USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%

Teknoloji

03 Aralık 2019 16:49

Dijital dünyada güvenli finansın adresi BKM

Bankalararası Kart Merkezi, Türkiye finans ve bankacılık alanının merkezinde bulunan bir kuruluş. Kendisine üye bankalar ve finansal ödeme kuruluşlarının her türlü işlemlerini kayıt altına alarak bunlar arasında kredi kartı ve banka kartlarına dair ilgili prosedürleri geliştiriyor; standardizasyonu sağlıyor ve her türlü alış verişlerde nakit para olmaksızın kart ile ödeme yapılmasına imkan tanıyor.

Dijital dünyada güvenli finansın adresi BKM

Finans dünyası ile kurduğu sağlam köprüleri tüketiciler nezdinde de kurarak sektörün bilinçlenmesini sağlıyor. Söyleşi sayfalarımızın bu ayki konuğu Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Dr. Soner Canko oldu. Canko ile finans ve bankacılık sektörünün teknoloji ile şekillenen yepyeni dünyasına kısa bir yolculuk yaptık; gelecek döneme ilişkin de önemli mesajlar kaydettik. 

> Yıkıcı yenilikçi teknolojiler, finansal hizmetler alanında oyunun kurallarını baştan sona değiştirdi. Fintech’ler ve techfin’lerin (teknoloji şirketlerinin finansal hizmetleri) bu alana girmesiyle birlikte geleneksel finans ve bankacılık sektörü nasıl bir değişime uğradı ya da uğrayacak?

Finansal teknolojiler alanında yaşanan gelişmeler bizleri yeni bir finans dünyasına taşıyor. Bankalar ve fintech’ler bazı alanlarda birbirlerine rakip olmalarına rağmen yeni dünyada daha fazla iş birliği yaparak karşılıklı faydayı nasıl artırabileceklerine odaklanıyorlar. Böylece geleneksel kurumlara kıyasla dinamik, küçük ve teknoloji uyumu yüksek organizasyonlar olan fintech’ler, bankalarla iş birlikleri yaparak çözümlerini hızlı biçimde çok sayıda kişiye ulaştırma ve ölçek ekonomisi yaratma imkanına kavuşuyor. Büyük teknoloji şirketlerinin özellikle kullanıcı deneyimi konusundaki deneyimleri, kullanımı çok daha basit ürünler olarak tüketicinin karşısına çıkıyor. Bankalar ise yeni teknolojilerle geliştirilmiş çözümleri, ürün ve hizmetlerine uyarlayarak hizmet kalitesini yükseltme ve müşteri memnuniyetini artırma şansını elde ediyor. 
Finansal kapsayıcılığın artması, daha inovatif ürün ve hizmetlerin hayata geçirilmesi, finansal hizmetlerin daha iyi verilebilmesi gibi pek çok fayda getirecek fintech ekosisteminin ülkemizde sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi amacıyla Bankalararası Kart Merkezi (BKM) olarak bizler de uzun süredir çalışmalar yapıyoruz. 2016 yılında 'FinTech İstanbul' platformunun kurulmasına destek vererek, ilk adımlarını attığımız serüvenimizde birçok eğitim programı ve buluşma düzenlerken, Türkiye’de ve dünyada fintech sektörüne yön veren trendleri anlatan çok sayıda içerik de ürettik. Amacımız, Türkiye’nin bölgesinde lider bir fintech merkezi olması.

> Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan PSD2 (Payment Services Directive) yönetmeliği neleri kapsıyor? Ülkemizde bu düzenleme ne zaman hayata geçecek ve sektöre nasıl bir ivme kazandıracak?

Bankalar yıllardır mevduat hesabı yönetmek, ödemelere aracı olmak gibi temel işlevlerini şubelerinin yanı sıra ATM, internet ve mobil bankacılık gibi kanallarından da sunmaktalar. Dijitalleşmeyle birlikte artan müşteri beklentisi dolayısıyla temel bankacılık hizmetleri bankalar tarafından kendileri haricindeki partilere de uygun güvenlik önlemleri çerçevesinde açılmaya başladı; bu kavrama 'açık bankacılık' ismi veriliyor. 

