Dünyadaki binalar, yerleşimler, ürün üretimi ve enerji tüketimi gibi her türlü insan faaliyeti sera gazı salımına ve 200'ün üzerinde çevresel etkiye neden oluyor. Çevresel etkilerin en önemlisi ise küresel ısınma etkisi... Dünyadaki çevresel etkilerin yüzde 70'i ise binalar tarafından yapılıyor. Bu doğrultuda binaların yeşil bina olarak yapılması, kısıtlı kaynakları olan ekonominin ve en önemlisi dünyanın korunması için bir zorunluluk haline geliyor. Türkiye'de 7 milyon konutun kentsel dönüşümünün sürdürülebilir kriterlere uygun bir şekilde yapılması durumunda uzun vadede 500 ila 800 milyar dolarlık bir enerji tasarrufu sağlanabileceği tahmin ediliyor. Enerjide yüzde 24 ila 50 tasarruf sağlayan sürdürülebilir binalar; atık konusunda yüzde 70, su kullanımında ise üçte bire varan oranda tasarruf sağlayabiliyor.

YENİ MEVZUATLAR YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Türkiye'de son birkaç yıldır binaların enerji verimli ve yeşil olması adına birçok yeni mevzuat yürürlüğe girdi. Yağmur suyu, gri su kullanımları, daha enerji verimli sistemler, yenilenebilir enerji ve elektrikli araçlar gibi konular zaten artık zorunlu hale gelmiş durumda. Bunlara ek olarak 2021 yılında YES-TR Türkiye yeşil bina sertifika sisteminin de yönetmeliği ve kılavuzu Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayınlandı. Bu kapsamda geleceğin binalarının tam anlamıyla kendine yeten, doğaya en ufak zarar vermeden yaşayabilen hatta ürettikleri enerji ile çevresini besleyebilen nitelikte olması gerektiğine inanan ÇEDBİK, bu noktada mevcut yapı ve yerleşimlerin sürdürülebilirlik ilkelerine uygun olarak dönüştürüldüğü, yeni yapı ve yerleşimlerin bu ilkeler ışığında tasarlanıp uygulandığı bir Türkiye oluşturmayı hedefliyor. Dernek, yeşil binalar konusunda çalışan tek STK olarak sektörün geliştirilmesi ve denetleme süreçlerinde kamu kurumlarına destek veriyor.

"SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EĞİTİMLE FİLİZLENECEK"

İMSAD ve ÇEDBİK ortaklığında başvurusu gerçekleştirilen 'Sürdürülebilir Kalkınma için STK'lar' projesi ile de politika ve karar alma süreçlerine demokratik katılım için sivil toplumun kapasitesini artırarak gelişiminin desteklenmesi amaçlandı. Proje ile kadın girişimcilere yeşil bina ve sürdürülebilirlik eğitimi verilmesinde öncü olunurken, bilinçli girişimciler sayesinde birçok işletmede 'yeşil bina' dönüşüm süreci başlatıldı. Yapı ve kent ölçeğinde sürdürülebilirliğin eğitimle filizlenen bir bilinç ile sağlanacağına inandıklarını kaydeden ÇEDBİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sami Kılıç, "Bu kapsamda hayata geçirdiğimiz 'Yapı Sektöründe Yeni Vizyon: Yeşil Binalar' projesi ile yeşil bina sektörünü destekleyen mesleki eğitim müfredatı modülleri üretmeye öncü olduk" diyor.

'BUILDUPON2' PROJESİNDE PİLOT ŞEHİR ESKİŞEHİR OLDU

Avrupa Birliği Horizon Çerçeve Programı kapsamında 8 ülkenin yeşil bina konseylerinin bir araya geldiği 'BuildUpon2' projesinde yer aldıklarının altını çizen Mehmet Sami Kılıç, "Proje kapsamında pilot şehir olarak belirlediğimiz Eskişehir'in 2050'ye kadar karbonsuzlaşma hedefini geçtiğimiz yıl oluştururken, yerel ve ulusal düzeyde iyileştirilmiş politikalarla ülkemizde yapı sektörünün yenilenme dalgasını ivmelendirdik. 2015 yılında ülkemizde bir ilki gerçekleştirerek yeşil bina sertifika sistemlerinin küresel düzeyde yaygınlığı ve getirdiği faydalar doğrultusunda B.E.S.T sertifika sistemini oluşturduk" açıklamasında bulunuyor. Kılıç, 2021 yılından beri ise yeşil binaları yaygınlaştırmak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kontrolünde düzenlenen Yes-TR Ulusal Yeşil Sertifika sisteminin değerlendirme kuruluşu olarak çalışmalarda bulunduklarını vurguluyor.

"YEŞİL BİNA SERTİFİKASI ALMIŞ PROJE SAYISI HÂLÂ ÇOK DÜŞÜK"

Türkiye'de yeşil bina sertifikası almış proje sayısının hâlâ 1000 civarında olduğunu kaydeden Mehmet Sami Kılıç, yakın zamana kadar her yıl yüzbinlerce binanın tamamlandığı bir ülkede, bu sayının hem üzücü hem de yeterli olmadığına dikkat çekiyor. Kılıç, rakamın artırılması için yeşil bina öğelerinin projelerde zorunlu hale gelmesi gerektiğini belirterek, "Aslında bu süreç son dönemde yürürlüğe giren yönetmeliklerle başladı. Önümüzdeki süreçte yatırımcılar artık yeşil bina yapmanın değil, yapmamanın maliyetini hesaplayacaklar. Özellikle yaklaşan iklim krizi, bu konuyu artık sektörel açıdan hemen hemen her şeyden önemli hale getirecek. Nasıl deprem riski, binalarda yapısal dayanıklılığı maliyet gözetmeden zorunlu hale getirdiyse, nasıl pandemi döneminde taze hava ve hava kalitesinin artırılması maliyet tartışmalarının önüne geçtiyse, artık iklim krizi de bugüne kadar yeşil binalar konusunda süre gelen ve daha fazla kâr etme güdüsünden kaynaklanan birçok itirazı da anlamsız hale getirecek" ifadesini kullandı.

ZİRVEDE, İNŞAATTA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNEMİ VURGULANDI

Yeşil Binalar ve Şehirler Zirvesi'nde gayrimenkul ve inşaat sektörleri için artık bir zorunluluk haline gelen sürdürülebilirlik konusu çeşitli açılardan ele alındı. Binaların gelecekteki durumları ve yeşil bina sertifika sistemleri, sürdürülebilirliğin yatırımcılar açısından ne anlama geldiği, finansal kaynaklar, inşaat malzemesi sektöründeki yenilikler ve tasarımın yeşile giden yoldaki önemi gibi gündem belirleyen konular masaya yatırıldı. Türkiye ve dünyadan önemli isimlerin katıldığı panellerde alanlarında uzman 40'a yakın konuşmacı yer aldı.