Mustafa Gündoğdu / [email protected]

YATIRIMLAR, KRİPTO PARA BORSALARINI GÜVENİLİR KILIYOR

Pandemi nedeniyle insanların birbirinden uzaklaştığı global kriz döneminde, hem bitcoin’e hem de Türk kripto borsalarına olan ilgi artmış durumda. Bu noktada da özellikle yatırımcıların güvenlik kavramını odağına aldığı görülürken, BtcTurk Kripto Para Danışmanı Onur Gözüpek de bu piyasayı daha güvenilir bir hale getirmek için yatırımlarına devam ettiklerini söylüyor

Kripto para alım satım platformlarında güvenlik, kullanıcı hesaplarının güvenliği, yazılım ve sistem güvenliği, kullanıcı varlıklarının güvenliği gibi çeşitli kategorilerde ele alınıyor. Ancak, güvenlik genel olarak çok önemli ve kesinlikle ciddiye alınması gereken motivasyonların başında geliyor. Kullanıcının platforma nasıl eriştiği, verilerin nasıl korunduğu, istenmeyen bir durumla karşılaşılması halinde platformun kullanıcıyı ne kadar koruduğu çok önemli. Bu noktada BtcTurk olarak, kullanıcılarının hesaplarının güvenli tutulması, kontrolsüz erişimin engellenmesi için güçlü şifreler kullanılmasını önerdiklerini ve iki aşamalı doğrulamayı zorunlu tuttuklarını dile getiren BtcTurk Kripto Para Danışmanı Onur Gözüpek, güvenilirlik puanlamaları hesaplanırken, kullanıcı güvenliği, sistemin siber saldırılara karşı güvenliği ve kripto para varlıklarının güvenliği öne çıktığını belirtiyor.

TÜRKİYE HENÜZ İSTENİLEN SEVİYELERDE DEĞİL

BtcTurk olarak günlük toplam işlem hacimlerinin 100 milyon doların üzerinde, fakat 110 milyar doları aşan küresel piyasaların toplam işlem hacmi ile kıyaslandığında Türkiye’nin işlem hacmi olarak henüz küresel piyasalar ile rekabet edebilecek durumda olmadığını aktaran Gözüpek, Bitcoin fiyatının yükseldiği son bir ay içerisinde işlem hacimleri önemli ölçüde arttığını söylüyor. “Kullanıcılarımızın, küresel piyasadaki kullanıcılar ile alım satım yapabilmeleri için 1 Temmuz itibariyle BtcTurk | PRO’yu diğer ülke vatandaşlarının erişimine açtık. Bu sayede, hem küresel piyasalardaki kullanıcılar Türk vatandaşları ile aynı platformda işlem yapabilecek, hem de Türkiye’deki işlem hacimlerinin daha da artmasına olanak sağlayacağız” diyen Gözüpek, Türk kripto para sektörünü daha da geliştirmek için yatırımlarına devam edeceklerinin altını çiziyor.

‘HALVING’ OLUMLU ETKİLİYOR

Kripto parayla işlem yapan kullanıcılar, 2020 Mayıs ayında gerçekleşen Bitcoin ödül yarılanmasının (halving) ardından, 2020 yılı içerisinde Bitcoin fiyatının daha önceki en yüksek değeri olan 20 bin dolar seviyelerini aşmasını bekliyor. Bu tahminler, Bitcoin’in daha önceki iki ödül yarılanmasının ardından gerçekleşen fiyat hareketleri analiz edilerek yapılıyor. Onur Gözüpek henüz dolar bazında beklenen yükseliş gerçekleşmiş olmasa da Bitcoin’in 2020 yılı içerisinde, Türk Lirası bazındaki en yüksek değeri olan 88.418’e ulaştığını anlatıyor. Gözüpek son olarak, “Bitcoin’i resmi olarak tanıyan ülkelerin sayısının artması, küresel finans ve yatırım şirketlerinin varlıklarının değerini korumak Bitcoin’e yatırım yapması, şüphesiz önümüzdeki dönemde de Bitcoin’in piyasalardaki gücünü artıracaktır” diyerek sözlerine son veriyor.

