Türkiye ekonomisine yönelik yaratılmaya çalışılan kur kaynaklı kriz algısı operasyonuna paranın patronu Merkez Bankası'ndan ders niteliğinde cevap geldi. Başkan Murat Çetinkaya imzasıyla yayımlanan Kasım 2017 dönemine ilişkin Finansal İstikrar Raporu'nda, ekonominin ve bankacılık sektörünün gücüne vurgu yapılırken, hanehalkı, kamu ve özel şirketlerin borçluluğunun da uluslararası karşılaştırmalara göre düşük olduğuna dikkat çekildi.

CANLANMA SÜRÜYOR

Raporda, 2017 yılında tedbir ve teşviklerin de etkisiyle iktisadi faaliyetin güçlü seyrini sürdürdüğü belirtilerek, "Güçlü büyümenin etkisiyle yılın ikinci çeyreğinden itibaren firma kârlılıkları artmış, likidite göstergeleri toparlanmış ve bilançolar sağlamlığını korumuştur" denildi.

İktisadi faaliyetteki canlanma, güçlü TL kredi büyümesi ve tahsilatlardaki olumlu seyir sonucunda bankacılık sektörünün aktif kalitesindeki sağlıklı görünümün korunduğu vurgulandı.

BATIK KREDİ DÜŞÜK

Raporda firmaların toplam finansal borçluluğunun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının 2017 başından itibaren yatay seyrettiği belirtildi. Bu durumun, hem yurtiçi hem de yurt dışından temin edilen yabancı para (YP) cinsi kredi stokundaki büyümenin yavaşlamasından kaynaklandığı ifade edilen raporda, YP kredilerin vadelerinde gözlenen belirgin uzamanın, kur riskini azaltıcı unsurlar arasında olduğu, YP tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranının düşük seyrettiği bildirildi.

KREDİDE TL'YE GEÇİŞ

Hanehalkının yabancı para cinsinden kredi kullanamamasının hanehalkını kur riskinden koruduğu vurgulanan raporda, şu ifadelere yer verildi: "Bireysel kredi kullanımının yanı sıra reel sektöre sağlanan kredi imkânları, firmaları canlanan yurt içi talebi karşılamaya, ertelenen stok artırımına ve borçların yeniden yapılandırılmasına yönlendirdi. Gerek kur gelişmeleri gerekse kur riskinin yönetilmesine ilişkin farkındalığın artması sonucu ticari kredilerdeki yabancı paradan TL'ye geçiş, devam etti."

BÜYÜK ŞİRKETLER KUR RİSKİNE KORUNAKLI

Merkez Bankası ayrıca yayınladığı bir notta, yabancı para borçlanmanın uzun vadelerde ve büyük firmalarda yoğunlaştığına dikkat çekerek, "Enerji, ulaştırma ve inşaat sektörlerinin yabancı para kredilerdeki payının son on yılda önemli ölçüde arttığı görülüyor. Bu artışın, kamu-özel işbirliği (KÖİ) projeleri kapsamında kullanılan yabancı para kredilerin etkisiyle gerçekleştiği düşünülmektedir. Bu projelerdeki kamu hizmet ve ürün satın alma garantileri ve bu projelerdeki ürün fiyatlamasının büyük ölçüde dövize endeksli olması, yüklenici firmalara önemli korumalar sağlamaktadır. Açık pozisyonun neredeyse tamamını elinde tutan büyük firmaların ihracat geliri de çok yüksek" tespitini yaptı.