PSD2, 'açık bankacılık' kavramını Avrupa Birliği sınırları içinde kurumların bir inisiyatifi olmaktan çıkarmış ve iki temel hizmeti (hesap bilgisi sorgusu ve ödeme başlatma hizmeti), çerçevesi kanunlarla belirlenmiş mecburi bir statüye kavuşturmuştur. 

Düzenleyicilerimiz Avrupa’daki bu gelişmeleri yakından takip ediyor. Geçen sene başlayan çalışmalarla 'Açık bankacılık' tanımı, hizmetleri ve kapsamı konusunda taslak düzenlemeler oluşturuldu. Kasım ayında ödeme ekosistemini ilgilendiren kanunlarda çeşitli değişiklikler yapılması da bu konuya verdikleri önemi gösteriyor. Kanun değişikliğiyle, ödemeler alanında hem yapısal hem de 'açık bankacılık' ile ortaya konan hizmet çeşitliliği açısından bazı değişiklikler yapılacak. Bu konuda ülke olarak küresel değişime hızla ayak uyduracağımızı söyleyebiliriz.

Düzenlemeler ve inovatif bankaların aldığı inisiyatifler eşliğinde 'açık bankacılık' yaklaşımının finans alanında büyük bir dönüşüme yol açacağını düşünüyorum. Finansal verinin özgür kalmasını sağlayan 'açık bankacılığı' hem fintech’ler hem de bankalar için bir fırsat olarak görüyor, önümüzdeki yıllarda çok daha inovatif çözümlerin sunulacağına inanıyorum.

> Blok zinciri teknolojisi, finansal hizmetler sektöründe ne gibi yenilikleri beraberinde getirecek? Bankalarımız ve finans kuruluşlarımız blok zinciri teknolojisine geçişte hangi noktada?

Blok zinciri teknolojisinin finans dünyası özelinde uluslararası para transferlerinden kredi verme süreçlerine, hatta 'müşterini tanı' işlemlerinin daha dijital hale getirilmesine kadar pek çok farklı kullanım alanında yenilikler getireceğine şüphe yok. Ancak blok zincirinin sadece finansal hizmetler sektöründe değil, buna ek olarak tedarik yönetiminden sağlığa, enerjiden eğitime kadar birçok farklı sektörde önemli yenilikler getireceğine inanıyorum. Blok zinciri tüm dünyada kullanım alanları araştırılan bir teknoloji olarak dikkat çekiyor. Hatta sunduğu güvenli ve şeffaf yapıların yanı sıra yeni iş modellerinin doğmasına da aracı olan teknoloji, 'geleceğin teknolojisi' olarak anılıyor.
Blok zinciri teknolojisinde dünya geneline baktığımızda henüz bu konuda öne çıkmış bir ülke olmadığını görüyoruz; hemen hemen tüm ülkeler kendi pilot denemelerini yapıyor, teknolojiyi ve beraberinde getirdiklerini daha yakından anlamaya çalışıyor. Sadece diğerlerinden farklı olarak Çin’in son birkaç haftada blok zinciri uygulamalarının artırılmasına yönelik ataklarıyla bu teknolojiyi ilk sahiplenen ülke olmaya çalıştığını görüyoruz.
Ülkemiz de bu anlamda dünya ülkeleriyle benzer şekilde teknolojiyi tanımaya ve doğru kullanım alanlarını bulmaya yönelik çalışmalar yapıyor. Örneğin, finans dünyasından biz BKM olarak tüm şirket çalışanlarımız tarafından kullanılan ve blok zinciri tabanlı kurum içi sadakat uygulamamız olan BBN ve BKM üyelerine verdiğimiz eğitimlere ilişkin sertifikaları taşıdığımız yine blok zinciri tabanlı belgem.io projemizi kullanıma sunduk. Bazı bankalarımız da blok zinciri tabanlı çözümlerini hayata geçirmeye başladı. Tüm bu çalışmalarla temel amacımız, kendimizi geleceğe hazırlayabilmek.

