Günümüzde lojistik sektörü, teknolojik gelişmelerle birlikte büyük bir dönüşüm geçiriyor. Soğuk zincir lojistiğinde sıcaklık kontrollü depolama, izlenebilirlik sistemleri ve yapay zeka destekli operasyon yönetimi gibi yenilikler, süreçlerin daha verimli ve güvenilir hale gelmesini sağlıyor.

Bu noktada, sektörde öncü firmaların attığı stratejik adımlar, gıda perakendeciliğinde kalite ve hijyen standartlarını yükseltirken, israfın önlenmesine de katkıda bulunuyor. Akca Lojistik, bu alanda uzun yıllardır faaliyet gösteren ve sektörde öncü konumda bulunan bir firma olarak, gıda lojistiğinde sürdürülebilirliği esas alan bir yaklaşımla hareket ediyor.

Akca Lojistik Genel Müdürü Enes Akça, soğuk zincirin lojistik süreçlerdeki kritik rolünü, teknolojik altyapının önemini ve sektöre dair öngörülerini bizimle paylaşıyor. Her yıl yanlış lojistik yönetimi nedeniyle yüz binlerce ton gıdanın kaybedildiğine dikkat çeken Akça, sürdürülebilir ve güvenilir bir tedarik zinciri oluşturmanın kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu vurguluyor.

Bu kapsamda Enes Akça ile soğuk zincir lojistiğinin sektöre etkilerini, teknolojik yatırımları ve Akca Lojistik'in geleceğe yönelik hedeflerini konuştuk.

*Akca Lojistik markası altında sunduğunuz ısı kontrollü depolama, taşıma ve dağıtım hizmetlerinin kapsamı nedir?

Akca Lojistik olarak donuk, soğuk ve serin olmak üzere bütün iklimlendirilmiş ortamlarda lojistik faaliyetler yürütüyoruz. Depolama, nakliye ve dağıtım süreçlerinin tamamında entegre bir şekilde, soğuk zincir kırılmadan bu hizmetin tamamlanmasını sağlıyoruz. Türkiye genelinde gerek kendi oluşturduğumuz tesislerde gerekse müşterilerimizin depolarında -18°C'den +22°C'ye kadar her bir derecede iklimlendirme kapasitesine sahip alanlarımız mevcut. Toplam 400 bin metrekare kapalı alan kapasitemizin dörtte biri iklimlendirilmiş alanlardan oluşuyor. Bu sayede müşterilerimizin ürünlerini zamanında, taze ve formu bozulmadan son tüketicinin kullanımına sunuyoruz. Depolarımızda verdiğimiz bu hizmeti yine iklimlendirilmiş araçlarla gerek FTL tarafında gerekse son nokta dağıtım tarafında soğuk zincirin bütünlüğünü koruyarak yürütüyoruz.

*Soğuk zincir lojistiğinde kullandığınız teknolojik çözümler ve inovatif yaklaşımlar nelerdir?

Lojistik, sahadaki fiziksel performansla teknolojinin el ele yürüdüğü çok önemli bir sektör. Soğuk zincir lojistiğinde de teknolojinin imkanlarından fazlasıyla istifade ediyoruz. İklimlendirilmiş alanlarda yürütülen lojistik operasyonlarda en büyük risklerden biri soğuk zincirin kırılma ihtimalidir. Bu riskin önüne teknolojik altyapımızla geçebiliyoruz.

Depolarımızdaki ısı rejim ölçerlerimiz, araçlarımızdaki data loggerlarımız, bize ürünün tedarik zinciri süreçlerinde ısı toleranslarının içinde kalıp kalmadığına dair net bilgi veriyor. Tolerans dışı bir durum oluştuğunda; ürünün bloke edilmesi, karantina altına alınması, gerekirse imha sürecinin başlatılması yine sistemsel altyapı üzerinden yürütülüyor. Bütün bu teknolojik imkanlar sayesinde daha izlenebilir ve raporlanabilir bir lojistik süreç oluşturabiliyoruz.

*Soğuk zincir lojistiğinin gıda perakendeciliğinde tedarik zinciri süreçlerine etkisine yönelik görüşlerinizi paylaşır mısınız?

Soğuk zincir ve gıda lojistiğinin; verimlilik, maliyet, israfın önlenmesi ve hijyen açısından çok kritik öneme sahip olduğunu belirtmek isterim. Bu noktada sürecin doğru yönetilmesi çok önemlidir.

Birleşmiş Milletler'in 2024 Gıda Raporu'na göre, her yıl dünya genelinde 1.5 milyar ton, Türkiye'de ise 8.7 milyon tondan fazla gıda israf ediliyor. Veriler, gıda israfının yüzde 60'ının evsel atıklardan, yüzde 28'inin hizmet sektöründen ve yüzde 12'sinin perakende sektöründen kaynaklandığını ortaya koyuyor. Bu rakamlar, gıda lojistiğinde doğru süreç yönetiminin ne kadar kritik olduğunu açıkça gösteriyor.

Ayrıca, ülkemizde standart donanıma sahip olmayan soğuk zincir araçlarıyla yapılan nakliyeler sonucu, her yıl 500 bin ton gıda ürünü heba oluyor. Yine tarladan softaya gelene kadar üretilen mahsulün dörtte birinin yanlış yürütülen lojistik süreçler nedeniyle kaybediyoruz.

Teknolojiye yapılan yatırımlar, depolarda ve araç filosunda fiziki şartların yüksek donanıma getirilmesi, soğuk zincirin sağlıklı bir şekilde yönetilmesi açısından çok önemlidir. Gıda hata kabul etmez. Bir ürünün soğuk zincirini kırdıysanız o ürünü tekrar dolaşıma sokamazsınız bu çok önemli bir kayıp demektir.

Bu sebeple işinin ehli lojistik hizmet sağlayıcılarla çalışmak gıda ve soğuk zincir lojistiğinde maliyetlerinizi düşüreceği gibi aynı zamanda verim sağlar ve kaybı minimuma indirir. Yine teknolojik imkanlar sayesinde ürününüzü daha sistemli bir şekilde takip edebilirsiniz.

*Akca Lojistik olarak soğuk zincir gıda lojistiği alanında geleceğe yönelik hedefleriniz ve planladığınız yatırımlar hakkında bilgi verebilir misiniz?

Akca Lojistik olarak, soğuk zincirin çok kritik öneme sahip olduğuna inanıyoruz. Mevcut koşullar göz önüne alındığında, Türkiye'de bu ihtiyacı karışılacak kadar soğuk zincir deposu ve aracı olmadığını düşünüyoruz.

Stratejik olarak bu alana yatırım yapmayı her sene hedeflerimiz arasına koyuyoruz. Gerek 2023'te gerek 2024'te iklimlendirilmiş alanlara yönelik yatırımlarımız oldu. Bu alandaki müşteri portföyümüzü genişlettik 2025'te de iklimlendirilmiş alan yatırımlarımız devam edecek. Araç filosu tarafında da uluslararası standartlara sahip frigorifik araç sayımızı her geçen gün artıyoruz. Bütün bu yatımların Türkiye ekonomisinin büyümesine, israfın önlenmesine, Türk sanayicisinin uluslararası arenada daha rekabetçi olabilmesine imkân tanıyacağına inanıyoruz.