KPMG Türkiye, beşincisini hazırladığı yıllık 'KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri' raporunun 2023 yılının ilk 11 ayını kapsayan sonuçlarını duyurdu. Sonuçlara göre, Türkiye'de birleşme ve satın alma işlem hacminde düşüş yaşansa da işlem sayısında rekor bir artış görüldü.

2023'ün ana gündemi, küresel ölçekte yüksek enflasyon ve faiz ortamı, devam eden Rusya – Ukrayna savaşı ve Orta Doğu'da yükselen jeopolitik gerginlik olurken, Türkiye özelinde ise ülkemizi derinden sarsan merkez üssü Kahramanmaraş olan 6 Şubat depremleri ve yılın 2. çeyreğinde geride bıraktığımız genel seçimler oldu.

Genel seçimlerin geride kalması, ekonomideki kritik pozisyonlara yapılan güçlü atamalar sonucunda oluşturulan güven ortamının sürdürülmesi ile birlikte 2024 yılı için istihdam artışı ve yatırım çekme çabaları ön plana çıkıyor. Ekonomik reform politikaları ve özel sektördeki gelişmeler, ekonominin canlanmasına yönelik temel odak noktalarını oluşturuyor ve bu doğrultuda önümüzdeki dönemde birleşme ve satın alma aktivitelerinde önemli bir iyileşme ve canlanma bekleniyor. Raporda 2024 yılı için iyimser beklenti korunurken teknoloji, medya ve telekomünikasyon, enerji ve endüstriyel üretim sektörlerine olan ilgi ile beraber işlem sayısı ve hacminde artış bekleniyor.

2023 yılında Türkiye'deki birleşme ve satın alma işlemlerinin genel görünümü Kasım ayı sonu itibarıyla toplam işlem adedi bazında geçen yılın ilk 11 ayında 205 olurken bu yıl aynı dönemde 486'ye ulaştı. Açıklanan işlem hacmi 2,7 milyar dolar ile geçen yılın altında kalmış olsa da değeri açıklanmayan işlemlerin KPMG Türkiye tarafından yapılan tahminler ve değerlendirmeler sonucunda 7,3 milyar dolara ulaştığı ve böylece geçen seneyi de geride bıraktığı tahmin ediliyor.

Dünyada ise satın alma ve birleşme işlemleri hacmi 2022 yılının 11 ayında 3.2 trilyon dolar seviyesindeyken 2023 yılının ilk 11 ayında 2.4 trilyon dolarla sınırlı kaldı. İşlem adetleri açısından 2022 yılının ilk 11 ayında yaklaşık 54 bin işlem gerçekleşirken 2023 yılının ilk 11 ayında yaklaşık 51 bin işlem gerçekleşti.

Geçtiğimiz yıl Türk Telekom'un yüzde 55 oranındaki hissesinin Türkiye Varlık Fonu tarafından 1 milyar 650 milyon dolar bedelle satın alınması tek mega işlem olmuştu. 2023 yılının ilk 11 ayında ise milyar dolar seviyesinin üzerinde bir mega işlem gerçekleşmedi. Buna karşılık ilk 10 işlemde açıklanan 8 işlemin 4'ü ile enerji ve 4'ü ile de endüstriyel üretim ve otomotiv sektörleri öne çıktı.

"11 AYDA 7.3 MİLYAR DOLARLIK ŞİRKET BİRLEŞME VE SATIN ALMA İŞLEMİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ"

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlık Şirket Ortağı Özge İlhan, Türkiye'de ocak-kasım döneminde değeri açıklanan birleşme ve satın alma işlemlerinin toplam hacminin 2.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu rakam, geçtiğimiz yılın altında bir işlem hacmini gösteriyor. Ancak değeri açıklanmayan işlemleri biz KPMG olarak tahmin ediyoruz ve bu sene bedeli yüksek olduğunu öngördüğümüz ve değeri açıklanmayan işlemler var. Bunları da dahil ettiğimizde aslında toplam işlem değerinin 7.3 milyar dolar seviyesinde olduğunu görüyoruz. Bu da geçtiğimiz yılın üzerinde bir işlem hacmine işaret ediyor ama bu bizim öngörülerimiz üzerine belirlediğimiz bir şey. Bu sene ilk 10 işlem dikkate alındığında mega işlem gerçekleşmedi. Nedir mega işlem? Değeri 1 milyar doların üzerinde olan işlemler için diyoruz. Geçtiğimiz sene Varlık Fonu'nun Türk Telekom hisselerini satın alması 1,65 milyar dolarlık işlemdi ve bu mega işlem olarak bizim karşımıza çıkmıştı."

İlhan, bu yılki en büyük işlemi Tofaş'ın Stellantis Otomotiv'in hisselerini satın alması olarak gösterirken ancak bu satın almanın işlem bedelinin 1 milyar doların altında olduğunu söyledi. İlk 10 işlemde 2 sektörün öne çıktığını dile getiren İlhan, bunların 'endüstriyel üretim ve otomotiv' ile 'enerji' olduğunu bildirdi.

TÜRKİYE'YE YÖNELİK YABANCI YATIRIMLAR

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlık şirketinin raporuna göre, endüstriyel üretim ve otomotiv sektöründeki diğer büyük işlemlere bakıldığında, İngiltere kökenli Volex'in Murat Kablo'nun hisselerinin tamamını 195,8 milyon dolara satın alması dikkati çekerken, ABD merkezli Univar Solutions'ın Kale Kimya'nın hisselerinin tamamına 143.6 milyon dolar ödemesi Türkiye'ye olan stratejik yatırımcı iştahının devamlılığı gösterdi.

Bu yıl enerji sektöründe önemli satın alma ve birleşmeler gerçekleşirken, Tataristan merkezli PJSC Tatneft, Doğan Holding'e ait Aytemiz'in yüzde 100 hissesini 336 milyon dolar karşılığında satın aldı. Diğer bir önemli işlem ise Vitol Group iştiraki Petrol Ofisi'nin BP'nin Türkiye'deki akaryakıt operasyonlarını satın almak üzere yaptığı hisse alımı oldu.

Bu iki işleme ek olarak Alpet, hisselerinin tamamını açıklanmayan bir bedelle Türkiye'de enerji sektöründe faaliyet gösteren Zeren Grup'a sattı.

İş Bankası'ndan yenilenebilir enerji alanında önemli bir satın alma eylül ayında gerçekleşti. Banka, 130,9 milyon dolar bedelle Greeneco Enerji Elektrik Üretim'in yüzde 50 hissesini satın alarak yenilenebilir enerji alanında önemli bir yatırım gerçekleştirdi.

Gelecek yıllarda enerji sektöründe fosil yakıtlardan yeşil enerjiye dönüşümün hızlanması ve bu alanda gerçekleşecek satın alma ve birleşmelerin ön plana çıkması öngörülüyor.

(KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlık Şirket Ortağı Özge İlhan)