Krizler ve afet durumları; şirketlerin mali durumunu, sağlığını, güvenliğini, itibarını etkileyebilen potansiyel risklerin ya da olayların öngörülemeyen sonuçları olarak ortaya çıkabilirler. Şirketler krize hızla yanıt verirken kontrolü kaybetmemeye, güvenliği sağlamaya ve güveni korumaya çalışırlar. Yöneticilerin krizle baş etme deneyimleri ve kriz öncesi yaptıkları hazırlıklar, sürecin nasıl ilerleyeceğinin en önemli göstergeleridir.

KRİZİN PSİKOLOJİK ETKİLERİNE DE ODAKLANILMALI

Olası krizleri öngörme, farklı kriz senaryoları hazırlama, kimlerin nasıl etkileneceğini kestirme, kriz anında uygulanacak prosedürleri belirleme, krizi yönetecek ekibi eğitme, kriz iletişimini planlama gibi adımlar kriz yönetiminin en temel basamaklarındandır. Ancak kriz yönetiminin uzun vadede etkinliğini ve başarısını belirleyen faktör, krizin sadece fiziksel zararlarına değil, psikolojik etkilerine de odaklanılıp odaklanılmadığıdır. Yani krizi yönetirken iş gücünü oluşturan insanların ruhsal iyi oluş hallerine önem vermek ve duygularını daha çok hesaba katmak gerekiyor.

TRAVMATİK STRES SORUNLARI TESPİT EDİLMELİ

Özellikle doğal afetler, terör saldırıları, işyeri kazaları gibi kişinin yaşamını ve yaşamsal bütünlüğünü tehdit eden travmatik olaylar, çok sayıda farklı belirtinin görüldüğü travmatik stres sorunlarına yol açabiliyor. Olay sırasındaki ve sonrasındaki stresörlere göre şok, korku, acı, çaresizlik, suçluluk, öfke, kafa karışıklığı, kaygı, aşırı uyarılmışlık gibi belirtiler ve yaşantılar görülebiliyor. Geleceğin belirsizliğine dair yüksek düzeyde kaygı uyanabiliyor. Kişinin baş etme gücünü zorlayan, güven ve kontrol duygusunu yitirmesine neden olan bu tip olayların etkileri uzun yıllar süren sağlık sorunlarına neden olabiliyor.

NE GİBİ ADIMLAR ATILMALI?

>> İş dünyası, psikolojik hazırlıklarını tamamlamalı, akut ve kronik dönemlere yönelik ruhsal sağlık desteğini planlamalı, uzun vadeli ve sürdürülebilir çalışmalara yönelmeli.

>> Akut dönemde, kişi henüz yaşanan olayı anlamlandırma çabası içindeyken bilimsel temelli psikoeğitimler verilmeli.

>> Deneyimlenen duyguların anormal bir olay karşısında ortaya çıkan normal duygular olduğu anlatılmalı ve bunları yaşamaya izin verilmeli.

>> Güven ortamını yeniden oluşturmak için psikososyal destek ağı kurulmalı.

>> Travmanın uzun vadeli etkileri için psikolojik destek ve psikoterapi imkânları, kişilerin yaşayacağı ruhsal sorunları ve travma etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

(Uzman Psikolog ve Ekopsikoloji Türkiye Kurucusu Deniz Çakmakkaya)

"Yaşanan acıları yok saymak yerine acıyla temas etmek ve onu taşımayı öğrenmek toplumsal olarak iyileşmemizi sağlar"