Hazine ve Maliye Bakanlığı, kasım ayı bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, merkezi yönetim bütçe giderleri Kasım 2024'te 956 milyar 105 milyon lira iken, bu yılın kasım ayında yüzde 30,7 artışla 1 trilyon 250 milyar 103 milyon liraya çıktı. Böylece, 2025'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon lira ödeneğin, yüzde 8,5'i kullanılmış oldu.
Geçen yıl kasımda, 129 milyar 652 milyon lira, bu yılın aynı ayında da 287 milyar 408 milyon lira faiz dışı fazla verildi.
Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 39,8 artarak, 1 trilyon 132 milyar 181 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2024'ün aynı ayında yüzde 8,2 iken, geçen ay yüzde 8,9 olarak hesaplandı.
Kasımda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 34,1 artarak 326 milyar 745 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 3 trilyon 475 milyar 521 milyon lira ödeneğin, yüzde 9,4'ü kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, kasımda geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 35,9 artışla 39 milyar 379 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 434 milyar 991 milyon lira ödeneğin, yüzde 9,1'i kullanılmış oldu.
Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 1 trilyon 23 milyar 745 milyon lira ödeneğin, yüzde 10,2'si harcandı. Kasımda, yüzde 32 artışla 103 milyar 943 milyon lira mal ve hizmet alım gideri gerçekleşti.
Cari transferler, kasımda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,6 artarak, 451 milyar 579 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 5 trilyon 813 milyar 438 milyon lira ödeneğin, yüzde 7,8'i kullanıldı.
Kasımda 113 milyar 800 milyon lira sermaye gideri yapılırken, sermaye transferi 67 milyar 139 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri de 29 milyar 595 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 19,4 azalışla 117 milyar 922 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
BÜTÇE GELİRLERİ
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın kasım ayında 939 milyar 460 milyon lira iken, bu yılın aynı ayında yüzde 51,1 artarak 1 trilyon 419 milyar 589 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin kasım ayı gerçekleşme oranı 2024'te yüzde 11,1 iken, geçen ayda aynı seviyede kaldı.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay Kasım 2024'e göre yüzde 55,3 artarak, 1 trilyon 272 milyar 481 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı, 2024'te yüzde 11,1 iken, geçen ay yüzde 11,4 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, yüzde 21,4 artarak, 118 milyar 628 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 24 milyar 6 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 4 milyar 474 milyon lira olarak hesaplandı.
Vergi türleri itibarıyla kasımda geçen yılın aynı ayına göre gelir vergisi yüzde 66,7, kurumlar vergisi yüzde 77,5, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 42,5, özel tüketim vergisi yüzde 47, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 59,3, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 32,5, damga vergisi yüzde 52,8, harçlar yüzde 50,3 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 30,1 arttı.
OCAK-KASIM DÖNEMİ GERÇEKLEŞMELERİ
Merkezi yönetim bütçe giderleri, Ocak-Kasım 2024 döneminde 9 trilyon 70 milyar 221 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 41,6 artışla 12 trilyon 842 milyar 574 milyon liraya yükseldi. Böylelikle, 2025'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon lira ödeneğin, yüzde 87,2'si kullanılmış oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri, ocak-kasım döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 38,5 artarak, 10 trilyon 904 milyar 864 milyon liraya çıktı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı, yüzde 85,3 olarak hesaplandı.
Personel giderleri, söz konusu dönemde, yüzde 36,4 artışla 3 trilyon 398 milyar 396 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 3 trilyon 475 milyar 521 milyon lira ödeneğin, yüzde 97,8'i kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 36,8 artarak, 416 milyar 749 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 434 milyar 991 milyon lira ödeneğin, yüzde 95,8'i kullanılmış oldu.
Ocak-kasım döneminde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 1 trilyon 23 milyar 745 milyon lira ödeneğin, yüzde 84,5'i harcandı. Bu dönemde, yüzde 45,1 yükselişle 865 milyar 172 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler, yüzde 39,2 artarak, 4 trilyon 779 milyar 582 milyon liraya çıktı. Bütçede öngörülen 5 trilyon 813 milyar 438 milyon lira ödeneğin, yüzde 82,2'si kullanıldı. Söz konusu dönemde, 1 trilyon 9 milyar 391 milyon lira sermaye gideri, 214 milyar 104 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri de 221 milyar 470 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri, yüzde 62,1 artarak, 1 trilyon 937 milyar 710 milyon lira olarak belirlendi.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise geçen yılın ocak-kasım döneminde, 7 trilyon 793 milyar 286 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 48,5 artışla 11 trilyon 571 milyar 584 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin ocak-kasımda dönemi gerçekleşme oranı 2024'te yüzde 92,4 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 90,4'e geriledi.
Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde, geçen yılın ocak-kasım dönemine göre yüzde 51,6 artarak, 10 trilyon 2 milyar 2 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 89,8 olarak kayıtlara geçti.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de yüzde 26,5 artarak, 1 trilyon 262 milyar 390 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 246 milyar 14 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 61 milyar 178 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla ocak-kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gelir vergisi yüzde 88,3, kurumlar vergisi yüzde 37,5, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 56,5, özel tüketim vergisi yüzde 39,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 63,2, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 27,5, damga vergisi yüzde 52,6, harçlar yüzde 63,4 ve diğer vergi gelirleri yüzde 43,8 artış gösterdi.