USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%
Murat  Yeşildere

YAZARLAR

1.10.2018 22:33:00

Godot'yu beklerken...

Eylül ayı içinde Amazon, Türkiye operasyonunu başlattığını açıkladı ve amazon.com.tr sitesi faaliyete geçti. Amazon'un pazar değerinin 1 trilyonu geçmesi ile birlikte markanın kurucusu ve CEO'su Jeff Bezos'un kişisel serveti de 170 milyar dolara ulaştı

Samuel Beckett’ın efsane eserlerinden biRidir; ‘Godot’yu Beklerken’. Çoğu zaman uzun, sabredilmesi güç hatta anlamsızlaşan bekleyişleri de tarif etmek için kullanılan bir deyim olarak da dilimize girmiştir. İşte Amazon’un Türkiye macerası da son bir yıl içinde biraz bu tanımın içine giriyordu. Perakende devinin Türkiye planları açık açık konuşulsa da, faaliyetin ne zaman başlayacağı kısmı biraz ‘Godot’yu Beklerken’ kıvamında sürüncemede kalmıştı. Özellikle de yılın ikinci yarısındaki ekonomideki istikrarsız tablo, ‘Amazon’un Türkiye planlarını ötelediği’ söylentilerini dahi çıkarmıştı. Eylül ayı içinde Amazon, Türkiye operasyonunu başlattığını açıkladı ve amazon.com.tr sitesi faaliyete geçti. İlhan Şeşen’in meşhur şarkısında söylediği gibi “evde bir bayram havası”…

AMAZON’UN PAZAR DEĞERİ 1 TRİLYON DOLARI GEÇTİ

Amazon’un herhalde Türkiye’de faaliyete geçmesinin de etkisi ile pazar değeri 1 trilyon doları geçti. Amazon, Apple’ın ardından bu ulaşılması zor seviyeyi geçen ikinci şirket oldu. Bu başarının ardında son 12 ay içinde kaydettiği yüzde 100’ün üzerindeki değer artışının büyük etkisi var. Amazon’un pazar değerinin 1 trilyonu geçmesi ile birlikte kurucusu ve CEO’su olan Jeff Bezos’un kişisel servetinin de 170 milyar dolara ulaştığını belirtelim. Dünyanın en zenginleri arasında yer alan Bezos, gene geçtiğimiz eylül ayı içinde Washington’da yaptığı bir konuşmada, hayatta verdiği en önemli kararların arkasında analizin değil; kalbin, duyguların ve içgüdülerin olduğunu” ifade etmiş. Yani Levent Kırca’nın meşhur ettiği, yine İlhan Şeşen’in şarkı sözleri ile ‘paranın ne önemi var, mühim olan insanlık’… Bezos, Amazon’un başarısını da kurulduğu ilk günden beri devam eden ‘saplantı derecesindeki müşteri odaklılığına’ bağlamış.

‘STOP BEZOS ACT’ YASA TASARISI

Diğer yandan eylül ayı her ne kadar Amazon ve Jeff Bezos’un bu büyük başarısının taçlandığı ay olarak hatırlanacak olsa da ABD’de Demokrat Parti senatörü ve son seçimlerde partinin başkan aday adaylarından biri olan Bernie Sanders’ın senatoya gönderdiği bir yasa tasarısı kutlamaları gölgeledi. ‘Bezos’u Durdurun!’ (Stop Bezos Act) yasası olarak isimlendirilen tasarıyı savunan Sanders, “Amazon’un 500 bini aşan çalışanlarından büyük bir kısmı hâlâ gıda, sağlık, konut alanlarında devlet yardımı alarak hayatta kalabildiğini” iddia ediyor. Sanders’in yasa tasarısı, 500 kişinin üzerinde istihdam sağlayan Amerikan şirketlerine verilen kamu teşviklerini azaltırken vergileri artırmayı hedefliyor. Walmart’ın ardından ABD’de en büyük istihdamı yaratan ikinci şirket olan Amazon’un 575 bin çalışanı var. Sadece son 12 ayda 130 bin ek istihdam yaratmış. Bunun karşılığında ‘teşekkür’ beklerken, Bernie Sanders’in yasa tasarısı ile karşılaşmak Jeff Bezos’a ne ‘hissettirmiştir’ acaba? Bezos, kararlarının çoğunu ‘analizle’ vermediğini söylese de 168 milyar dolarlık servetini ona sağlayan Amazon’da yıllık  ortalama çalışan ücreti 28.446 dolarmış. ABD’de asgari ücret karşılığı bir hesaplama yapılmasa da, dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı olarak öngörülen gelir seviyesinin 24 bin 600 dolar civarında hesaplandığı iddia ediliyor. Bu hesaplamalara bakarak Bernie Sanders’in iddiasının tamamen mesnetsiz olduğunu söyleyebilmek pek mümkün değil. Amazon’daki çalışma şartlarının zorluğu ve saatlerinin uzunluğu etrafında yıllardır yapılan tartışmalar da cabası… Bezos’u durdurmak gerekir mi ya da Bezos durdurulabilir mi bilemiyorum ama bu pilav daha çok su kaldıracağa benziyor.

Kaynak
Business Insider; 14 Eylül 2018
Washington Post; 5 Eylül 2018

DİĞER YAZILARI