Gebze Teknik Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. Ümit Barış Kutman, "Tarımsal biyoteknoloji veya yeşil biyoteknoloji dendiğinde, geleneksel olarak akla yeni tohum ve çeşitlerin geliştirilmesi için yürütülen ıslah süreçlerinde moleküler yaklaşımlardan yararlanılması, bitki doku kültürü ve mikroçoğaltım uygulamaları ve klasik genetik mühendisliği ve gen düzenleme teknolojilerinden yararlanılarak üstün özellikte tarım ürünlerinin geliştirilmesi geliyor" diyor.

Bu alan içinde yalnızca genetiği değiştirilmiş organizmaların (GDO) geliştirilmesinin, kamuoyunda en çok tartışılan konulardan biri olduğuna dikkat çeken Kutman, "Bunlardan yalnızca sonuncusu, kimilerinin ciddi bir biyogüvenlik tehdidi, kimilerininse sürdürülebilir tarımın, iklim dirençliliğinin ve gıda arz güvenliğinin anahtarı olarak gördüğü genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO'lar) geliştirilmesi ile ilgili olup, bu konudaki mevcut hukuki düzenlemeler ve sosyal direnç, sıklıkla bilimsel tartışmaları gölgede bırakıyor" şeklinde konuşuyor.

Bu durumun, kamuoyundaki biyoteknoloji algısını olumsuz etkileyebildiğini vurgulayan Kutman, "Bu durum ve tarımsal biyoteknolojinin çoğu kez GDO'lar ile özdeşleştirilmesi, ne yazık ki konunun uzmanı olmayan kişilerin zihninde biyoteknolojiye dair soru işaretleri oluşmasına da yol açabiliyor" diyor. "GDO'lar iyi midir, kötü müdür?' gibi bilimsellikten uzak ve kategorik sorular bir yana, tarımda biyoteknoloji GDO'lardan çok daha fazlasıdır" vurgusunda bulunuyor.

YETERLİ, GÜVENLİ VE BESLEYİCİ GIDA

Günümüzde hem Türkiye'de hem de dünyada bitki biyoteknolojisinin çok çeşitli alanlara yayıldığını ifade eden Kutman, bu konuda yürütülen güncel çalışmalara da değiniyor: "Gerek ülkemizde gerekse de dünyada, bitki biyoteknolojisi alanında, yukarıda sayılan çalışmaların yanı sıra, mikrobiyal gübre ve biyostimülanlar, kontrollü salımlı gübreler ve nanogübreler gibi diğer yenilikçi bitki besleme ürünleri, biyopestisitler ve biyolojik zirai mücadele yöntemleri, biyo-bazlı döngüsel tarım ve biyofortifikasyon gibi pek çok farklı konudaki çalışmalar öne çıkıyor."

Bu çalışmaların hedefinin ortak bir noktada birleştiğini belirten Kutman, "Hedef bitkiler gıda bitkileri olduğunda, tüm bu çalışmaların ortak amacının yeterli, güvenli ve besleyici gıdanın sürdürülebilir üretimi olduğu söylenebilir" diyor. Tarımsal sürdürülebilirliğin yalnızca çevresel bir mesele olarak ele alınamayacağını da hatırlatan Kutman, "Diğer alanlarda olduğu gibi, tarımda da sürdürülebilirliğin yalnızca çevresel bir olgu olmadığı, aynı zamanda sosyal ve ekonomik ayakları da olan bir sacayağı olduğu unutulmamalıdır" diye ekliyor.

"GELECEĞİ BESLEMEK İÇİN BİTKİLERİ BESLEMEK"

Kendi araştırma grubu olan KutmanLab'in çalışmalarına da değinen Kutman, Gebze Teknik Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü bünyesinde yürüttükleri projeleri ise şöyle anlatıyor: "Enstitü bünyesinde faaliyet gösteren Bitki Fizyolojisi, Bitki Besleme ve Bitki Biyoteknolojisi araştırma grubu KutmanLab olarak çalışmalarımız 'Geleceği Beslemek için Bitkileri Beslemek' mottomuza uygun olarak devam ediyor."

Yürüttükleri projelerin disiplinler arası yapısına ve ekip çalışmasına da değinen Kutman, "Yaptığımız işin disiplinler arası ve ürün odaklı doğası ile uyum içinde, farklı uzmanlık alanlarına sahip araştırmacılardan oluşan nitelikli ekiplerle çalışıyor, gübre kullanım etkinliğini arttıracak yenilikçi çözümler, tarımsal atıkların değerlendirilmesi için yenilikçi döngüsel yaklaşımlar, biyostimülanlar ve mikrobiyal gübreler, biyofortifikasyon ve üstün nitelikli, fonksiyonel gıdalar, topraksız seracılık ve dikey tarım sistemleri gibi konularda projeler yürütüyoruz" diyor.