USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%

Teknoloji

25 Haziran 2019 13:13

Uzay savaşları mirası

İnsanoğlunun uzaya ve yıldızlara olan ilgisi tarih öncesi devirlere kadar uzanıyor. Bu merakın ete kemiğe bürünmesi ise soğuk savaş yıllarına dayanıyor. Sovyetler Birliği ve ABD arasında geçen ateşli uzay savaşları, günümüzde sıkça kullanılan teknolojilerin icat edilmesini sağladı. İşte, o teknolojilerden dikkat çekenler...

Uzay savaşları mirası

Sovyetler Birliği’nin, 4 Ekim 1957’de Sputnik 1 isimli füzeyi başarıyla fırlatıp yörüngesine yerleştirmesi, Amerika ve Sovyetler Birliği arasında 1975 yılına kadar devam edecek Uzay Yarışı Dönemi’ni başlattı. Soğuk Savaş yıllarında 2 ülke arasında güç gösterisinin en büyük simgelerinden biri olan uzay teknolojisi, bir siyasi araç olarak kullanıldı. Ancak bu ‘araç’, günlük hayatımızdaki birçok teknolojiyi de yarattı.  Bebek mamasından protez uzuvlara, su arıtıcısından acil durum battaniyesine kadar  günlük hayatımızın bir parçası olan ve insan hayatını etkileyen teknolojiler, NASA tarafından geliştirildi. Öte yandan; teflon, mikroçip ve barkod gibi NASA tarafından bulunduğu düşünülen bazı ürünler ise başka teknoloji şirketleri tarafından geliştirildi. Biz de NASA'nın geliştirdiği  teknolojilerin nasıl ortaya çıktığını ve hangi alanlarda kullanıldığını araştırdık.

>> Protez Uzuvlar

NASA uzmanları, robotik konusundaki yeteneklerini uzay araçlarını kontrol edebilmek için geliştirdi. Bu teknoloji daha sonra, engelli insanların fonksiyonel ve dinamik protez uzuvlara sahip olabilmesi için kullanıldı.

>> Su arıtıcısı

Astronotlara görev süresince yetecek ek suyu sağlamak, NASA uzmanlarının  zorlandıkları konu başlıklarından biri. NASA, yıllar önce bu ihtiyaca çözüm bulmak için kirli suyu; şeker ve ürik asitten arındırarak içilebilir hale getiren bir  arıtıcı tasarladı. Bu buluş, günümüzde temiz suya ulaşımı olmayan ülkelerde suyu arıtmak için kullanılıyor. 

>> Kablosuz şarjlı süpürge

Apollo görevine hazırlanırken, NASA’nın ayın yüzeyinden daha çok örnek toplayabilmesi için bir araç geliştirdi. Enerji verimliliğini maksimize eden bir bilgisayar programı ve matkap icat edildi. Dustbuster firması aynı teknolojiyi kullanarak, 100 milyonun üzerinde satılan kablosuz şarjlı süpürgeyi tüketicilerin beğenisine sundu. 

>> Dünyanın en hızlı mayosu 

NASA mühendislerinin aerodinamik tünelleri test etmek için kullandığı kumaştan, 2008 yılında mayo üreticisi Speedo, dünyanın en hızlı mayosunu üretti. Cilt sürtünmesini yüzde 24 oranında düşüren mayoyu giyen sporcular birçok birincilik kazandı. NASA tarafından geliştirilen, 700 dolar değerindeki Speedo marka son teknoloji LZR Racer mayo sayesinde, 2008 Pekin Olimpiyatları’nda birlikte yüzme alanında tam bir rekor patlaması yaşandı. 3 günde tam dokuz kez dünya rekorları kırıldı. FINA, Ocak 2010 itibariyle tamamen kumaş mayolara geri dönüş yaptırımı getirdi. Böylece, NASA tarafından geliştirilen teknoloji dopingli mayolar da tarihe gömüldü. Unutmadan, Amerika’nın havuzdaki mucizesi Michael Phelps, 8 altın madalya kazandığı Pekin Olimpiyatları sırasında bu mayolardan giyiyordu. 