Ülkemizde blok zinciri konusunda bir diğer önemli gelişme ise BKM’nin de kurucuları arasında yer aldığı Türkiye Bilişim Vakfı liderliğinde 2018 yılında hayata geçirilen Blockchain Türkiye Platformu (BCTR). BCTR altında şu ana kadar 75 kurumsal üye ve 12 iş birliğiyle şimdiye kadar örneğine az rastlanan bir şekilde farklı sektörler bir araya gelerek bu teknolojinin geleceğini tartışıyor, doğru kullanım alanları bulmaya çalışıyor, tüm bunları yaparken içerikler de üretiyor.

> Kripto paranın geleceği hakkında ne söyleyebilirsiniz? Bu konudaki yasal düzenlemeler hangi noktada? Kripto para, kart kullanım alışkanlıklarını ne yönde değiştirebilir?

Bizler ödeme sistemlerinde geleceği tasarlarken “Ödemeleri nasıl daha güvenli, daha hızlı ve daha kolay yapabiliriz?” sorusuna yanıt bulmaya odaklanıyoruz. Kripto paralar, arkalarındaki blok zinciri teknolojisi sayesinde güven sorununa çözüm getirirken, maliyetleri düşürme gibi farklı avantajları da beraberinde getiriyorlar. İşte bu nedenlerden ötürü kripto paraların gelecekte daha çok öne çıkacaklarını ve mevcut ödeme sistemleriyle uyum içinde çalışacaklarını düşünüyorum.
Dünyada pek çok merkez bankası bu konuda çalışmalar yürütüyor; hatta teknoloji ve perakende şirketleriyle yarışıyorlar. Ülkemiz de bu konuda tüm gelişmeleri yakından takip ediyor hatta takip etmekle de kalmıyor; kendi dijital parası üzerinde çalışıyor. Bildiğiniz gibi T.C. Merkez Bankası yakın zamanda blok zinciri tabanlı dijital merkez bankası parasını uygulamaya koyacağını duyurdu. Tüm bu gelişmeler doğrultusunda, gelecekte kripto paraların bugünkü ödeme sistemleri gibi kolay ve yaygın bir kullanıcı deneyimi sunabilirlerse, tüketiciler tarafından tercih edilmemeleri için bir neden göremiyorum.

> Banka ya da kredi kartlarımızın sağ alt köşesinde TROY logosunun bulunması ne anlama geliyor? Neden TROY logolu kartları kullanmalıyız? Bize özgü ödeme yöntemi denildiğinde neyi anlıyoruz?

