Bugün birçok kentte ve metropolde, barınma hakkını sağlayacak konutlara uygun maliyetle erişilebilmesi, önemli bir gündem maddesi... Mint İnşaat İş Geliştirme Koordinatörü Yasin Emrah Yalçınlı, son dönemde gayrimenkul satışı ve kira fiyatlarındaki dikkat çekici yükselmenin, konut stoklarındaki azalmanın ve bu konutların depremle alakalı güvenlik problemlerinin kentsel dönüşüm gündeminin ana maddelerini oluşturduğunu ifade ediyor.

"KENTSEL DÖNÜŞÜM, İSTANBUL DEPREMİ'NİN ETKİLERİNİ MİNİMİZE EDEBİLİR"

Türkiye'de yaklaşık 40 milyon adet konut bulunuyor. Bu konutların 26 milyon adedi ise ikamet amaçlı kullanılan konutlar. 14 milyon adedi de yazlık konutlar gibi belirli sürelerde kullanılan, sürekli ikamet edilmeyen mevsimsel konutlar arasında yer alıyor. Bu konutlar ise Türkiye konut stoğunun yaklaşık yüzde 35'ine tekabül ediyor. İstanbul genelinde 1.5 milyon adet yapı birimi bulunuyor. Bu yapı birimleri içerisinde toplam 6.4 milyon adet bağımsız birim konut ve 1.2 milyon adet iş yeri işlevi olan yapı bulunuyor. 6.4 milyon adet konutun yaklaşık 4.6 milyon adedi, sürekli ikamet amaçlı kullanılıyor. 1.8 milyon adedi ise mevsimsel kullanılan konutlar arasında yer alıyor. Yasin Emrah Yalçınlı; "İstanbul'da bulunan 1.13 milyon yapıdan, 255 bini 1980 yılı öncesinde, 538 bini ise 1980-2000 yılları arasında inşa edildi. Bu yapıların önemli bir kısmı 2001 yılında çıkarılan Yapı Denetimi Hakkında Kanunu kapsamında zorunlu hale getirilen mühendislik hizmetini almadığı için riskli olarak kabul ediliyor" diyor. Yalçınlı'ya göre kentsel dönüşüm süreci, beklenen İstanbul depreminin olumsuz etkilerini minimize edebilmek açısından büyük bir öneme sahip.

5 AŞAMALI İNOVATİF YOL HARİTASI

Mint İnşaat olarak kentsel dönüşüm sürecinde, kendi ürettiğini tüketen yeşil binaların (sıfır enerji) öne çıkması gerektiğine inandıklarını aktaran Yalçınlı, kentsel dönüşüm sürecinin sağlıklı işlemesi açısından hangi adımların atılması gerektiğini ise beş adımda özetliyor:

1-Dönüşümü sağlanan binaların, yeşil bina olarak inşa edilmesine yönelik girişimlerde vergi teşviki uygulanması getirilmesi, süreci daha etkin kılacaktır.

2-Özellikle malzeme teminindeki satın alma konusuna KDV muafiyeti uygulanmaya alınmalı. Büyük şehirlerin merkezde kalan bölgelerinde demografik değişim hesaba katılmalı ve bu ölçekte metrekareler üretilmeli.

3-Kentsel dönüşüm sırasında maliyetleri yükseltmemek ve kaynak verimliliği sağlamak için merkezi olan bölgelerde ya da raylı ulaşıma lokasyon olarak yakın bölgelerde otopark mecburiyeti azaltılmalı. 4-Merkezi konumda bulunan konutlardaki emlak vergileri, dünya standartlarında olduğu gibi satış bedeline oranlanarak belirlenmeli. Merkezi lokasyonda yer alan konutlar ile şehrin çeperine doğru uzaklaştıkça farklılaşan bir vergi uygulaması konusunda titizlikle çalışılmalı.

5-Ada ve daha büyük ölçekli bazda yapılacak dönüşüm projeleri, dünyaca kabul gören nitelikli çoğunluk katılımıyla mümkün olacaktır.