Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre 2025 yılı Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat yüzde 3 oranında artışla 22 milyar 607 milyon dolar, ithalat yüzde 8,8 oranında artışla 29 milyar 492 milyon dolar oldu. 2025 yılı Ocak-Eylül döneminde ise ihracat oranının yüzde 4,1'lik artışla 200 milyar 625 milyon dolar, ithalat oranının ise yüzde 5,9'luk artışla 267 milyar 651 milyon dolar olarak gerçekleştiğine dikkat çeken XSIGHTS Kurucusu ve Genel Müdürü Çiğdem Penn, yıllıklandırılmış ihracat oranının yüzde 3,2'lik artışla 269 milyar 742 milyon dolar seviyesine erişerek tarihsel olarak en yüksek ihracat rakamına ulaştığını belirtiyor. "Tarifelerin havada uçuştuğu, rekabetin tavan yaptığı, ticaretin hızlandığı günümüzde, ihracat olmadan büyümenin neredeyse imkansız olduğunu hep birlikte deneyimliyoruz ve ihracatı daha iyi öğreniyoruz" diyen Penn, 2026 yılı için yıllık planların yapıldığı bu günlerde, önümüzdeki yılda ihracatını geliştirmeyi ya da yeni pazarlara açılmayı planlayan firmalar için dört kritik maddeye dikkat çekiyor:
1-Dış pazarlardaki başarı bir tesadüf değil: Girmeye ya da genişletmeye çalıştığınız pazarı iyice tanımak çok verimli sonuçlar doğuruyor. Fuarlar, trade showlar kıymetli ancak buralardaki tesadüflere ya da şanslı karşılaşmalara yönelik bir strateji değerli kaynaklarınızın verimli kullanılması noktasında ciddi soru işaretleri uyandırmalı. Herhangi bir pazara girmeden önce mutlaka ön araştırma yapmak, yerli ve yabancı uzman görüşlerine başvurmak ve kaynakların bir kısmını da stratejik pazar araştırmaları için ayırmak birçok hatanın önüne geçiyor, firmalarımıza zaman kazandırıyor.
2-Pazarlamaya yatırım yapmayı göze alanlar kazanıyor: Sadece ucuza ürün satmak sürdürülebilir bir ihracat strateji değil, hiçbir zaman olmadı ve hiçbir zaman da olmayacak. Bu yüzden bir pazara girerken, pazarlama maliyetlerini de hesaba katmak bunun için verimli iş ortakları ile çalışmak üreticilere başarı getiriyor. İhracatçılarımızın çoğunun ham madde veya ara ürün ihraç etmesinin sebebi, pazarlamaya yatırım yapmaktan imtina etmesi hatta bunu hayal bile edememesi. Bu sebeple son tüketiciye ulaşabilen markalarımızın sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Turquality ve diğer teşviklerle yurt dışında pazarlama kolaylaştırıyor.
3-Yeni pazarlara açılırken inovasyona açık olmalı: Bizim gözlemlediğimiz üretici firmaların ellerinde ürünleri olduğu gibi satma eğiliminde oldukları yönünde. Halbuki her pazar ayrı bir tüketici profiline sahip, burada başarıya ulaşmak için, o pazarın dinamiklerini ve ihtiyaçlarını anlamak esas. Mesela Amerika pazarındaki tüketicilerin farklı bir tat algısı vardır. Bu pazara girerken bunu görmezden gelerek pazara girmeye çalışmak, bir stratejiden çok bahis oyunlarını anımsatmalı. İnovasyona yatırım yapan ihracatçılarımız kazanır.
4-Yeni pazarlarda yapılanmak önemli: Yeni pazarlarda şirket kurabilmek, lojistik operasyonları iyi yönetmek, başka ülkelerde edinilmiş deneyimleri yeni pazarlara taşımak gerçek bir rekabet gücü kazandırır. Ben sadece malımı satayım gerisine karışmayayım mantalitesi ne kalıcı ne de akılcıdır. Bu sebeple ihracat yapılacak ülkenin işleyişlerini önceden araştırmak ve bunlara göre planlama ve yapılandırma yapmak büyük önem taşır. İhracat yaptığı ülkeye yatırım yapan, mevcut global konjonktürde öne geçer.