REGÜLASYONLAR BELİRLEYİCİ OLUYOR

Türkiye’de kripto paralara yönelik dikkate değer bir talep var ancak kat edilmesi gereken ciddi bir mesafe de söz konusu. Kullanicilar merkeziyetsiz finansin avantajlarindan yararlandiğinda bundan memnun oluyor. Kripto paralarin yatirim araci olduğu yönünde bir algi da oluşmuş durumda. Fakat kat edilmesi gereken bir mesafe var. Bu da aslinda büyük bir potansiyel olduğuna işaret ediyor ​

Bir kripto para işlem platformunu tercih ederken onun deneyimini, geçmişteki çalışmalarını, verilerinin şeffaf olup olmadığını incelemek gerekiyor. Yalnızca işlemlerin güvenle sonuçlanmasını sağlayan ve hızlı destek hizmeti sunan platformlarla yola devam etmek büyük önem taşıyor. 

Bir markete kripto para eklemek son derece kolay bir işlem. Ancak önemli olanın o kripto parayı altyapısı, işlem hacmi, fiyat performansı gibi özellikleri yönünden inceleyerek listelemek olduğunu söyleyen Paribu CEO’su Yasin Oral, regülasyonların son derece gelişmiş şekilde uygulandığı yerlerde dahi kendilerine liman bulamamış bazı platformların Türkiye’yi liman olarak görebildiğini hatırlatıyor. Ancak Türkiye bu anlamda bir liman olarak görülemeyecek kadar büyük bir ülke. Kullanıcılar bunu da göz ardı etmemeli ve odağında sadece kaliteli hizmet olan platformları tercih etmeli.

KISTASLAR STANDART

Genel itibariyle, bulunulan ülkede regülasyon olup olmaması, kripto para borsaları için puanlamada önemli bir avantaj sağlıyor. Bununla beraber o kripto para borsasının stratejik pozisyonlarının gerçek profillerden oluşup oluşmadığı ve hizmet çeşitliliğinin değerlendirildiğini söyleyen Oral, en makul değerlendirmelerin, işlemlerin incelenmesi ve verilerin gerçek olup olmadığının gözlemlenmesiyle gerçekleştirildiğini hatırlatıyor. Öyle ki, yine de güvenilirlikten bahsediyorsak bunlar tabii ki tek başına yeterli değil.

“Kullanıcı fonları güvende mi, platform kullanıcı için ne kadar erişilebilir, AML prosedürleri ne ölçüde uygulanıyor, manipülasyon girişimlerine karşı önlemler var mı gibi soruların cevapları çok önemli. Ancak bunlar değerlendirmelerde göz ardı edilebiliyor” diyen Oral, bu nedenle değerlendirme kuruluşlarının verilerini de söz konusu platformun verileriyle karşılaştırmak gerektiğine dikkat çekiyor.

YÖN NASIL BELİRLENİYOR?

Geleneksel enstrümanlarda temel ve teknik analizlerle bazı değerlendirmeleri yapmak mümkün. Aslında kripto paralarda da bu yöntemlerin uygulandığını söyleyen Oral, bu alanda gözlemlenen sapma miktarlarının fazla olduğunu belirtiyor. Çünkü ortada zamansal bir kısıt da var. “Bitcoin’in en büyük gücü 11 yıldır hiç aksamadan çalışması ve kripto paralar için neredeyse bir rezerv değeri görmesi. Kripto paralar şimdiden büyük bir hacme ulaşmış durumda. Bugün dünya genelinde kripto paraların toplam piyasa değeri 370 milyar doların üzerinde. Ancak yine de çok yeni bir alan ve sektöre katılacak çok fazla potansiyel kullanıcı var. Kullanıcılar arttıkça bu durum fiyat hareketliliğini de etkileyecektir” diyen Oral, bugüne dek kusursuz işlemiş altyapısına bakarak dahi Bitcoin’in varlığını sürdüreceğini söylüyor.

