Türkiye'de beyaz nohut, şeker fasulye ve barbunyanın, hububat sektöründe önemli niş ürünler olarak üretilmesi tarımsal anlamda avantaj sağlayabilir. Şu an ülke genelinde üretim kapasitemiz düşük olsa da sağlam bir gelecek projeksiyonu oluşturularak kalite anlamında dünya pazarında ülkemize büyük bir avantaj sağlayabilir. Bir diğer yandan, ithalat oranı yüksek olan bu ürünlerin üretimini artırmak, ihracat değerimizi artırırken, ithalat oranımızı da azaltacaktır. Gelecek projeksiyonu oluşturabilecek olan bu üç ürün için, gerek kooperatif oluşturarak gerekse özel sektör olarak, çiftçiler ile birlikte sözleşmeli tarım uygulaması yapılabilir. Ürün bazlı pilot bölgeler seçilebilir, bu bölgelerde toprak analizleri yapılır, verimlilik ölçülür ve üretim kapasitesi artırılırsa bu ürünler dünya pazarlarında ülkemize niş ürünler kategorisinde büyük bir avantaj sağlayabilir.

"TÜRK BULGURUNU TÜRK KALİTE PROGRAMINA ALDIK"

Türkiye geneli hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamuller sektörünün 2024 yılı toplam ihracatı ve 11 milyar 915 milyon dolar olarak gerçekleşti. Haziran-Ekim döneminde uygulanan buğday ithalatı kısıtlamasından dolayı ihracatımızı 1 milyar 200 milyon seviyesinde kapattık. Kısıtlamalar hâlâ devam ediyor. 2025 yılında ihracatımızın biraz aşağı yönlü olabileceğini öngörüyoruz. En çok un, makarna ve unlu mamuller biraz onlarla ilgili ihracat öngörümüzde düşüşler olabileceğini öngörüyoruz. 2025 yılında dünyadaki belirsizlikler ve ticaret savaşları plan ve program yapmamızı engelliyor. Bu sebeple ön görümüz bu konuda kayıtsız kalıyor. Türk bakliyatında özellikle bahsetmiş olduğumuz niş ürünlere ek olarak bulgurda, makarna da dünyada bir marka çıkarmamız gerektiğine inanıyoruz. Özellikle bulgurda çok büyük bir farkındalık yaratmamız gerekiyor. Bunun içinde Türk bulgurunu Türk Kalite programına aldık. Gelecek yıllarda da İtalyan risottosu gibi bulguru da bir marka haline getirmeyi düşünüyoruz. Bunun içinde reklam ve tanıtım yapmamız gerektiğine inanıyoruz.

SÖZLEŞMELİ TARIM VE KALİTELİ ÜRETİM SÜRECİ

Türkiye'de sürdürülebilir tarım politikaları ve sözleşmeli tarım çok önemli bir hal aldı. İhracatçılarımız ve çiftçilerimizle ihracat pazarları için istenilen spekt ve kalitede coğrafi işarette olan özel niş ürünleri Ekimde yaptırıyor. Bu da tarım ürünlerin katma değerli hale getirmesini sağlıyor. İhracat kg fiyatını da yukarıya çekecektir. Üyelerimize bu konu hakkında eğitim veriyoruz. Dünyada ki değişimleri ve trendleri takip ediyoruz. Tüketim alışkanlıklarını da takip ediyoruz. Bu sektör için önemli konulardan biri de gençlerimizdir. Gelecekte Türkiye için sıkıntıya yol açacak bir alan olduğunu düşünüyoruz. Şu an Türkiye'de çiftçilik yaş ortalaması 66 yaş olarak belirleniyor.

GENÇLERE YATIRIM GEREKİYOR

Bunun için gençlerimize çiftçiliği sevdirmemiz gerektiğine inanıyoruz. Gençlere bu konuda güzel yatırımlar yapmamız gerekiyor. Liseden sonra üniversite eğitimlerini tarlada veya çiftlik alanlarında 4 yıl boyunca sağlayarak bu konuda onlara destek verip 4 yılın sonunda eğitimini tamamlayan öğrencilerimize tarım ve hayvancılık alanında bir diploma vermemiz gerektiğine inanıyorum. Çünkü tarım ve hayvancılık stratejik bir alan olmuş durumdadır. Gıda güvenliğini de garanti altına almamızın en güzelinin yolu bu olduğunu düşünüyoruz.

(İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Şemsettin Memiş)