Tarımda dönüşüm artık yalnızca verim artışıyla değil, insan odaklı kalkınmayla da ölçülüyor. Bundan 20 yıl önce kırsalda teknolojiyi yaygınlaştırmak amacıyla kurduğumuz Tabit, bugüne dek sayısız çiftçiyi dijital tarım uygulamalarıyla tanıştırdı. O günden bu yana çiftçilerin teknolojilerle buluşmasını sağlıyor, üretimde verimliliği ve yaşam kalitesini artıracak çözümler geliştiriyoruz.

KADIN ÇİFTÇİLERİN POTANSİYELİNİ AÇIĞA ÇIKARAN BİR HAREKET BAŞLADI

Şimdi ise bu birikimi, SuperFresh ile birlikte yürüttüğümüz 'Tarımın Kadın Yıldızları' projesiyle daha da ileri taşıyoruz. Bu projede, tarımın önemli bir parçası olan ancak çoğunlukla görünmeyen kadın emeğini görünür kılmayı ve kadın çiftçilerin potansiyellerini açığa çıkarmayı hedefliyoruz. Kadın çiftçiler, bilgiye ve teknolojiye erişim konusunda çeşitli engellerle karşılaşabiliyor. Biz ise bu engelleri birlikte aşmalarına yardımcı oluyoruz. SuperFresh, her yıl artan sayıda kadın çiftçiyle doğrudan üretim yapıyor ve ziraat mühendisleriyle onları üretim sürecinde destekliyor. Proje kapsamında kadın çiftçilere; yapay zeka, finansal okuryazarlık, ekolojik okuryazarlık ve girişimcilik gibi çiftçinin hayatına dokunacak, kârlılığını, verimliliğini ve yaşam kalitesini yükseltecek konularda eğitimler planlıyoruz. 2024'ün son çeyreğinde yaklaşık 500 kadın çiftçimiz eğitim alıp sertifika kazandı. 2025'te bu sayıyı 1.200'e çıkarmayı hedefliyoruz. Kadın çiftçilerle günlük olarak iletişim kuruyor, onların ihtiyaçlarına özel güçlendirici içerikler sunuyoruz.

TEKNOLOJİYLE ÜRETİMİ DÖNÜŞTÜRÜRKEN KIRSAL YAŞAMI DA GÜÇLENDİRİYORUZ

Bir kadın çiftçimiz, yapay zeka ile kompost yapmayı öğrenirken, bir diğeri ürünündeki besin eksikliğini tespit ediyor. Bu teknolojiler sadece tarımsal başarıyı değil, aynı zamanda kırsal yaşamı da dönüştürüyor. Aynı zamanda yapay zekayla çiftçilere danışmanlık yapabilecek bir yazılım üzerinde çalışıyoruz. Çiftçi bitkisinin fotoğrafını çekip gönderdiğinde, sistem hangi hastalıkla karşı karşıya olduğunu söyleyebilecek. Hava durumu bilgisi almak ya da ürün fiyatlarını öğrenmek isteyen bir çiftçi, bu uygulama üzerinden kolayca bilgiye ulaşabilecek. Bunu yalnızca Türkiye'de değil, adım attığımız tüm kırsal bölgelerde, çiftçisi olan her ülkede yaygınlaştırmayı hedefliyoruz.

TARIMI DİJİTALLEŞTİRMEK KADAR GENÇLEŞTİRMEK DE HEDEFİMİZ

Bir sonraki hedefimiz ise tarımı sadece dijitalleştirmek değil, aynı zamanda gençleştirmek. Bugün çiftçilerin ortalama yaşı 50'nin üzerinde. Biz bu yaş ortalamasını 35'e çekmek istiyoruz. Gençleri tarıma yeniden kazandırmak için teknolojiyi bir araç olarak kullanıyor, çiftçiliği bir gelecek mesleği olarak konumlandırıyoruz. Tabit olarak 2004 yılından bu yana kırsal alanda teknoloji ile nitelikli bilgiyi yaygınlaştırmak üzere, bugüne kadar yaklaşık 12 bin köyde eğitim ihtiyaç analizleri ve verileri topladık. Ayrıca Vodafone ile birlikte kurduğumuz Çiftçi Kulübü, Türkiye genelinde 1.6 milyon, Hindistan, Mısır, Yeni Zelanda, Kenya, Gana ve Tanzanya'da 7.5 milyon çiftçi ve ailelerine özel bilgi ve hizmetler sunarak tarımsal erken uyarı sistemlerini başlattı.

DİJİTAL TARIMIN İKİNCİ EVRESİ KAPSAYICILIK VE DİRENÇLİLİK ÜZERİNE İNŞA EDİLMELİ

2025 sonrası için artık daha derinlikli ve kapsayıcı adımlara ihtiyaç var. Dijital tarımın ikinci evresi; veriyle üretimi yöneten, iklim krizine karşı dirençli, enerjisini kendi üreten sistemlerin kurulmasıyla şekillenecek. Bu süreçte kadınların teknolojiye erişimini bir lüks değil, bir hak olarak görmek zorundayız. Kadınlarla inşa edilen bir tarımın geleceği, yalnızca akıllı değil, aynı zamanda sürdürülebilir olur.

Bugün geldiğimiz noktada şunu rahatlıkla söyleyebilirim: Akıllı teknolojiler, akıllı tarımı mümkün kılar ama sürdürülebilir bir gelecek, duyarlı ve güçlü kadınlarla inşa edilir. Tarımın Kadın Yıldızları projesi, kadınların kendi güçlerini keşfetmelerine ve tarımda daha etkili olmalarına alan tanıyor. Yaptığım işten ve bu projelerin içinde yer almaktan büyük bir gurur duyuyorum.