Umut Çelik / umut.celik@platinonline.com
"Eçözüm" ve Netahsilat’ın hikayesini sizden öğrenebilir miyiz?
Eçözüm 2001 yılında Saas B2C ve B2B e-ticaret hizmetleri vermek amacıyla yola çıktı. Uzun yıllar Neticaret adlı eticaret ürünümüzle SaaS E-ticaret sektöründe market maker olarak hizmet verdik. Netahsilat’ın hikayesi ise 2010 yılında Neticaret ürünümüzün altında bir modül olarak başladı. Neticaret ürünümüz ile hizmet verdiğimiz donanım dağıtıcısı, bayi ağına sahip bilişim firmalarından gelen talepler doğrultusunda Neticaret Sistemine bir bayi ödeme modülü ekledik. Bu modülün farklı sektörlerdeki firmalar tarafından kullanılmaya başlaması bizi Netahsilat yolculuğuna çıkardı. Özellikle otomotiv sektöründe hizmet veren bazı firmaların Neticaret altındaki bu bayi ödeme modülünden elde ettikleri fayda ve verimi görünce bizlerde Netahsilat ışığı yandı. Sonrasında mevcut ürünümüzden bağımsız yeni bir altyapı ile bu işe başlamaya karar verdik ve Netahsilat'ın temellerini atmış olduk. 2012 yılında yeni teknolojiler ile yazılmış ilk versiyonu piyasaya sürdük.
E-tahsilat Türkiye’de anlaşılabildi mi?
Son yıllarda daha iyi anlaşılmaya başlandı diyebilir. Özellikle bayi ağına sahip bir çok büyük ölçekli kurumsal firma e-tahsilata geçiş yaptı fakat bu firmaların bayi ağında e-tahsilatın kullanılma penetrasyonu noktasında daha gidilecek çok mesafe var. Diğer yandan artık orta ölçekli firmalarda da e-tahsilata doğru ciddi bir yönelme görüyoruz.
Firmaların e-tahsilat’a geçiş ile sağladıkları operasyonel maliyet avantajı nedir?
Özellikle bayi ayı ile çalışan firmalar kendi poslarını çok hızlı şekilde bayilerinin kullanmasını sağlayabiliyorlar. Ana firmalar bayilerini kolayca sisteme tanımlayıp bir günde tüm bayilerini Netahsilata’a geçirebiliyor. Yeni bir bayi ile çalışmaya başlandığında da sisteme bayiyi tanımlamak ve Netahsilat yapması sağlamak sadece dakikalar içinde oluyor. Bu hem hız hem de insan kaynağı noktasında çok büyük bir maliyet avantajı sağlıyor. Ayrıca e-tahsilat ile fiziki posta olduğu gibi bayileye ek bir pos maliyeti çıkmıyor.
Hangi sektörler en çok Netahsilat’ı kullanmakta?
Netahsilat platformundaki verilere göre e-tahsilatın en çok kullanıldığı sektörler sırasıyla aşağıdaki şekilde;
Otomotiv, Orman Ürünleri (Parke/Laminant), Yapı Malzemeleri, Isıtma/Soğutma, Gıda, Tarım, Mobilya, Beyaz Eşya, Hırdavat ve Enerji.
Netahsilat’ın pazar payı nedir?
Bu konuda elimizde net bir veri olmamakla birlikte Netahsilat’ın bu sektörde pazar oluşturucusu (market maker) rolünü de göz önüne alırsak %80’in üstünde olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Pazarda agresif bir süreç mi işlemekte? Rakipler neler yapıyor?
Son yıllarda maalesef evet. Netahsilat sektörün ilki ve öncüsü olduğu için yetenek setleri ve özellikleri çok gelişmiş durumda, rakiplerimiz maalesef pazar paylarını büyütebilmek için fiyata dayalı bir rekabet yürütüyorlar.
Netahsilat ürünü nasıl doğdu? Pazarın yüzde kaçını domine etmekte?
Bu konuda elimizde net bir veri olmamakla birlikte Netahsilat’ın bu sektörde Pazar oluşturucusu( market maker) rolünü de göz önüne alırsak %80’in üstünde olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
2020 yılında Netahsilat platformu üzerinden yapılan tahsilatların meblağı ve ilk 5 sektörün tahsilat rakamlarını ve sektörleri alabilir miyiz?
2020 ilk 10 ayı itibarıyla 31 Milyar TL seviyesini geçmiş durumdayız. BKM’nin yayınladı Ekim ayı verilerine göre Türkiye’de kamu ve özel sektör dahil internet üzerinden yapılan tüm kartlı işlemler 25,1 Milyar TL’ye ulaşmış durumda. Netahsilat 3,94 Milyar TL ile bu hacmin % 15,7’ini tek başına oluşturmakta.
Yabancı yatırımcının merceğinde bir platform diyebilir miyiz Netahsilat için? Büyüme stratejiniz nedir?
