Son 15 yılda ekonomisini 3 kat büyüten Türkiye'de, bu süreçte kamu-özel sektör tarafından enerjide 100 milyar dolarlık yatırım hayata geçirildi. Elektrikteki kurulu güç kapasitesi 32 bin megavattan 85 bin megavat seviyesine çıkarıldı. Doğalgaz tüketimi neredeyse 3 kat arttı, abone sayısı 4'e katlandı. Her yıl yaklaşık 55 milyar dolarlık bir kaynağı enerji için dışarıya aktaran Türkiye, ikinci bir ekonomik sıçramanın dinamiğini oluşturacak şekilde enerji stratejilerini yeniden ele aldı. Enerjide dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen bu strateji kapsamında 2017 yılında sektörde tarihi dönüşümler yaşandı.

TÜRK AKIMI ONAYLANDI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2016'nın sonunda onayladığı TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı Projesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından 2017'de onaylandı. Türkiye ve Rusya münhasır ekonomik bölgeleri arasındaki geçişin simgesi olarak deniz tabanına her iki ülkenin bayraklarının resmedildiği bir boru hattı kesiti yerleştirdi. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom ile CKK konsorsiyumu ortaklığı arasında Akkuyu NGS'nin yüzde 49 hissesinin CKK'ya devredilmesini sağlayacak ön protokol anlaşması imzalandı. Tek kalemde Türkiye'nin en büyük yatırımlarından biri olan Mersin'de inşa edilecek Akkuyu Nükleer Santrali teşvik belgeli yatırımların kapsamına alındı. Toplam 4 bin 800 megavat elektrik enerjisi üretiminin öngörüldüğü proje için 76 milyar liralık yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Akkuyu Nükleer Santral A.Ş. yatırım kapsamında 2 bin 764 kişi istihdam edecek.

MİLLİ ENERJİ HAMLESİ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, doğalgaz ile nükleer enerjideki gelişmelerin yanı sıra yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarından maksimum seviyede faydalanarak cari açığı azaltmayı hedefleyen Milli Enerji ve Maden Politikası'nı açıkladı. Arz güvenliği, yerlileştirme ve şeffaflık olmak üzere üç sac ayağına oturtulan politika kapsamında Türkiye'nin en büyük lisanslı güneş enerjisi santralinin kurulmasını öngören Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ihalesi yapıldı. İhalede en yüksek teklifi veren Kalyon-Hanwha Grubu, Türkiye'de proje kapsamında 450 milyon dolarlık entegre güneş panel fabrikası ve 1 milyar dolara mal olacak bin megavat kapasiteli güneş enerjisi santrali kuracağını duyurdu.

YEKA'DA DÜNYA REKORU

Milli Enerji ve Maden Politikası'nın ikinci büyük projesi olan rüzgâr YEKA ihalesi için türbin üretiminde dünyada ilk 10'da yer alan 8 konsorsiyum teklif verdi. İhalede, Kalyon-Türkerler-Siemens konsorsiyumu kilovatsaat başına verdiği 3.48 dolar/centlik teklif ile bu alanda dünya rekoru kırdı. Yerli kaynakların ekonomiye kazandırılarak elektrik üretiminde kullanılmasını amaçlayan bu projelerin yanı sıra, Türkiye'nin doğalgaz dağıtım ağı da genişlemeye devam etti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 81 ile doğalgaz götürülmesini sağlayacak ihaleler tamamlandı.

DENİZDE ARAMA BAŞLADI

Son iki yılda güneş ve rüzgâr başta olmak üzere 7 bin megavata yakın yerli ve yenilenebilir kaynaklı elektrik üretim santrali devreye alındı. Elektrik üretiminde yerli kaynakların payı yüzde 45-50 bandına yükseldi. Depolama ve LNG alanında son iki yılda çok önemli altyapı yatırımları hayata geçirildi. Hatay Dörtyol'da, Türkiye'nin ikinci FSRU LNG tesisinin iki yıl içinde devreye alınması planlanıyor. Türkiye'ye ulaşacak yeni sondaj gemileriyle birlikte hem Akdeniz'de hem de Karadeniz'de Türkiye'nin kendi gemileriyle kuyuları kazmaya başlaması hedefleniyor. 2016-2020 yılı yatırımı kapsamında iletim altyapısına 30 milyar liralık yatırım paketi açıklandı. Bugüne kadar bu 30 milyarlık beş yıllık planın, 5.1 milyar lirası iletim, 8 milyar lirası dağıtım altyapısı olmak üzere 13.1 milyar liralık kısmının tamamlandı. Türkiye 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi içerisinde doğalgaz kullanımında hem konut hem de sanayide en ucuz, elektrik kullanımında sanayide en ucuz birinci, konutta ikinci sırada yer alıyor. Türkiye'nin ENERJİSİ yükseliyor Enerjide dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen Türkiye, Enerji Bakanı Berat Albayrak'ın liderliğinde sektörde önemli gelişmelere imza attı. Türk Akımı'nın onaylandığı, nükleer santral için teşvik verildiği bu dönemde YEKA ihalesinde dünya rekoru kırıldı.

