Geride bıraktığımız birkaç yıl içerisinde dünya ekonomisinin yaklaşık %3 büyüdüğü küresel ortamda girişimcilik ekosisteminin %10-14 civarında büyüme kaydetmesi girişimcilik faaliyetlerinin ülke ekonomileri için öneminin giderek arttığını göstermektedir. Dolayısıyla yeni nesil girişim şirketlerinin dünya genelinde eriştikleri ticaret hacimleri, hizmet sundukları uluslararası pazarlar ve ulaştıkları şirket değerleri hesaba katıldığında ekonomik rekabet üstünlüğü elde etmek ve korumak isteyen ülkelerin girişimcilik ekosistemlerini göz ardı etmelerinin pek de mümkün olmadığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda birçok ülke kalkınma hedeflerine güçlü bir destek sağlamak amacıyla girişimcilik özelinde ulusal stratejiler geliştirmektedir. Sevinerek belirtmeliyim ki ülkemizin girişimcilik ekosistemini küresel çapta lider konuma eriştirecek nitelikleri gözeten Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi ve Eylem Planı, kısa bir süre önce T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın öncülüğünde katılımcı bir yaklaşım ışığında yürütülen titiz çalışmalar sonucu ortaya konuldu. Bu yazımda girişim ekosistemimizin tüm paydaşlarını kapsayan ve yeni nesil girişimciliği etkin bir biçimde harekete geçirmeyi hedefleyen strateji belgesini masaya yatırmak istedim.

TEKNOGİRİŞİM VE GELECEK İÇİN GİRİŞİMCİLİK NEYİ İFADE EDİYOR?

Strateji belgesine göre yenilik ve teknoloji odaklı faaliyet yürüten, ölçeklenebilir iş modeline ve hızlı büyüme potansiyeline sahip, kuruluşundan itibaren henüz on yıl geçmemiş yeni nesil girişim şirketleri 'teknogirişim' olarak tanımlanıyor. Teknogirişim Stratejisi'nin en temel amacı ise nitelikli beşeri sermayenin geliştirildiği, girişimciliği teşvik eden pazar koşullarının sağlandığı ve girişimler için finansman fırsatlarının artırıldığı küresel çapta lider bir girişimcilik ekosisteminin oluşturulması olarak karşımıza çıkıyor. Strateji belgesinin etkin ve verimli bir şekilde hayata geçirilebilmesi elbette ki tüm paydaşların özverili katkıları ile mümkün olacağı göz ardı edilmemeli. Bu açıdan değerlendirildiğinde strateji belgesinde kamu ile özel sektör iş birliğinin merkeze alındığı, ekosistem paydaşları arasında etkin yönetişimin teşvik edildiği ve kamuya etkinleştirici bir rol biçildiği anlaşılıyor. Strateji belgesi, ülkemizin yenilik ve teknoloji kapasitesinin artırılmasına bağlı olarak geleceğin çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan daha sürdürülebilir bir şekilde inşa edilmesine yönelik fırsatlara dikkat çekiyor. Bu kapsamda 2025 yılına kadar; ülkemizde melek yatırımcı sayısının beş bine çıkarılması, kitle fonlama faaliyetlerinin 2.5 milyar TL hacme erişmesi, girişimcilik ekosistemine 5 milyar TL tutarında kamu desteğinin aktarılması, yıllık 2.5 milyar dolar tutarında girişim sermayesi yatırımının gerçekleştirilmesi, dünyanın en gelişmiş ilk 20 ekosistemi içerisinde yer alınması ve girişimcilik ekosistemimizden 15 Turcon ve 5 Decacorn'un çıkması hedeflenmiş durumda. 2030 yılına gelindiğinde ise girişim ekosistemimizin dünyanın en gelişmiş ilk 10 ekosisteminde yer alması ve teknogirişim sayısının yüz bin seviyesine ulaştırılması strateji çerçevesinde belirlenen hedefler arasında yer alıyor.

STRATEJİ 4 FARKLI BOYUTTAN OLUŞUYOR

Teknogirişim Stratejisi dört temel boyutta karşımıza çıkıyor. Eylemler uygulanırken bahsimize konu olan boyutlarda etkilerin oluşturulması önceliklendiriliyor.

