İTO Başkanı Avdagiç,  geçen yılın üçüncü çeyreğine göre Avrupa Birliği'nin yüzde 4,3, ABD'nin yüzde 2,9, OECD ülkelerinin ise yüzde 4,1 daraldığı bir konjonktürde Türkiye'nin elde ettiği 6,7'lik büyümenin çok kıymetli olduğunu söyledi.

Yakalanan toparlanmanın gelecek çeyreklere de taşınabilmesi için koronavirüse bağlı problem yaşayan bazı sektörlerin beklentilerinin karşılanmasının da kritik derecede önemli olduğunu dile getiren Avdagiç, "Özellikle yeme-içme yerleri, servis taşımacılığı, turizm-otelcilik, fuarcılık, kültür-sanat gibi sosyal izolasyon kuralları gereği kapalı olmasına karar verilen işletmelerde süreci daha verimli yönetmek için tedbirler alınmasının değerli olacağı inancındayız. Pandemi dönemi mağduriyetlerin giderilmesi, bu sektörlerdeki işletmelerin ve çalışanların hayatlarına devam edebilmeleri için öncelikli bir konu olmalıdır." değerlendirmesinde bulundu.

İTO Başkanı Avdagiç, Türkiye'nin salgındaki birinci dalganın son bulduğu Haziran ayı başı ile ikinci dalganın başladığı Kasım arasındaki 5 aylık süreyi en verimli şekilde değerlendirdiğini bildirdi.

Alt kırılımlara bakıldığında üçüncü çeyrekte sanayinin yüzde 8, inşaatın yüzde 6,4, tarım sektörünün yüzde 6,2 büyüdüğüne işaret eden Avdagiç, şunları kaydetti:

"Özellikle sanayi sektöründe yaşanan dikkat çekici büyümeden büyük memnuniyet duyuyoruz. Keza üçüncü çeyrekte sermaye yatırımlarındaki artış da yüzde 22,5 gibi rekor bir düzeye ulaşmış durumda. Bu rakamdan yılın ikinci yarısında başlayan kredi genişlemesinin yatırım kanallarına yönlenmiş olduğunu anlıyoruz. Haziran itibarıyla yeni normale geçen Türkiye, üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüme sağlayarak, salgının ilk dalgasını en hızlı geride bırakan ülkelerden biri oldu."

- "Türkiye ihracatla büyümeye devam ediyor"

 Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ise Türkiye'nin üçüncü çeyrekte gösterdiği yüzde 6,7'lik büyüme performansından duydukları memnuniyete işaret etti.

Gülle, şunları  kaydetti:

"2020 yılının üçüncü çeyreğinde hızla toparlanan ihracatta, ikinci çeyreğe oranla yaşanan yüzde 33,9'luk artış ülkemizin büyüme performansına olumlu yansıdı. Küresel turizmde pandemi nedeniyle yaşanan 3 trilyon dolarlık gerilemeye bağlı olarak, hizmet ihracatımızı, mal ihracatıyla telafi ettik. Ülkemizin güvenilir tedarikçi kimliğinin, imalat sanayinde yaşanan yüzde 9,3’lük büyüme oranıyla rakamlara da yansıdığını görüyoruz.

Ekim ayında 17,3 milyar dolara çıktı aylık ihracatımız ve inşallah bugünkü ihracatla belki kasımda da yeni bir rekor ihracat çıkacak. Yüzde 6,7’lik büyüme rakamı gerçekten bu pandemi ortamında çok önemli bir rakam ve bizleri de son derece mutlu etti. Pandemiden dolayı yaşanan küresel ekonomik krizden biz de çok etkilendik ama çok çabuk toparlandık. Türkiye ihracatla büyümeye devam ediyor."

Gülle, küresel pandemi döneminde de, ihracatçıların güçlü altyapısıyla Türk ihraç ürünlerini dünyanın dört bir köşesine ulaştırmaya devam ettiğini aktardı.

 İhracatın başarılı performansının, istihdamı da desteklediğini ve sanayi istihdamında pandemi etkisiyle yaşanan kayıpların, hızla geri geldiğini bildiren Gülle, "İhracatçılarımızın iş sahalarını korumak, oluşabilecek yeni fırsatları anında yakalamak ve Türkiye’nin küresel tedarik zincirindeki yerini daha iyi konumlandırmak için, gerek 'doğrudan' gerekse 'dijital' ticaret diplomasisi yoluyla faaliyetlerimizi tüm hızıyla sürdürüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

- "Veriler, bize yatırımların bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22,5 arttığını gösteriyor"

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak da dünyanın pandemi nedeniyle geçtiği zor sürece. işaret ederek, "Dünya ekonomisi ve dış ticarette her açıdan büyük değişimler yaşadığımız, dönüşümlere hazır olmamız gereken bir dönemden geçiyoruz." ifadelerini kullandı.

