Dünya; pandemiyle başlayan ve ekonomik krizler, jeopolitik gerilimler, iklim değişikliği gibi küresel şoklarla derinleşen bir dönüşüm sarmalında... Bu süreç, toplumları, ekonomileri ve iş yapış biçimlerini kökten değiştiriyor. Dijitalleşme ise bu devrimin kalbinde yer alıyor. KOBİ'lerin dijitalleşme süreci ise rekabet avantajı elde etmeleri, operasyonel verimliliklerini artırmaları ve müşteri deneyimini iyileştirmeleri açısından kritik bir öneme sahip. Platin'e KOBİ'lerin dijitalleşme süreciyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, ülkemizde bundan 32 yıl önce hayatımıza giren internetin, artık bir iletişim aracı olmanın çok ötesine geçerek belirleyici bir güç haline geldiğine değiniyor. Dünya Ekonomik Forumu'nun 2024 Küresel Riskler Raporu'nda da belirtildiği gibi dijital dönüşümde geride kalan ülkelerin küresel ticaretin dışında kalma riskiyle karşı karşıya kalacağı hatırlatmasında bulunuyor. "Ülkemize baktığımızda son 100 yılda dünya ekonomisinden aldığımız payın yüzde 1 civarında kaldığını görüyoruz" diyen Sönmez, "Bunun temel nedeni, düşük katma değerli üretim modelimiz ve teknolojik sıçrama fırsatlarını henüz yakalayamamış olmamız" şeklinde uyarıyor.

KOBİ'LER DİJİTAL DÖNÜŞÜMDE NEDEN GERİDE?

TÜRKONFED'in 2021'de yayımladığı 'KOBİ'lerin Dijital ve Finansal Karnesi' raporunun, KOBİ'lerin dijitalleşme konusundaki eksikliklerini çarpıcı bir şekilde ortaya koyduğundan söz eden Sönmez, "KOBİ'lerimizin büyük bölümü dijitalleşmenin en temel adımları olan internet sitesi ve e-posta kullanımı düzeyinde. Kurumsal kaynak planlaması (ERP) veya müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) gibi sistemlere geçiş ise hâlâ planlamalar arasında yer almıyor" diyerek dijitalleşme eksikliğinin şirketler arasındaki verimlilik farkını derinleştirdiğini belirtiyor. "Bu durum KOBİ'ler ile büyük ölçekli şirketler arasındaki verimlilik uçurumunu daha da derinleştiriyor" diyen Sönmez, "2021'de KOBİ'lerde çalışan başına katma değer yüzde 31,5 artarken büyük şirketlerde bu oran yüzde 59'a ulaştı. Tarihsel olarak birbirine yakın seyreden bu oranlar, 2020'den itibaren büyük şirketler lehine kopuş sinyali vermeye başladı. Bu tablo KOBİ'ler lehine neden değişmiyor?" sorusunu gündeme getiriyor. KOBİ'lerin dijitalleşme sürecinde karşılaştıkları en kritik engellerin bilgi eksikliği ve finansman yetersizliği olduğunu vurgulayan Sönmez, "Pek çok KOBİ, hangi teknolojiyi nasıl kullanacağını, bu süreci nasıl yöneteceğini bilmiyor. Finansman ise özellikle enflasyon ve kur sorunu nedeniyle daha da erişilemez hale gelerek KOBİ'leri dijitalleşmekten uzaklaştırıyor. Halbuki dijitalleşme, yeşil dönüşümle birlikte gelişmiş ülkelerle aramızdaki makası kapatacak tek değişken ikiz dönüşüm. Bu noktada, kamu-özel sektör iş birlikleri ve sivil toplumun rolü hayati önem taşıyor. TÜRKONFED olarak bu kapsamda çeşitli iş birlikleri gerçekleştirerek KOBİ'lerin teknolojiye uyum sağlamasına yönelik çalışmalar yapıyor, raporlar hazırlıyoruz" diyor.

TÜRKONFED'DEN DİJİTAL DÖNÜŞÜME DESTEK

KOBİ'lerin dijitalleşmesini desteklemek amacıyla hayata geçirilen en önemli projelerden biri olan Dijital Dönüşüm Merkezi (DDM) hakkında da bilgiler veren Sönmez, 2018 yılında Türkiye İş Bankası iş birliğiyle başlatılan proje ile ilk yıl 500 KOBİ'ye dijitalleşme yol haritası sunulurken, 150 KOBİ'ye teknik destek, eğitim ve mentörlük sağladıklarını anlatıyor. "2020 yılında BANDWITT'in de çözüm ortaklığı ile pandemi döneminde bir acil durum hattı olarak KOBİ'lere hizmet verdik. 23 şehirden 125 firmaya ücretsiz, birebir koçluk hizmeti sunduk. 2021 yılında ise OBİ Projesi'ni de başlatarak orta ve büyük ölçekli firmalara danışmanlık hizmeti verdik, kapsamlı kurum içi çalışmalar yürüttük. 2022 yılında yaptığımız dijital dönüşüm anketiyle 100 firma için rapor hazırladık ve bu firmaları çözüm ortakları ile eşleştirdik" açıklamasında bulunan Sönmez, 2023-2024 yıllarında Siemens iş birliği ile devam eden proje kapsamında çevrim içi eğitim platformu oluşturularak şirketlere koçluk ve rehberlik hizmetleri sundukları bilgisini aktarıyor. Ayrıca, Vodafone Business iş birliğiyle başlatılan 'Teknolojiyle Büyümek ve Dönüşmek' projesi ile KOBİ'lerin dijital yetkinliklerini artırmayı hedeflediklerini belirten Sönmez, "Dijital dönüşüm konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan işletmelere eğitim, seminer ve danışmanlık hizmetleri sunarak bu süreci hızlandırmayı amaçlıyoruz. Her etkinliğimizde katılımcılara dijital dönüşüm süreçlerini hızlandırmaları için kapsamlı bir içerik sunacağız" şeklinde konuşuyor.

DİJİTAL TÜRKİYE İÇİN KOLEKTİF HAREKET

Son olarak "Dijital dönüşüm, tek başına KOBİ'lerin veya devletin omuzlayabileceği bir yük olarak görülmemeli" diyen Sönmez, "Başarılı örneklerde olduğu gibi kamu, özel sektör, sivil toplum ve akademinin sinerjisi kritik. Çatısı altında 100 bini aşkın şirket yer alan, ülkemizin en büyük bağımsız iş dünyası örgütü olarak bu iş birliklerini güçlendirmek ve KOBİ'leri geleceğin ekonomisinde söz sahibi yapmak için çalışıyoruz. Ancak unutulmamalı; dijitalleşme bir tercih değil, zorunluluk. Bugün atılmayan her adım, yarın rekabetten tamamen dışlanma riskini beraberinde getirecek" açıklamasını yapıyor.