Fırsat eşitliği: Teknoloji girişimlerinin faaliyete geçmesi ve gelişmesi için insan kaynağına erişim, fiziki altyapılara erişim, iş birlikleri içerisinde yer alma ve finansmana erişim gibi temel unsurlarda fırsat eşitliğinin sağlanması gözetiliyor. Bu sayede girişimcilik faaliyetlerinin tabana yayılması ve ekosistemin zenginleştirilmesi planlanlanıyor. Eşitlikçi, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir modelin inşa edilmesi planlanıyor.

Sürdürülebilir yaşam: Geri dönüşüm faaliyetlerinin artırılması, ham madde maliyetlerinin azaltılması, hava kirliliğinin ve karbon emisyonunun azaltılması başta olmak üzere ekonomilerin sürdürülebilir dönüşümüne yenilikçi yaklaşımlar ile önemli katkılar sunabilecek yeni nesil girişimlerin kurulması ve büyümesi için elverişli bir girişim ekosisteminin oluşturulması önceliklendiriliyor.

Odak gelişim alanları: Girişimcilik faaliyetlerinin gelecekte katma değer üretme potansiyeli yüksek birtakım teknoloji ve uygulama alanlarına yoğunlaştırılmasına yönelik gereklilik ileri sürülüyor. Bu alan ve sektörlerin başında yapay zeka, finansal teknolojiler, dijital oyun, mobilite ve blokzincir geliyor.

Gençlerin geleceğine yatırım: Dijitalleşmenin etkisiyle dönüşen mesleklere yön verebilecek beşeri sermayenin geliştirilmesi bir diğer esas olarak belirlenmiş durumda. Girişimci bir toplum oluşturmak amacıyla gençlerin seçtiği kariyer yolları fark etmeksizin girişimci düşünce yapısının benimsetilmesi önceliklendiriliyor. Bu kapsamda lise ve üniversite öğrencilerine yönelik düzenlenen ulusal ölçekte girişimcilik etkinliklerinin ve eğitimlerinin arttırılması amaçlanıyor.

Strateji çerçevesinde, ülkemizin dünyanın önde gelen girişim ekosistemlerinden birine sahip olmasına yönelik belirlenen 5 ana bileşen ve etkili sonuçlar üretecek 30 öneriden oluşan eylem planının kararlı bir şekilde uygulanması hedefleniyor.

TEKNOGİRİŞİMLER İÇİN ERİŞİLEBİLİR FİNANSAL ARAÇLAR

Strateji çerçevesinde, ülkemizin dünyanın önde gelen girişim ekosistemlerinden birine sahip olmasına yönelik belirlenen 5 ana bileşen ve etkili sonuçlar üretecek 30 öneriden oluşan eylem planının kararlı bir şekilde uygulanması hedefleniyor. Girişimlere hızlı ölçeklenmeleri ve sürdürülebilir büyüme yakalamaları için sağlanan finansal kaynakların erişilebilir kılınması önceliklendiriliyor. Bu doğrultuda girişim sermayesi yatırımlarının artırılmasına yönelik çeşitli teşvikler uygulanıyor ve geleneksel sermayenin girişim sermayesi yatırım fonlarına katılımı etkin bir şekilde destekleniyor. Kamu tarafından yürütülen fonların fonu uygulamalarının toplam hacminin 2025 yılına kadar 3 milyar TL seviyesine çıkarılması planlanıyor. Melek yatırımcılık ve kitle fonlama faaliyetleri yürütülen çeşitli çalışmalar ile destekleniyor.

PAYDAŞLARIN İŞ BİRLİĞİ ÖNEM ARZ EDİYOR

Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi ve Eylem Planı girişimci bir toplumun inşa edilmesi hususunda paydaşlara açık bir çağrı niteliği taşıyor. Girişimcilik alanında küresel bir iddia ortaya koyan strateji, girişimcilik ekosisteminin tüm paydaşlarını, ortaya konan misyona katkı vermeye davet ediyor. Bu şekilde topyekûn bir seferberlik ve aidiyet duygusuna ulaşılması hedefleniyor. Ekosistemin tüm aktörlerini temsil eden oldukça geniş bir paydaş grubunun görüş ve önerilerine sıklıkla başvurularak hazırlanan Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi ve Eylem Planı'nı hazırlayanları ve katkı sunanları bir kez daha tebrik ve takdir etmek isterim.

Şimdi tüm paydaşların T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı›nın öncülüğünde bu açık çağrıya iştirak ederek harekete geçmesinin tam zamanı. Girişimcilik ekosistemimiz layık olduğu konuma planlı şekilde kurulan bu iş birlikleri ile erişecektir.