BITCOIN’E OLAN İLGİ DİĞER COIN’LERE DE YAYILIYOR

2017 yılından beri hem Bitcoin hem de popüler diğer Altcoin’ler pek çok yatırımcının gündeminde yer alıyor. 2020 yılında da ilginin çok daha arttığını fazla arttığı rahatça gözlemlenebiliyor. Kripto paralar daha çok Y kuşağının gündeminde olsa da artık herkesin radarına girmeye başladığı belirtiliyor

Yaptıkları işte yatırımcıların en çok önem verdiği detaylardan biri güvenlik olduğu kadar, aynı şekilde kendileri için de durumun tam olarak böyle olduğunu söyleyen Thodex Kurucusu ve CEO’su Faruk Fatih Özer, en başından beri web sitelerini ciddi güvenlik altyapısıyla kurduklarını ve tüm yeniliklerle güncellemeleri de ona göre hayata geçirdiklerini belirtiyor. Kullanıcıların Thodex’e giriş yapması için Google Authenticator ve SMS doğrulaması gibi güvenlik önlemlerini kullandıklarını anlatan Özer, dijital dünyanın hayatımızın her alanında ne kadar önemli olduğunu pandemi sürecinde daha detaylı bir şekilde gördüklerini, bu süreçte insanlar yatırım anlamda da yeni arayışlar içerisine girdiğini ve ‘güvenli liman’ olarak görülen Bitcoin ve diğer kripto paralara yatırım yapmaya başladığını anlatıyor.

YILBAŞINDAN BERİ ARTIŞ VAR

Pandemide belirgin bir yeni yatırımcı ve işlem artışı gözlemlendiği herkesin malumu. Özellikle karantina döneminin başlangıcı olan mart ayında bunun belirgin bir şekilde gözlemlendiğini söyleyen Özer, bununla beraber 2020 yılının geneline bakıldığında da şimdiye dek geçen süreçte geçen yıla oranla her ay için büyük artışlar gözüktüğüne dikkat çekiyor. “Biz de Thodex olarak yılbaşından bu yana kullanıcı sayılarımızı rekor seviyede artırmaya devam ediyoruz. Son zamanlarda Bitcoin’in 11 bin doların üstüne çıkması pek çok kişinin kripto paralara olan merak duygusunu artırdı ve birçok kişi için kripto paralar önemli birer yatırım aracına dönüştü. 2020 sonuna kadar ABD başkanlık seçiminden Covid-19 aşısına kadar pek çok konu gündemde olacağı için şimdilik net bir şekilde ‘kripto para işlem hacimlerinde artış olacak’ şeklinde açıklama yapmak istemiyorum” diyen Özer, buna mukabil ise yatırımcılar konusunda bir düşüş olmayacağını dile getiriyor. 

KAYNAKLAR İYİ ANALİZ EDİLMELİ

İnternetin sadece kripto paralar için değil her konuda başvurduğumuz en önemli kaynaklardan biri olduğunu dile getiren Özer, ancak her ne kadar verimli bilgiye ulaşsak da komplo teorileri ve alanında uzman olmayan kişilerin binlerce paylaşımına da denk gelindiğini hatırlatıyor. Bu noktada da yatırım yaparken her ne kadar bolca analiz okunması gerekse de, sonunda kararı vermesi gereken kişi yine yatırımcının kendisi oluyor. 

“Söz konusu kripto paralar olduğunda forumlardan çeşitli Twitter hesaplarına kadar her platformda pek çok fikir ve analiz bulunabildiğini aktarıyor. Ancak burada takip ettiğiniz kişilerin kimler olduğuna dikkat etmeniz gerekiyor. Bu yüzden alanında uzman olan ekonomistlerin ve analistlerin paylaşımları dikkatli bir şekilde okunmalı. Tabii sadece Türkiye’den kaynaklara başvurmak da bu noktada başlı başına yeterli olmaz. Yurt dışı kaynaklı makalelerin okunması da son derece önemli” diyen Özer, kripto paraları sadece yerel görüşlerle değerlendirmek yerine, yatırım yapmadan önce küresel tablolara da göz atmanın önemine vurgu yapıyor.