Türkiye bankacılık ve finans sektörünün ortak çabalarıyla Nisan 2016’da Bankalararası Kart Merkezi (BKM) çatısı altında hayata geçirilen Türkiye’nin Ödeme Yöntemi TROY, banka kartı, kredi kartı ve ön ödemeli kartların sağ alt köşesinde yer alıyor. Ödeme yapma ya da ATM’den para çekme gibi işlemleri gerçekleştirebileceğiniz bir Türk markası olan TROY, adını 'Türkiye’nin Ödeme Yöntemi'nden (Türkiye: TR, Ödeme: O, Yöntemi: Y) alıyor. TROY’u Türk mühendisleri, Türkiye’ye özel, bize özel olarak geliştirdi. Çünkü hep altını çizdiğimiz gibi, bizi en iyi bizden birinin anlayacağına, bize özel çözümler getirebileceğine inanıyoruz. TROY’la Türkiye’de kartlı ödemeleri kullanmayan kişilere ulaşmayı, bu kişileri finansal okuryazarlık yolunda atılacak ilk adım olan kartlı ödemelerle tanıştırmayı hedefliyoruz.
TROY’un bugün 26 banka, 5 elektronik para kuruluşu olmak üzere toplam 31 üyesi bulunuyor ve bu üyeler Türkiye kartlı ödemeler pazarının yüzde 100’ünü temsil ediyor. TROY logolu kartlar bugün 9 milyon adedi aşmış durumda. TROY’un arkasında bankacılıktaki bilgi birikimi, deneyimi ve teknolojisiyle Türkiye var. Finansal teknolojilerde ve güvenlikte dünya standartlarını yakalamış bir ülke olmamızın, bu anlamda çok önemli bir güvence olduğunu ifade edersek yanlış olmayacaktır. TROY’un 3 yılda gelmiş olduğu nokta da bunun en büyük göstergesi olarak değerlendirilebilir. Öte yandan, dünyadaki örnekler bize yerel kartlı ödeme yöntemleri hakkında önemli ipuçları veriyor. Dünya genelinde yerel kartlı ödeme yöntemlerinin maliyet avantajı yaratmak, pazara özgün ürün geliştirme yetkinliği sunmak ve yenilikçilik gibi stratejik amaçları bulunuyor. TROY’u hayata geçirme motivasyonlarımızdan birinin de bu olduğunu söyleyebilirim. Tüm dünyada kartlı ödemelerin ekonomilerin büyümesine yardımcı olduğunu görüyoruz. Kartlı ödemeler kayıt dışı ekonomiyi önlüyor, enflasyonu düşürüyor, istihdam yaratıyor ve nakit para yükünden kurtarıyor.

> BKM olarak 2020 yılındaki plan ve projeleriniz nelerdir?

Bankalararası Kart Merkezi olarak Türkiye’de finans ve bankacılık sektörü hızla ilerleyişini sürdürürken, biz de ekosisteme katkı sunmak üzere çalışmaya son sürat devam ediyoruz. Kart kullanım bilincini yükseltmeyi, kart kullanıcılarının bilgi güvenliğiyle ilgili daha fazla farkındalık sahibi olmasını sağlamayı ve finansal okuryazarlık düzeyini artırmayı amaçlıyor, bu doğrultuda önemli projeler hayata geçiriyoruz. Her şeyden önemlisi biz yeni teknolojileri merak eden, deneyen, üreten ve ortaya koyduğu projelerle iz bırakan bir şirketiz. 2020 yılı için gündemimizde olmaya devam edecek 4 başlığı şöyle sıralayabiliriz:

1. Finansal Okuryazarlık
2. Bilgi Güvenliği
3. Karekodla Ödemeler
4. Blok Zinciri

Finansal Okuryazarlık

BKM olarak finansal okuryazarlığı çok önemsiyoruz. Finansal okuryazarlığı toplumun her kesimine entegre etmek son derece önemli çünkü bireylerin finansal sisteme katılımlarını sağlayarak kaynak maliyetini düşürüyor, yatırımların ve istihdamın artmasının yanı sıra tasarruf bilinciyle daha istikrarlı bir ekonominin oluşmasını sağlıyor. Biz de BKM ve TROY olarak kart kullanım bilincinin yaratılması, finansal eğitim ve farkındalığın yükselişe geçmesi gibi alanlara ağırlık veriyoruz. Projelerimizle, eğitimlerimizle ve yayınlarımızla finansal okuryazarlığın ülkemizde hızla gelişmesine katkı sağlamayı sürdürüyoruz. 