PANEL ÜRETİMİ BAŞLIYOR

Türkiye'nin ilk yerli güneş modülü entegre tesisinin temeli geçen hafta atıldı. YEKA-Fotovoltaik Hücre ve Güneş Modülü Fabrikası ile Ar-Ge Merkezi temel atma töreninde konuşan Enerji Bakanı Berat Albayrak, "Bu yatırım binin üzerinde istihdam sağlayacak ve beraberinde yan sektörlerde de yeni iş alanlarının oluşmasına imkân verecek. Kurulacak fabrika yıllık 500 megavat ingot, wafer, 650 megavat hücre ve 800 megavat panel üretecek kapasitede olacak" dedi. Dünyanın en büyük fotovoltaik güneş enerjisi üretim alanını çok özel bir şartnameyle ihaleye açtıklarını anımsatan Albayrak, şunları söyledi: "Şartnamemizin özelliği, teknoloji transferini, bu teknolojilerde Türkiye'yi üretim üssü haline getirmeyi öncelik olarak belirlemesi oldu. Fason üretim veya montaj değil, doğrudan teknoloji üretimi yapacak fabrikayı ve yüzde 80'i Türk mühendislerden oluşacak Ar-Ge merkezini şart koyduk. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması'nda (YEKDEM) kilovatsaat başına yaklaşık 20 dolar/cent ödediğimiz fiyatı, 6.99 dolar/cente indirip tarihi bir düşüş sağladık."

MADEN DENETİMİNDE YENİ DÖNEM
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Bakan Albayrak'ın talimatı ile maden denetimlerini sil baştan ele aldı. Maden ocaklarını işletme güvenliği açısından risk içeriğine göre 3'e ayıran bakanlık, sık sık yürek burkan kaza haberleri ile gündeme gelen riskli yer altı kömür madenlerini "kırmızı" gruba aldı, denetim sıklığını yılda 1'den 4'e çıkardı. Her 3 ayda 1 denetlenecek madenlerde, en ufak riskin anında tespiti ve önlem alınması sağlanmış olacak. Maden İşleri Genel Müdürlüğü, madenleri işletme güvenliği açısından barındırdığı tehlike büyüklüklerine göre sınıflara ayırdı. Mİ- GEM, yılda en az bir kez denetlenmesi gereken madenleri risk büyüklüklerine göre yılda 1, 2 ve 4 kez denetlemeye başladı. "Maden Sahalarında Risk Yönetimi" adı ile başlatılan uygulama kapsamında maden sahaları "Mavi", "Sarı" ve "Kırmızı" olmak üzere 3 gruba ayrıldı. İşletme güvenliği açısından en riskli görülen madenlerin bulunduğu "kırmızı" gruptaki maden ocaklarının yılda en az 1 olan denetim sıklığı, 3 ayda 1'e çıkarıldı. Sarı grup 6 ayda 1, Mavi grup ise yılda 1 kez denetime tabi tutulacak. Yetkililerden edinilen bilgiye göre, uygulamanın hedefinde, özellikle kazalarla gündeme gelen maden ocaklarının çok daha sık ve uzun süreli periyotlarla denetlenerek, eksik ve risklerin anında tespit edilmesi ve gereken önlemlerin alınması var.Tüm yeraltı kömür ve yılda 100 bin tondan fazla üretim yapan yeraltı metal maden ocakları artık 3 ayda 1 denetlenecek. Ayrıca yılda 500 bin tondan fazla üretim yapan açık kömür ve metalik maden ocakları ile İscehisar bölgesi mermer ocakları ve İstanbul Cebeci bölgesi agrega ocakları da yılda 4 kez denetlenecek kırmızı grup içinde yer aldı.

YERLİLİK ARTTI

 % 33.2: Yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payı
 % 5.7: Rüzgâr enerjinin elektrik üretiminde payı % 20: Doğalgaz depolamada hedef

% 49.3: Elektrik üretiminde yerli kaynak payı

 % 23: Yerli kömürden elektrik üretimi

 5.4 milyar metreküp: Tuzgölü gaz depolama tesisi kapasitesi

 4.6 milyar metreküp: Silivri gaz depolama tesisi kapasitesi

 107 milyon metreküp: Günlük LNP depolama kapasitesi

 5 milyon ton: Petrolda hedef depolama kapasitesi
 6 milyon metre: Sondaj hedefi