GELENEKESEL YATIRIMCILARIN BAKIŞI DA DEĞİŞTİ

Son 10 yıllık süre zarfında düşüşler gözlemlense de Bitcoin kullanıcılarının ve hacminin her geçen gün arttığını, farkindalığının yükseldiğini, bu teknolojiyi öğrenmek isteyenlerin yükselen bir ivmede talep yarattığını görebiliriz. Kripto paraların pandemi süresince farkındalığının arttığını ve yatırımcıların daha çok kripto para sektöründe var olmaya çalışacağını öngörebiliriz

Günümüzde diğer yatırım araçlarını kullanan yatırımcıların kripto paralara hızlıca geçiş yaptığını, güvendiğini görebiliyoruz. Yatırımcılarının çoğunun yatırım portföylerinde Bitcoin’e yer verdiğini çok rahat gözlemleyebiliyoruz. 

Örneğin; Amerikalı internet ünlüsü ve Barstool Sports’un kurucusu Dave Portnoy, geçtiğimiz günlerde Bitcoin’e yatırım yaptığını Twitter hesabından duyurdu. Goldman Sachs kurucularından Mike Novogratz, Bitcoin’i altından daha iyi bir yatırım aracı olarak gördüğünü açıkladı. Aynı zamanda, Goldman Sachs analistlerinden Raoul Pal da Bitcoin’i altından daha etkili bir yatırım aracı olarak gördüğünü belirtmişti. 

MERKEZİYETSİZLİĞE VURGU

Bitexen Teknoloji Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Cenk Erdem, son zamanlarda Bitcoin’in yolunu açtığı merkeziyetsizlik sistemini bir üst seviyeye çıkaran DeFi teknolojisi ve onun altyapısını barındıran coin’lerin ön plana çıktığını gördüğümüzü belirtiyor.

Dijital varlık platformları dahil birçok sektör küçülmeye ya da durgunluğa girerken, Bitexen’in başarılı yönetimi ve kampanyaları sayesinde kullanıcı sayısını artırıp bir Türkiye hatta dünya rekoru kırarak büyümesine devam ettiğini aktaran Erdem, “Bu sonucun en önemli payı, Bitexen’in tüm kullanıcılarının önerilerine değer vermesi, kullanıcılarıyla yakın iletişimde olması. Bitexen yaratılma aşamasında trader’ların işlemlerini nasıl bir platformda gerçekleştirmek istediklerini dinleyerek onların hayallerini gerçekleştirmek için yaratılmıştır, büyümesi de bu vizyon doğrultusunda devam etmektedir” şeklinde konuşuyor.

TREND İÇİN NELER TAKİP EDİLEBİLİR?

Erdem, geçtiğimiz günlerde Çin Ticaret Bakanlığı, bazı kentlerde dijital para pilot programı başlattığını duyurduğunu ve FED’in dijital para birimine yönelik aktif bir araştırma ve deneme çalışması yürüttüğünü açıkladığını aktarıyor. “Almanya Federal Maliye Bakanlığı, Blockchain teknolojisi ile ülkedeki menkul kıymetleri modernize etmek için çalışmalar yürüttüğünü bildirdi. Güney Kore, plajlarında Bitcoin ile ödeme olanağı sağlamak için Inotech’le ortaklık kurdu. Rusya, dijital paraları tamamen yasaklamaya hazırlanırken geri adım attı. Venezuela ise dijital para kullanımını günlük hayata entegre etti ve ülkedeki 305 belediyenin vergi ödemelerinin dijital para üzerinden yapılabilmesi için Ulusal Vergi Uyum Anlaşması’nı imzaladı” diyen Erdem, bu ve benzeri yatırımların, kripto paralar adına yalnızca önümüzdeki birkaç ay için değil, ileriye dönük olarak dijital paranın nasıl bir seviyeye geleceğinin habercisi olduğunun da altını çiziyor.

