İki yıl öncesine dönersek, Birleşmiş Milletler’in 2014 yılını ‘Aile Çiftçiliği’ yılı ve bu yılı sürdürülebilir tarım politikaları açısından önemli bir yıl olarak ilan ettiğini hatırlayanlarımız olacaktır. BM Gıda ve Tarım Örgütü FAO verilerine göre dünyada 570 milyondan fazla tarım işletmesi bulunuyor. Bunların yaklaşık 500 milyonu aile işletmesi… Aile çiftçiliğinin küresel tarım üretimindeki payı yüzde 56’yı aşıyor. Bugün geleneksel gıda ve ürünlerini koruyabilmenin tek yolu ‘Aile Çiftçiliği’nden geçiyor. FAO’ya göre de aile çiftçiliği yerel ekonomilerin desteklenmesi, fırsatlar yaratılması ve gıda-emtia piyasasındaki istikrar açısından sigorta niteliğinde…

Türkiye’ye baktığımızda 3 milyondan fazla tarımsal işletme bulunuyor. Bu işletmelerin yaklaşık 2 milyonu yani yüzde 65’ten fazlasının sahip olduğu arazi 50 dönümden az.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) yaptığı araştırmada kayıtlı çiftçi sayısının 2013’te 81 ilin tamamında azaldığı, bu azalmanın Türkiye genelinde 128 bin kişiye ulaştığı ortaya çıktı. TEPAV istihdam izleme bültenine göre, 2012 yılı sonunda 1.056.852 kişi olan kayıtlı çiftçi sayısı 2013 yılında yüzde 12 azalarak 928.454 kişiye geriledi. 81 ilin tamamında kayıtlı çiftçi sayısında azalma görüldü. Çiftçi sayısının en fazla azaldığı iller Samsun, Konya, Manisa, Antalya ve Hatay oldu. TEPAV araştırmacıları bu gerilemenin tarımdan çıkıştan kaynaklanabileceği gibi kayıt dışına çıkıştan da kaynaklanabileceğine dikkat çektiler.

Türkiye’deki çiftçi sayısında son yıllarda olumsuz bir seyir izlense de holdinglerin, orta ölçekli işletmelerin ve bireylerin girişimleriyle kurulan çiftliklerin sayısında bir artış gözleniyor. Tarımın yanı sıra hayvancılıkla ilgilenen bu çiftlikler süt, peynir ve et üretimi de yapıyor. Hatta pek çok çiftlik, 2000’li yılların başından itibaren markaya dönüşerek son tüketiciye ulaşıyor.

AB çerçevesinde verilen ve verilmesi beklenen teşvikler, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (TİGEM) ait geniş çiftlikler ve hazine arazilerinin kiralama yöntemiyle özelleştirilmesi de tarım yatırımlarına ilgiyi artırıyor.

Hayati önem taşıyan bu sektörde fark yaratan işler yapan, Türkiye’de tarım ve hayvancılığın gelişimine farklı ölçeklerde katkıda bulunan çiftliklerin faaliyetlerini Temmuz sayımızda toparlamak istedik.

Keyifli okumalar,