USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%
Serhat Özeren

YAZARLAR

2.04.2018 10:02:00

Sosyal medyanın gücü!

Sosyal medya şirketleri sizi anne ve babanızdan veya eşinizden daha iyi tanıyor. Tavsiyem, sosyal medya üzerindeki uygulamalara güvenmeyin…

Serhat Özeren / [email protected]/ @serozeren

Dünyada mobil cihaz penetrasyonun artmasıyla internet teknolojilerinin gelişimi ve özellikle sosyal medya kullanımı çok hızlı bir şekilde gelişti. Sosyal medya, özellikle web 2.0 uygulamalarının gelişmesiyle interaktif yani karşılıklı bir etkileşim alanına dönüştü. Daha önce konusuna, uzmanlığına göre blog yazarları vardı. Şimdi sosyal medya sayesinde herkes bir mikro blog yazarı, gazeteci, haberci, eleştirmen ya da bir bilgiyi paylaşabilen bireyler oldu. Günümüzde, sosyal medya üzerinden kitlelerin yönetildiği, yön verildiği, algı operasyonlarının yapıldığı, isyan ve savaşların çıkartıldığı konuşuluyor. Öyle ki, sosyal medya mecralarının seçim kazandıran veya kaybettiren platformlar olduğu iddia ediliyor. Sosyal medyada masumca bir fotoğraf veya içerik paylaştığımızı düşünüyoruz ama arka planda neler oluyor? Biliyor muyuz? İddia ediyorum, sosyal medya şirketleri bağlı olduğu ülkelerin milli güvenliği kadar önemlidir. Piyasa değerlerinin 100 katı bile teklif edilse satılmaz, satmaya onay verilmez. Onay verilse dahi, yine kendi onaylı şirketlerine satışına izin verilir. Sosyal medya şirketleri bu kadar önemli bir ‘milli güvenlik’ olgusudur. Dikkat!

Sosyal medyaya içerik üreten kim? Kullanıcılar. Sosyal medya kimlerin davranışlarını ve bilgilerini topluyor? Kullanıcıların! Toplanan bu verilerle, online davranış bilimleri ve sosyolojik konularda derinlemesine çalışmalar ve analizler yapılıyor. 

SON FACEBOOK SKANDALI
İddiaya göre, Facebook 50 milyon kullanıcısının bilgilerini sattı. Belki de daha önce yüzlerce defa yaptı! Peki, bu nasıl oldu? İzin bile istemeye gerek olmadan, herkesin ulaşabileceği bir veri var; beğeniler (likes)… Cambridge Üniversitesi’nde çalışan bir araştırmacı, insanların beğendiği içeriği analiz ederek onları ‘tanımanın’ bir yolunu buluyor. Şöyle ki; sadece 10 beğeni ile sizi ortalama bir iş arkadaşınızdan daha iyi tanıyor. 70 beğeni ile arkadaşlarınızı geçiyor. 150 beğeni, anne ve babanızdan bile daha iyi tanımasını sağlıyor. 300 beğeniyi analiz ederek, size eşinizden daha yakın oluyor. Bunun ötesinde de artık sizi, sizden iyi tanıyor. Bu araştırmacı bulgularını yayınladığı gün, ilgili sosyal medya şirketinden telefon alıyor. Bir hafta sonra da Facebook, beğeni bilgisini halka kapatıyor. Ancak özel izinle uygulamalara verilir hale geliyor. Bu müthiş araştırmacı, araştırmalarına devam ederken başka genç bir akademisyen bu çalışmaları takip ediyor. İsteği, psikolojik modellemesini almak. Bu adamı biraz araştırıyor ve Strategic Communication Laboratories (SCL) diye bir şirketle anlaşmalı olduğunu öğreniyor. SCL, çok sayıda paravan şirketler içeren garip bir şirketler grubu. B  irçok ülkedeki seçimlerle alakaları var. ABD seçimleri için kullandıkları şirketin adı da bildiğiniz Cambridge Analytica. İddia edildiği gibi bu, bir güvenlik açığı değil, bilakis Facebook bir API (Application Programming Interface) yaratmış uygulama geliştiriciler için. Bu API tarafından da kullanıcıların bütün bilgileri toplanıyor. Sonrasında skandal patlıyor. Donald Trump'ın seçim kampanyasını yürütmüş olan şirket, ‘Cambridge Analytica’nın 50 milyon kullanıcı verisini uygunsuz şekilde kullandığının ortaya çıkmasının ardından; Facebook verisinin çalındığını söylüyor ve her kullanıcı başına 40 bin dolar cezaya çarptırılma olasılığı ile karşı karşıya geliyor. 

BİLGİLER ÇALINDI MI, SATILDI MI?
Facebook, akademik bir araştırma için toplanan verilerin kötüye kullanımına imkan vermek sebebiyle, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ile olan 20 yıllık anlaşmasını ihlal etmiş olabilir. Sosyal iletişim ağı şirketi, kullanım koşullarını ihlal eden, ‘Cambridge Analytica’ üzerinde verilerin silinip silinmediği üzerine soruşturma başlattı ve FTC ile olan anlaşmanın herhangi bir şekilde bozulduğunu yalanladı. Bir Facebook kullanıcısı, gizlilik ayarlarını değiştirerek belirli bilgileri sadece arkadaşları ile paylaşabilir ancak veri, Facebook arkadaşlarının sözleşme içerisinde olduğu üçüncü taraflar ile hâlâ paylaşılabiliyor.

DİĞER YAZILARI