PARADİGMALARI DEĞİŞTİREN BLOCKCHAIN OLACAK

Dünyada tüm kripto para borsalarının karşılaştığı en büyük meydan okuma güvenlik konusu. Olası saldırılara karşı tüketicilerin bilgilerini, varlıkları ne denli koruyabildiği… Tabii dünyada bu tür saldırıların yaşandiği ülkeler arasında Türkiye üst sIralarda değil. Ama Türkiye’deki yerli kripto para borsalarının ne kadarıi böylesine üst düzey saldırılara karşı ne kadar güvenli olduğunu hep birlikte sorgulamamız gerekiyor

Şunu net olarak ortaya koymamız gerekiyor. Aslında dünyada internete bağlı olan her şey hacklenebilir. Ama bunun zorluk derecesi vardır. Buna karşı alınabilecek en önemli teknolojik önlem de cold wallet yani ‘soğuk cüzdanlar’. Kendilerinin de bu teknolojiyi Bitci.com üzerinde aktif olarak kullandıklarını söyleyen Bitci.com Genel Müdürü Onur Altan Tan, verilerinin yaklaşık yüzde 95’ini soğuk cüzdanlarda tutarak bu konuda maksimum güvenlik sağladıklarını dile getiriyor. Burada kullanıcılara da büyük iş düştüğünü anlatan Tan, en önemli konunun da yatırımcıların yatırım yapacakları borsayı belirlerken, söz konusu platformun geçmişine, özelliklerine, arkasındaki finansal güce bakmaları olduğuna vurgu yapıyor. 

FARKINDALIK ARTIYOR

Öte yandan bugün baktığımızda Türkiye’de bugün hem kripto paraların hem de blockchain teknolojisinin gün geçtikçe güç kazandığını ifade eden Tan, bilinirliğinin arttığını ve kullanım alanlarının yaygınlaştığını gördüğümüzü söylüyor. Bundan sadece birkaç yıl öncesine kadar, blockchain teknolojisinin sadece kripto paralarla birlikte anılırken, bugün söz konusu teknolojinin artık ekonominin farklı noktalarında kullanılmaya başladığını gördüğümüzü aktaran Tan, şunları söylüyor: “Bugün bizim blockchain teknolojisinde gördüklerimiz ise buzdağının sadece görünen kısmı… İnternetin ilk hayatımızı girdiği zamanı hatırlayalım. Nasıl bir dönüşümü beraberinde getirmişti. Aslında blockchain de bilgiyi dağıtma yöntemiyle dünyayı internet kadar derinden dönüştürme potansiyeline sahip. 

DEĞİŞİMİN ANAHTARI BLOCKCHAIN 

Blockchain’in kullanım alanları bugün nispeten sınırlı. Ama hızla geliştiğini de hep birlikte görebiliyor. Bugün internet tabanlı hizmet işlemlerinde çok kısa bir gelecekte dramatik değişiklikler göreceğimizi ifade eden Tan, tapu ya da noter işlemlerinde blockchain teknolojisinin çok daha büyük önem kazanacağına dikkat çekiyor. “Blockchain’in dokunabileceği alanlar o kadar geniş ki... Zaten bugün neredeyse bütün devletlerin bu teknolojinin üzerinde bu kadar durmasının; bu konuda yapılacak regülasyonlar ile ilgili kapsamlı çalıştaylar oluşturmasının en temel sebebi bu. Ortada bir gerçek var ki blokchain bugün tartışmasız dünyanın en güvenli sistemi. Bu anlamda Bblockchain aslında dünya ekonomisinin geleceği. Bunu dünyada bugün görmeyi başaran çok sayıda ülke var ve bu ülkelerde blockchain’i kilit sektörlere entegre etme anlamında yoğun uğraşlar veriyor” diyen Tan, bunun devletlerin yasal altyapılarını düzenlediğini belirtiyor.