>> Bellek köpük

Bellek köpük, vücut ısısına tepki olarak yumuşayan ve vücutla aynı şekli alan, sonrasında ise tamamen eski haline dönen bir madde. 1966 yılında NASA tarafından uçak yastıklarının güvenliğini artırmak için geliştirildi. Bugün; ayakkabı tabanlarının, ortopedik yatakların ve tıbbi ekipmanların üretilmesine kadar pek çok alanda kullanılıyor. 

>> Acil durum battaniyesi 

Kazazedelerin alüminyum benzeri bir battaniye ile üstlerinin örtüldüğüne tanık olmuşuzdur. İşte bu acil durum battaniyeleri,1964 yılında uzay yolculukları sırasında kızılötesi ışınlarını ve radyasyonu yansıtmak amacıyla icat edildi. Bugün, bu teknoloji ile üretilen acil durum battaniyeleri, hipotermiyi ve şoku önlemek üzere kullanılıyor. 

>> Toz bebek maması

Uzun süreli uzay araştırmaları için geliştirilen toz halindeki besleyici gıdalar, zamanla bebek maması formülü olarak kullanılmaya başlandı. Bu formül, Amerika’da üretilen bebek mamalarının yüzde 90’ında ve dünya çapında 65 ülkede kullanılıyor. 

DÜNYANIN EN ZENGİN ADAMI  UZAYA YATIRIM YAPIYOR

Günümüzde uzaya olan ilgi artarak devam ediyor. Ama bir farkla… Artık dünyanın en zengin adamları, kurdukları uzay teknolojileri şirketleriyle ve yaptıkları yatırımlarla yarışa dahil oluyor. Dünyanın en zengin 500 ismi arasında yer alan 16 iş insanı, uzay teknolojileri için milyarlarca dolar yatırım yapıyor. Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, Tesla CEO’su Elon Musk, Virgin Galactic Kurucusu Richard Branson ve Microsoft’un kurucusu Bill Gates gibi isimler dünyayı değiştirdikten sonra gözlerini uzaya çeviriyor… 

HEDEF: ÖNCE TURİZM  SONRA MADENCİLİK

İş insanları için uzay macerası bir yatırım yarışına dönmüş durumda. Yatırımcıların ilk hedefi ise uzay turizmi… Bu anlamda önde gelen şirketler arasında ünlü milyarder Richard Branson’ın sahibi olduğu Virgin Galactic geliyor. 2014 yılında şirkete ait uzay mekiği düşmeseydi muhtemelen bugün uzay seyahatleri, Virgin Galactic tarafından başlatılmış olacaktı. Şirket, yakın zamanda 250 bin dolar karşılığında yolculara 6 dakikalık uzay deneyimi yaşatmayı planlıyor. Rus özel şirketi Kosmokurs ise ilk turistleri uzaya götürmeyi planladığı tarihi açıkladı. 2025 yılında yapılması öngörülen ilk uzay seyahati için bilet satın almak isteyenlerin, 5 dakikalık yerçekimsiz deneyim için 250 bin doları gözden çıkarması gerekecek. Eğer  uzay yolculuğu hayali gerçek olursa, uzay turizmine yatırım yapan iş insanlarının yüzü de gülecek. 

UZAY MADENCİLİĞİ, DÜNYAYA  ZENGİNLİK GETİRECEK

Dünya kaynaklarını hızla tüketen insanoğlu, artan ihtiyaçlarını karşılamanın yolunu ise atmosferin dışına çıkarak aramaya başlıyor. NASA, 2022 yılında  asteroitten maden çıkarmak istediğini duyurdu. Çinli bilim insanları, birkaç yüz tonluk göktaşlarını robot sondalar yardımıyla dünyaya getirmeyi planlıyor. 20’nin üzerinde uzay madenciliği şirketine ev sahipliği yapan Lüksemburg; Avrupalı şirketlere, dünyaya indirdikleri madenlerin sahibi olma hakkını tanıyor. Goldman Sachs’ın tahminine göre, uzay madenciliği dünyadaki her işten daha kârlı bir sektör oluşturacak. Uzay, yakın gelecekte ilk trilyonerlerini yaratacak. 

 

EN ÇOK OKUNANLAR