15 Şubat'ta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 6 Şubat tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş Depremleri'ni; 53 ülkeli Avrupa Bölgesi'ni geçtiğimiz 100 yılda etkileyen en kötü felaket olarak ilan etti. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, etkilenenler için iki acil durum çağrısından ilkini başlattığında yaşanan felaketi 'çok büyük bir doğal afet' olarak nitelendirdi. 11 ilimizi etkileyen iki büyük depremde bugün itibariyle hayatını kaybedenlerin sayısı 50 bini geçti, depremler 50 bin kilometrekarelik bir alanda yıkıma yol açtı. Ancak; en azından yardım çabalarına dijital ve gelişmekte olan teknolojiler önemli ölçüde destek oldu. Teknolojinin afetlerdeki rolü, tehlikeyi en aza indirmek ve savunmasızlığın giderilmesine yardımcı olmak olarak tanımlanabilir. Kahramanmaraş Depremleri'nde teknolojinin gücünü ortaya koyan araçlar ise 2000'lerin başından farklı olarak; açık kaynaklı web siteleri, yapay zeka ve sosyal medya kullanım ölçeği oldu. Felaketten milyonlarca insanımız etkilendi. İşte, deprem sonrası teknolojinin arama-kurtarma ve insani yardım çabalarındaki önemini gösteren 10 yenilikçi kullanımı...

DEPREM SONRASI TEKNOLOJİNİN 10 YENİLİKÇİ KULLANIMI

1- Sosyal Medya

Hayati bilgileri paylaşmak ve destek organize etmek için sosyal medyanın kullanılması öne çıktı. Bazı durumlarda, enkaz altında bulunan vatandaşların tweet'leri, çok takipçili hesaplarda paylaşılarak yardımın ulaşması sağlandı. Antakya'da evinde enkaz altında kaldığını ve yardıma ihtiyacı olduğunu söyleyen bir kişinin tweet'i 43 bin 700'den fazla retweetlendi ve 5.3 milyon kişi tarafından görüntülendi.

2- Acil Durum Haritalama Uydu Hizmeti

İlk depremden birkaç saat sonra, Birleşmiş Milletler acil durum haritalama uydu hizmetini etkinleştirdi. Bu, esas olarak depremin neden olduğu hasarın gerçek zamanlı bir görünümünü sağlamayı ve etkisinin ne kadar geniş kapsamlı olduğunu göstermeyi amaçlayan canlı bir haritadır.

3- FINDER Teknolojisi

Bir bavuldan daha büyük olmayan bir cihaza sığdırılan NASA'ya ait 'FINDER' teknolojisi, 9 metrelik molozun altında kalp atışlarını algılayabilen sistemiyle, depremlerden sonra hayatta kalanları bulmaya yardımcı olmak için kullanıldı.

4- Düdük Uygulaması

Göçük altında kalan insanların telefonlarında dikkat çekmek için kullanabilecekleri yüksel perdeli düdük uygulaması geliştirildi.

5- Kripto Bağışlar

Kripto topluluğu, gerçek dünyadaki faydasıyla ilgili sorular olmasına rağmen, geleneksel bankacılık operasyonlarının etkilendiği bir durumda gerçek zamanlı bir finansal yaşam hattı sunarak milyonlarca dolar bağış topladı.

6- Güvenlik Kontrolü

Meta, bireylerin ailelerine ve arkadaşlarına güvende olduklarını bildirmelerini sağlayan bir güvenlik kontrolü özelliğini kullanıma sundu.

7- Yardım Hattı

Arama kurtarma ekipleri kurtarma operasyonları ve gönüllülük hakkında bilgi yaymak için kendi WhatsApp yardım hatlarını kurdu.

8- Kriz Yardım Web Siteleri

Bölgedeki gençlerin öncülüğünde, geliştiriciler temel HTML (yüklenmelerini daha kolay ve hızlı hale getirmek için) açık kaynaklı kriz yardımı web siteleri ve platformları kurdu. Bunlar arasında; kurtarma hizmetleri için ısı haritalarının oluşturulması, yardım çağrılarından derlenen bilgilerle hayatta kalanların nerede olduğunun belirlenmesi; kan bağışı hakkında bilgi; geçici barınma sağlayıcıları ve yiyecek ve giyecek dağıtanlar için bağlantılar; enkaz altında mahsur kaldığı bilinenlerin yanı sıra acil insani yardıma veya tıbbi yardıma ihtiyacı olanların listeleri ve yardıma ihtiyacı olanlara yardım etmeye istekli olanlarla eşleşen uygulamalar bulunuyor.

9- Uydu Görüntüleri

Microsoft Türkiye, tüm teknolojilerini afet bölgesinde faaliyet gösteren grupların kullanımına ücretsiz olarak sundu. Daha önceki bu tür felaketlerde olduğu gibi, etkilenen bölgenin daha geniş bir görüntüsünü sağlamak için uydu görüntüleri kullanıldı. Görüntüler, yardım kuruluşlarının en kötü etkilenen bölgeleri belirlemesine ve ayrıca yardımın etkili bir şekilde iletilmesini sağlamak için kritik önem taşıyan altyapının durumunu belirlemesine yardımcı oldu.

10- Dron Haritalama Yazılımı

Daha sonra yakalanan görüntülerin 2 ve 3 boyutlu haritalarının oluşturulmasına yardımcı olan dron haritalama yazılımı; ayrıca güvenli ve tehlikeli bölgeleri belirleyerek, binaların yapısal koşullarını incelemede ve arama kurtarma bölgelerindeki ekiplere destek oldu.