Dünyada İslami bankacılık, Türkiye'de ise katılım bankacılığı olarak bilinen bankalar, İslami finans ekosisteminin en önemli yapı taşlarından birini oluşturuyor. İslami bankacılık; küresel İslami finans ekosisteminde yüzde 68,7 pay alırken, sukuk yüzde 25,4, fonlar yüzde 5,1, sigortacılık ise yüzde 0,8 pay alıyor. Türkiye'de resmî olarak faaliyete başladığı 1984 yılından bu yana gelişimini sürdürürken, finansal sistem içinde önemli bir konuma gelen katılım finans sisteminin 1984 yılından bugüne gelişimini, 'Sistemde Yer Edinme' (1984-1998), 'İhtiyatlı Gelişme' (1999-2013) ve 'Stratejik Gelişme' (2014-2021) olarak üç ana döneme ayırmak mümkün. 1984-2021 döneminde sürekli olarak gelişen ve finansal sistem içinde önemli bir yere gelen katılım finans sisteminin, önümüzdeki dönemde büyük bir atılım yapma eşiğine gelmesi planlanıyor. Katılım Finans Strateji Belgesi de bu kapsamda çok geniş ve alanında uzman ekiplerce detaylı çalışılmış önemli bir kılavuz niteliğinde. Türkiye'yi katılım finansın lider ülkesi olarak konumlandırmak için bir yol haritası niteliği taşıyan belge, ayrıca Türkiye'nin ilk ulusal strateji belgesi olma özelliğine sahip.

SEKTÖRE YÖNELİK KATILIM FİNANS KANUNU ÇIKARILACAK

2022-2025 döneminde katılım finansa yönelik hukuki, idari ve kurumsal altyapının oluşturulması yanında mevcut yapıda önemli bir dönüşümü gerçekleştirmeyi amaçlayan Katılım Finans Strateji Belgesi, detaylı bir hazırlık süreci ve geniş bir paydaş kitlesinin katkısı ile oluşturuldu. Katılım Finans Strateji Belgesi'nin hazırlık sürecinde ilk olarak, yurt dışında başarılı ülke örnekleri detaylı olarak incelendi ve bu uygulamaların kısa ve orta vadeli etkileri analiz edildi. Belgede, İstanbul Finans Merkezi'nin en önemli ayaklarından birisinin de katılım finans olduğuna değinilirken; Türkiye'de 1984 yılından bu yana işleyen sistemin cazibesinin artırılması için köklü değişikliklerin yapılması öngörülüyor. Sektöre yönelik Katılım Finans Kanunu çıkarılması ve Katılım Finans Kuruluşları adıyla yeni bir yapı kurulmasını esas alan Strateji Belgesi, sistemin kamuoyunda daha iyi anlaşılmasını sağlayacak çeşitli önlemleri de içeriyor. Kanun; hâlen tebliğ düzeyinde mevzuatla işleyen katılım sigortacılığını da sisteme dahil ederek, yasal altyapıya kavuşturulmasını sağlamış olacak.

PLANLAMA VE EĞİTİM ALANINA VURGU YAPILIYOR

Strateji belgesinde geçen beşeri sermayenin gelişmesini sağlamak ile algı, farkındalık ve katılım finans okuryazarlığının sağlanması stratejik hedefleri bir bütün olarak ele alındığında belki de Türkiye'de bu alanda en büyük eksiklik olan katılım finans algısına ve İslami finans alanına bakış açısını topyekûn değiştirecek olan planlama ve eğitim alanına vurgu yapılıyor. İslam iktisadı ve finans alanında yapılan eğitim faaliyetlerinin önemi bir kez daha karşımıza çıkıyor. Envanter ve planlama çalışmaları, amaca dönük akademik eğitim, yetkinlik inşası, olumlu algı ve farkındalığın artırılması, katılım finans okuryazarlığının artırılması ve Türkiye Katılım Finans Bilgi Merkezi temel hedefleri ile krediye dayalı finansmanın payının azaltılması, risk-paylaşımına dayalı kamu finansmanına geçiş, özel sektör tasarruflarının artırılması ve sosyal finans destekli kapsayıcı büyüme hedeflerine ulaşılacağı düşünülüyor.

HER YIL 2 BİN YENİ MEZUN KATILIM FİNANSLA TANIŞTIRILACAK

Diğer taraftan katılım finans alanında insan kaynağı potansiyelinin artırılması, mevcut insan kaynağının geliştirmesi ve bu alanda farkındalık ve finansal okuryazarlığının artırılması amacıyla Finans Ofisi tarafından Katılım Genç Gelişim Programı düzenleniyor. Bunun ilk ve ikinci adımları yapıldı. Program ile her yıl 2 bin yeni mezun gencin katılım finansla tanıştırılması ve 5 yıl içerisinde de bu sayının 10 bine çıkarılması planlanıyor. Böylece katılım finans insan kaynağı havuzunun da yeni mezunlar açısından mümkün olduğunca genişletilmesi hedefleniyor.