Zengin üretim deseni, çevresindeki ülkelere nispetle gelişmiş altyapısı ve kamu hizmetlerinin kalitesi ülkemizi yeni alanlarda çekim merkezi haline getiriyor. Çevre ülkelerdeki politik istikrarsızlıklar ve Rus-Ukrayna Savaşı nedeniyle pek çok şirket faaliyetlerini Türkiye'ye taşıyor ve ben de bunu yaşayarak tecrübe ediyorum. Bir ay kadar önce Dubai de 10 yılı aşkın yatırım bankacılığı yaptıktan sonra bazı Türk firmalarının Orta Doğu'da temsilciliğini üstlenerek ticarete atılan Ürdünlü bir dostum aradı. Faaliyetlerini Türkiye'ye taşıma kararı almıştı ve bu konuda yardım almak istiyordu.

BOŞ ALAN YOK

Diğer bir isteği ise özgün hizmetler verecek bir mobil uygulamanın geliştirilmesi ve satışını yapacak yeni şirketi ile ilgiliydi. İstanbul'daki teknoparklardan birinde yer ihtiyacı vardı. Ürdünlü dostuma yardımcı olmaya çalışırken bir telefon da Ukraynalı eski bir dosttan geldi. Organik bir gıda katkı maddesinin geliştirilmesi üzerinde çalışıyorlardı ve tüm ekibi Türkiye'ye taşımak istiyordu. Türkiye'de hangi şehir ve hangi teknoloji bölgesine yerleşmelerinin iyi olacağı konusunda fikrimi soruyordu. Üçüncü telefon ise yurt dışından değil, Türkiye'den geldi. Arayan İzmir ofisimizin faaliyette bulunduğu kurumsal ofis kiralama şirketinin yöneticisiydi.Kira sözleşmem dolmak üzereydi. Eskisine göre hayli yüksek yeni fiyattan devam edip etmek istemediğimi soruyordu. Erken cevabımdan memnun olacağını özellikle belirtti. Zira bir Rus yazılım şirketi tam da bizim ofisimizin ölçülerinde, yer kiralamak istiyordu ve elinde boş alan yoktu.

RUSYA'YA SATILAN ÜRÜN SAYISINDA ÜÇ KAT ARTIŞ YAŞANDI

Yukarıda aktardığım kişisel tecrübemi başka haberler de destekliyor. Özellikle Avrupa Birliği'nin giderek genişleyen yaptırımlarına maruz kalan Rusya'daki özel şirketler, yeni tedarik zincirleri oluşturmaya çalışıyorlar ve bunların en çarpıcı örneklerinden biri Rus e-ticaret şirketi Ozon. Kısa bir süre önce Türkiye'de ofis açmayı kararlaştıran şirketin, bu kararı almasında 2022'nin ilk yarısında Türk satıcıların sayısının geçen yılın aynı dönemine kıyasla iki kat yükselirken, Türkiye'den Rusya'ya satışı gerçekleştirilen ürünlerin sayısı da üç katına çıkması etkili olmuş.

Özellikle Avrupa Birliği'nin giderek genişleyen yaptırımlarına maruz kalan Rusya'daki özel şirketler, yeni tedarik zincirleri oluşturmaya çalışıyorlar.

YENİ VİZE TÜRLERİ UYGULAMAK ÖNEMLİ

Türkiye'nin çekim merkezi olarak yükselişi sadece şirketleri değil, bireyleri de kapsıyor. Türkiye'den uçuş mesafesi 2 saat olan ülkelerden profesyonellerin ülkemize uzun süredir devam eden göç akını pek dikkatimizi çekmiş değil. Lübnan, İran, Sırbistan Rusya, Ukrayna gibi yakın çevremizdeki pek çok ülkeden yazılımcı, sosyal medya yöneticisi, grafiker gibi hali vakti yerinde profesyonel vize rejimi kolay, güvenli ve orta sınıfın aradığı tüketim olanaklarını ucuza sunan Türkiye'ye istikameti çevirmiş durumda. Söz konusu dijital göçebeler aynı zamanda ülkemizdeki marka konut projelerine de ilgi gösteriyor. Çevre ülkelerden giderek artan sayıda artan e-ticaret platform şirketinin ve dijital profesyonellerin lokasyon olarak Türkiye'yi tercih etmesi ülkemizin girişimcilik ekosistemi, ihracat ve turizmini olumlu etkiliyor. Dijital göçebelere yönelik yeni vize türleri uygulamaya koymak ve teknoparklarımızı niteliksel ve niceliksel olarak geliştirmek bu etkinin güçlenerek devamı için önem arz ediyor.