Kesinlikle diyebiliriz, son dönemlerde Türkiye’deki B2B e-tahsilat pazarının potansiyeli birçok yabancı yatırımcının ilgisini çekmeye başladı. Netahsilat da bu pazarın lideri olarak doğal olarak bu ilginin merkezinde. Netahsilat için 2021 ve sonrası iki ana stratejimiz var; Birincisi yıllar içinde büyük emek vererek oluşturduğumuz bu ekosisteme ya bir ödeme kuruluşu olarak kendi sanal poslarımızı eklemek ya da bir ödeme kuruluşu ile güçlü bir stratejik işbirliği yaparak ödeme kuruluşunun sanal posunu bu ekosisteme entegre ederek SaaS hizmetlerine ek olarak geçen ciro üzerinden de gelir elde etmek. İkinci olarak mevcut kartlı ödeme yapısına ek olarak yeni ödeme araçlarını Netahsilat sistemine kazandırmak ki bunların başında online tüketici ve ticari krediler gelmekte. Önümüzdeki dönemde online kredi alanında çok fazla potansiyelin olduğuna inanıyoruz.
E-tahsilat sisteminin güvenlik altyapısı nedir? Netahsilat’ın sağladığı avantajlar nelerdir?
E-tahsilat sistemlerinde 3D secure adını verdiğimiz yöntemle işlem yapan kişinin onayı ile güvenle ödeme almak mümkün. Netahsilat ise ödeme sektörünün en önemli standardı olan PCI-DSS uyumlu çok katmanı güvenlik altyapısıyla müşterilerine hizmet vermekte. Üretici ve dağıtıcı firmalar Netahsilat’ın sunduğu güvenli alt yapıya bankalardan aldıkları sanal posları ve bayilerini sisteme tanımlayarak çok hızlı bir şekilde e-tahsilat sürecine başlayabiliyorlar. Netahsilat firmaların e-tahsilat ile ilgili farklı ihtiyaçlarını karşılayan serbest ödeme, sms ve eposta üzerinden link ile tahsilat, B2C ve B2B e-ticaret portalları ile entegrasyon, IVR sistemleri ile entegrasyon gibi bir çok gelişmiş özelliği bir arada sunmakta. Diğer yandan Netahsilat firmaları hızlı ve kolay şekilde e-tahsilata taşımanın ötesinde sunduğu ERP entegrasyonları ile oluşan tahsilatların ERP sistemlerine otomatik olarak aktarılmasını sağlayarak tahsilat sonrası süreçlerin hızlanması ve iyileşmesine katkı sağlamakta.
Sanal pos işletmelerin, KOBİ’lerin, girişimcilerin pandemi döneminde en ihtiyaç duydukları operasyonun başında gelmekte, pandemi süreci size olan talebi nasıl etkiledi?
Bu konu sektör bazlı değişkenlik göstermekte, örneğin bizim son yıllarda e-tahsilat alanında çok önem verdiğimiz Turizm gibi bazı sektörler maalesef pandemi sürecinden çok olumsuz etkiledi. Buna karşılık Gıda, Tarım, Eğitim, Sağlık ve Elektronik gibi sektörlerde e-tahsilata daha yoğun bir ilgi görmekteyiz.
2020 kapanış öngörünüz nedir?
2020 yılını 36-37 milyar TL seviyesinde kapanmasını umuyoruz.
2021 hedefleriniz nelerdir?
İşlem hacmi olarak Netahsilat ekosisteminin 56 Milyar TL seviyelerine ulaşacağını öngörüyoruz. Bununla birlikte bugün itibarıyla Netahsilat ile e-tahsilat gerçekleştiren 1732 firma sayısının 2021 sonu itibarıyla 2300’ü geçeceğine inanıyoruz.
Sektörün gelişimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Hem firmalar hem de bankalar e-tahsilatın önemini çok daha iyi anlamış durumdalar. E-tahsilat ekosisteminin kazandığı bu ivmeyi artırarak büyümesine devam edeceğine inancımız tam. Diğer yandan E-tahsilat ve bağlı olarak ödeme hizmetleri sektörü son yıllarda hem altyapı ve teknoloji bağlamında hem de hukuksal alanda birçok kazanımlar elde etti. 2019’un sonunda 6493 sayılı Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşları kanununda yapılan değişiklilere bağlı yönetmelikler çok yakın zamanda T.C. Merkez Bankası tarafından yayınlanmasıyla fiilen son 3-4 yıldır başlamış olan Açık Bankacık dönemi resmen başlamış olacak. Önümüzdeki dönemde güçlü bir Açık Bankacılık rüzgarının eseceğine inanıyoruz. Bu rüzgar yeni ürün ve hizmetlerin çıkmasını daha da hızlandıracak ve yeni tahsilat araçları sektörle buluşacak. Örneğin 6493 sayılı kanun ile gelen Ödeme Başlatma Hizmeti ile bayiler çok kolay bir şekilde kullandıkları üretici firmanın e-tahsilat sistemi üzerindeki faturalarını/borçlarını kendi banka hesaplarına çevrim içi bağlanarak ödemelerini anında yapabilecekler. Diğer yandan yukarıda bahsettiğim üzere online kredi gibi yeni ödeme araçlarını da çok yakın zamanda e-tahsilat sistemleri üzerinde yer aldığını göreceğiz.