Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ile Türkiye Futbol Federasyonu'nun birlikte hazırladığı ancak henüz detayları çok belli olmayan kulüplerin finansal borçlarının yeniden yapılandırılmasına dair plan kamuoyunda 'kulüpleri kurtarılıyor' olarak yansıdı. Ancak rakamlar pek de bunu söylemiyor. Öncelikle şunu belirtmekte fayda var; hem Bankalar Birliği Başkanı Hüseyin Aydın hem de Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Yıldırım Demirören'in açıklamalarına göre banka borçları Ziraat Bankası'nda toplanmayacak. Yani her bir borç varolan banka bünyesinde çözüme kavuşturulacak. Yine piyasa normlarının dışında fiyatlama yapılması söz konusu olmayacak. Yani faiz oranlarında kulüplere özel indirim yapılmayacak. Peki ne olacak? Vadeler uzayacak. Şimdi ağırlıklı yıllık yürüyen vade belki 10 yıla çıkacak. Belki 1-2 yıl ödemesiz olacak. Her kulübün kendi bilançosuna göre çözüm olacak. 

YÜZDE 30-40 FAİZLE BORÇLANIYORLAR

Kulüplerin şu andaki en büyük problemi faiz ve kur farkı giderleri. Çünkü borçlarının bir bölümü bankalarda bir bölümü ise faktoring şirketlerinde. Özellikle faktoring şirketlerindeki borçlar aylık yüzde 2-3 yani yıllık yüzde 30-40 faizle sürüyor. Tabii borç böylece çığ gibi büyüyor. Banka borçlarında faiz de Türk Lirası'nda yüzde 32'ye dolar ve Euro'da yüzde 10.5'e ulaşıyor. Futbolculara Euro bazında ödeme yapan ancak gelirleri Türk Lirası olan kulüpler kur yükseldiğinde ciddi zararlar yazıyor. Örneğin sadece ağustos-eylül arasında Fenerbahçe'nin finansman giderleri 565 milyon liraya ulaştı. Bu tutar neredeyse kulübün yıllık hasılatına (593 milyon lira) eşit. Kulüplerin Borsa İstanbul'a bildirdikleri bilanço dipnotlarında en yüksek Türk Lirası faizi, yüzde 32.5 ile Galatasaray'ın ödediği, en yüksek döviz faizinin ise yüzde 10.5 ile Fenerbahçe'nin cebinden çıktığı görülüyor. 

FAKTORİNG BORCU BANKAYA ALINMAK ZORUNDA

Beşiktaş'ın Türk Lirası bazında yüzde 27 ve döviz bazında yüzde 10 faizle borçlandığı dikkat çekiyor. Ancak bu faizin sadece banka faizi mi olduğu faktoring borcunu kapsayıp kapsamadığı bilinmiyor. Piyasada mevcut faktoring faizleri dikkate alındığında bunun banka borç faizleri olduğu da tahmin edilebiliyor. Verilen bilgiye göre bu banka faizlerine dokunulmayacak. En iyi ihtimalle bu faizler diğer reel sektör firmalarının aldığı faiz oranlarına indirilecek. 

Banka borçlarında durum buyken 4 büyük kulüpte 813 milyon liraya ulayan faktoring borçları eğer yeniden yapılanacaksa bunun TBB bünyesine yapılmasına imkan yok. Kurtarma planının bir yanı Türkiye Bankalar Birliği. Oysa faktoring şirketleri birlik bünyesinde değil. Yani borcun bir banka bünyesine alınmasına ihtiyaç var. 

BJK'NIN BORCUNUN YARISI FAKTORİNG ŞİRKETLERİNE

Eğer faizi astronomik olan faktoring borçları bankalar bünyesine alınacaksa işte bu kulüplerin maliyeti önemli ölçüde azaltabilir. Bu ise esas olarak Beşiktaş'a yarar. Çünkü Beşiktaş toplam 1 milyar 40 milyon lira olan finansal borcunun yarısı yani 502 milyonu faktoring şirketlerine. Bu borç yüzde 30-40 faiz yerine yüzde 20'ler civarında normal faiz ile yeniden yapılanırsa Beşiktaş'ın içine girdiği sarmaldan kurtulma ihtimali de yükselecek. 

FAİZ İNERSE KANARYA'YA YARAR

Borsa İstanbul'daki bilançolarına göre 4 büyüklerin borçlarının toplamı 7.4 milyar lira. En yüksek borç 2.7 milyar lira ile Fenerbahçe'de. Beşiktaş'ın 1.8 ve Galatasaray'ın ise 1.6, Trabzon'un 1.2 milyar lira borcu bulunuyor.  Banka ve diğer finans kuruluşlarına borçlar ise 4.5 milyar lira. Bu konuda ipi 2 milyar lira ile Fenerbahçe göğüslüyor. Eğer yapılandırmada faiz indirimi sağlanırsa bu gelişmeden büyük yararı Fenerbahçe sağlayacak. Öyle ki kulübün 1 yıllık faiz ve kur farkı gideri de 337 milyon lira ile tüm gelirlerini silip süpürüyor. Beşiktaş yıllık 224, Galatasaray ise 159 milyon lirasını faize ve kur farkına veriyor. Bu giderler olmasa kulüplerin mevcut gelirleri ile ayakta durması hatta gelişmesi çok daha kolay. 

Rahim Ak / Habertürk