Bahar Selin Akgün / [email protected]

Koronavirüs pandemisi (Covid-19); küresel tedarik zincirinden üretime, verimlilikten, ücretlendirmeye kadar ekonominin farklı alanlarında ve iş süreçlerinde etkisini negatif bir şekilde hissettiriyor. 2020’nin ilk çeyreğinde ciddi anlamda tüm dünyaya yayılan salgın nedeniyle ülkelerin büyüme beklentileri de son derece belirsiz. OECD’nin ‘Interim Economic Assessment Coronavirus: The World Economy At Risk’ (Koronavirüs Ara Dönem Değerlendirmesi: Dünya Ekonomisi Risk Altında) raporuna göre Çin’de başlayan salgının ekonomik etkileri dünya ülkelerine hızla sirayet etmiş durumda. Bunun en önemli nedeni ise Çin’in küresel tedarik zinciri, seyahat ve üretimdeki rolü. OECD’nin verileri Çin’deki büyümenin 2020’de yüzde 5’in altında seyredeceğini gösteriyor. Üretim seviyesi kademeli olarak salgın öncesindeki seviyeye dönebilirse, büyümenin ancak 2021’de yüzde 6 seviyesinin üzerine çıkabileceği öngörülüyor.

HEDEF VE STRATEJİLER TUTARLILIKLA BELİRLENMELİ

Finansal piyasaların yanı sıra turizm sektöründe yaşanan güven kaybının olumsuz etkisi ve tedarik zincirindeki aksaklıklar, 2020’de G20 ekonomilerinin yanı sıra özellikle Japonya, Kore ve Avustralya gibi Çin ile birbirine sıkı sıkıya bağlı olan ekonomilerin hedeflerini de aşağı yönde revize etmesine neden oldu. Bu noktada ülkelere de önemli görevler düşüyor. Virüs salgının etkileri hafifledikçe, salgına maruz kalan ekonomilerde nihai hedef ve stratejilerin büyük bir tutarlılıkla belirlenmesi gerekiyor. Asya-Pasifik bölgesi, Avrupa ve Kuzey Amerika’daki salgının etkileri nedeniyle küresel gayrisafi yurtiçi hasılanın 2020’de %1,5 seviyelerine gerileyebileceği ifade ediliyor. Çin’de yaşanan ekonomik olumsuzluklar, 2020 yılı boyunca kademeli olarak Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’yı etkilemeye devam edecek. Dünya ticareti ciddi anlamda zayıflamış durumda. Önemli ekonomilerde para politikası uyumlaştırmaları ve otomatik mali stabilizörlerin etkileri ancak zaman içinde tam olarak hissedilecek. Orta düzeyde gelişmiş ekonomilerde, bütçe açığının 2020 yılında gayrisafi yurtiçi hasılanın %0.5’i üzerine çıkacağı belirtiliyor.

OECD NE ÖNERİYOR?

« Hükümetler hızlı ve güçlü aksiyonlara yönelmeli. Faaliyetine devam edebilecek işletmeleri ve iş gücünü desteklemek adına acil önemler alınmalı.

« Dünya çapında sağlık hizmetlerinin verimli bir şekilde sunulabilmesi ve küresel ekonominin en etkili şekilde canlı tutulabilmesi amacıyla tüm ekonomiler iyi koordine edilen politik aksiyonlar alabilmeli. 

« Destekleyici makroekonomik politikalarla güven tesis edilmeli ve bu kapsamda yeni talep artışı desteklenmeli.

« Farklı ülke ve ekonomilerde yürürlüğe konacak ek mali ve parasal politika desteğinin yanı sıra gelişmiş yapısal reformlar kurgulanmalı.

“Birçok ülkenin kurtarıcısı olma rolüne yine Çin soyunuyor”

‘Çin’ adlı kitabıyla Türkiye ve Çin arasındaki ekonomik iş birliğini geliştirmeyi hedefleyen EMCC (Avrupa Yönderlik ve Koçluk Derneği) Dünya Başkanı Dr. Rıza Kadılar, Çin’de başlayıp dünyaya yayılan salgın ve ekonomik kriz hakkında şu yorumda bulunuyor: "Pandeminin ilk haftalarında Çin’de üretim ve tedarik zincirinin durması nedeni ile Türkiye’de tekstil sektörü gibi ihracat odaklı bazı sektörlerin bir fayda sağlayacağı inancı oluşmuştu. Ancak salgının merkezinin Batı Avrupa’ya ulaşması sonucunda ihracat odaklı sektörleri de zorlu bir dönemin beklediği ortaya çıktı. Salgının yaz aylarından önce bitmeyeceği öngörüsü, piyasada nakit akışının sıkışması ve tedarik zincirinde yaşanabilecek zorlukları da beraberinde getirecek. Her ne kadar dünyanın başına bu pandemiyi sarmış olsa da birçok ülkenin kurtarıcısı olma rolüne de yine Çin soyunuyor. Afrika’daki bütün ülkelere eşzamanlı operasyonlarla maske, test ve ilaç yardımı yolluyor. Çin bu süreç sonunda ya dünyanın güvenini ve desteğini alıp yeni düzende daha özel ve önemli bir konuma oturacak ya da yanlış bir adımında bütün dünya bir araya gelip Çin’den hesap soracak.”