Bilgi güvenliğinin de günümüz dijital dünyasında olmazsa olmaz olduğunun altını çizmeliyim. Bilginin korunması için çok sayıda yasal önlem ve mekanizma var. Ancak en güçlü koruma, kullanıcının kendisiyle başlıyor. Bu nedenle BKM olarak dolandırıcılık olaylarına karşı kullanıcıları dikkatli olmaları konusunda uyarıyoruz. Hem kişilerin hem de kurumların bu tehditlerden korunması için sosyal mühendisliğin ve dolandırıcılık türlerinin ne olduğunu, saldırı yollarını ve bu saldırılardan korunma yöntemlerini anlatıyoruz. Kullanıcıların bu ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir platform olan www.bilgiguvende.com ile bilgi güvenliği konusunda internete başvuran kullanıcıların karşısına doğru ve güvenilir içeriğin çıkmasını, düzenli olarak kullanıcıları bilinçlendirmeyi amaçlıyoruz.  

Bilgi Güvenliği

Bilgi güvenliği konusunda sesimizin daha kuvvetli çıkmasını sağlamak için başarılı oyuncu Demet Evgar ile birlikte bir reklam kampanyası serisini gerçekleştirdik. Dolandırıcıların kullandığı yöntemlerin mizahi bir üslupla anlatıldığı kampanya kapsamında önce 'Palavra', daha sonra da 'Sana Ne!' şarkıları klibin başrolünde yer alan Demet Evgar tarafından seslendirildi.

Karekodla Ödemeler

Bu arada teknolojik yenilikleri de ülkemize hızla entegre etmeyi geri plana asla atmıyoruz. Örneğin, karekodla (QR) ödemeyi ülkemizde alışkanlık haline getirmeye yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Karekodla (QR) ödeme özellikle düşük tutarlı ödemeler için büyük kolaylık sağlıyor. Cebinizde bozuk para taşımadan simitçide, pazarda, markette ödeme yapmak için alternatif bir yöntem diyebiliriz. Biz bu teknolojinin denemelerini simitçilerle birlikte yaptık. Simitçilerin tezgahlarına ödeme imkanı sunan karekodlar (QR) yerleştirdik. Kullanıcılar da yanlarında bozuk para taşıma derdini yaşamadan, akıllı telefonlarıyla simit ödemesini yaptılar. Bu teknolojinin hem satıcılar hem de müşteriler için hayatı kolaylaştıran bir uygulama olduğu görüldü. Şimdi bu deneyimin tüm ödeme sistemlerine yaygınlaşması için çalışmalar yapıyoruz. 
BKM olarak üyelerimizle ATM’lerde ve POS’larda karekodların (QR) birbirleriyle uyumlu çalışabilmesi üzerine bir proje yürütüyoruz. Tıpkı plastik kartlarda olduğu gibi her kart her ATM ve POS’ta nasıl kullanılıyorsa, her kullanıcı da dilediği karekodu cep telefonuyla okutup işlem yapabilmeli diye düşünüyoruz. Bu kapsamda başlattığımız pilot çalışma tamamlandığında projeye katılan her kuruluşun ATM ve POS’larında gösterilecek karekod tüm akıllı telefonlar ile okunabilecek ve finansal işlem yapılabilecek. 

Blok Zinciri

Son dönemde ayrıca kollarımızı sıvamadan hiçbir hedefe varamayacağımızın bilinciyle blok zinciri alanına yoğunlaştık. Bu alanda son üç yıl içinde BBN ve Belgem.io projelerini hayata geçirerek önemli bilgi ve tecrübeler kazandık. Tüm dünyayı derinden etkileyecek ve günümüz iş dünyasını dönüştürecek blok zinciri teknolojisini hayatın içine dahil eden belgem.io projesiyle eğitim sertifikalarının güvenilir bir şekilde dijital ortamda saklanmasını mümkün kıldık. Kurum içi aidiyeti artırmak, şirket ürünlerinin sahiplenilmesi ve yeni teknolojilerin kurum çalışanlarıyla entegrasyonunu hızlandırmak amacıyla devreye aldığımız BBN uygulamasıyla da şirket içinde blok zinciri teknolojisini deneyimledik.

EN ÇOK OKUNANLAR