Açıklanan büyüme verilerinin, yüzde 5,5 olan tahminlerin üzerine çıkarak, yurtdışı kaynaklı tahminlerin ise çok çok üstüne çıkarak yüzde 6,7 oranında gelmesinin, Türk iş dünyası temsilcileri olarak kendilerini sevindirdiğini belirten Olpak, şu değerlendirmelerde bulundu:

"En önemlisi de bu büyümenin yatırım kaynaklı bir büyüme olması. Veriler, bize yatırımların bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22,5 oranında arttığını gösteriyor. Bu ekonomimizin toparlanması adına son derece önemli bir gösterge. Biz bu sürecin en başından beri, bu dönemin anahtar kelimesinin 'güven' olacağını her fırsatta vurguladık. Güven duygusunu oluşturanların, tedarik zincirini koparmayanların ve üretime odaklananların bu dönemin kazananı olacağını biliyoruz. 

Büyümenin öncü göstergeleri olan sanayi üretimi PMI endeksleri, esasında yılın üçüncü çeyreğinde güçlü bir büyümenin geleceğinin sinyallerini bize vermişti. Bu pozitif tablo ile birlikte yıl sonu için Yeni Ekonomik Programda yer alan yüzde 0,3 büyüme oranının da gerçekleşmesi, hatta bir miktar üzerine çıkması da kuvvetle muhtemel. Ülkemiz aynı zamanda üçüncü çeyrek büyümesiyle G20 ülkeleri arasında en yüksek üçüncü çeyrek büyüme verisini yakalamıştır."

Olpak, DEİK ve Türk iş dünyası olarak, her zaman ifade ettikleri gibi Türkiye için çalışmaya, daha fazlasını, daha iyisini yapmaya ve Türkiye'ye güvenmeye devam edeceklerini aktardı.

- "G20 ülkeleri arasında en başarılı büyüme performansını sergileyen ülke, Türkiye olmuştur"

Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan ise pandemi sürecinde dünyada yaşanan ekonomik daralmalara dikkati çekti.

Kaan, "Bu bağlamda değerlendirildiğinde yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 6,7 oranında büyümüş olması, yalnızca gelişmekte olan ülkeler arasında değil, gelişmiş ülkelerin ekonomi performansından bile pozitif olarak ayrıştığımıza işaret etmektedir. Böylece yılın üçüncü çeyreğinde G20 ülkeleri arasında en başarılı büyüme performansını sergileyen ülke, Türkiye olmuştur." ifadelerini kullandı.

Kaan, bu dönemde yüzde 9,2 oranında genişleyerek büyümeye ciddi bir katkı sağlayan iç tüketimin yanında yüzde 22,5 oranında artış kaydeden yatırımların da iki çeyrek aradan sonra güçlü bir şekilde yeniden pozitife dönmüş olmasının, Türkiye ekonomisinde toparlanma sürecinin hızını belirleyen temel faktörlerin başında geldiğine işaret etti.

Salgın sürecinden oldukça olumsuz etkilenen dış ticaretin daraltıcı etkisiyle yüzde 22,4 oranında azalan mal ve hizmet ihracatının ise yılın son çeyreği itibariyle pozitife döneceği öngörüsünde bulunan Kaan, şun değerlendirmelerde bulundu:

"Son yıllarda bilhassa hizmetler sektöründe göstermiş olduğumuz atılıma karşın, imalat sanayii Türkiye ekonomisi için önemini muhafaza etmektedir. Yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 8 oranında genişleyen sanayi sektörü içerisinde yüzde 9,3 oranında genişleyen imalat sanayiinde ülkemiz için mevcut üretiminin ölçeği, Kovid-19 sonrası dönem için bir rekabet avantajı olacaktır.

Bu dönemde sanayi sektörünün yanında hizmetler, tarım ve inşaat sektörünün büyümelerini sürdürmesi, 6,7 puanlık büyümenin tabana yayıldığına işaret etmesi bakımından memnuniyet vermektedir. Böylece yılın ilk üç çeyreğinde ortalama olarak yüzde 0,4 büyüyen Türkiye ekonomisi, YEP kapsamında hedeflenen 0,3 puanlık yılsonu büyüme hedefine bir adım daha yaklaşmıştır. "

MÜSİAD Başkanı Kaan, pandemi süreciyle birlikte uluslararası kuruluşların ciddi bir daralma öngörüsünde bulunduğu Türkiye ekonomisinin yeniden pozitif büyüme patikasına girmesinin, özellikle 2021 ve sonrası dönem için reel sektör adına ciddi bir motivasyon anlamına geldiğini söyledi.

-"Reel sektöre destekler ve üretim performansı sonuçlarını gösterdi"

ATO Başkanı Baran, yazılı bir açıklama yaparak, TÜİK tarafından açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2020 yılı üçüncü çeyrek verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Türkiye’nin GSYH’sinin ilk çeyrekte yüzde 4,5 büyüme kaydettiğini, ikinci çeyrekte ise yüzde 9,9 küçüldüğünü hatırlatan Baran,üçüncü çeyrekte beklenenin üzerinde yüzde 6,7 büyüme sağlandığını ifade etti. 2020 yılının ilk dokuz ayında Türkiye ekonomisinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,5 oranında büyüme kaydettiğini bildiren Baran, yılı pozitif büyümeyle kapatmanın tüm kesimlerin ortak arzusu olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üzerinde hassasiyetle durduğu ekonomi ve hukuk reform paketlerinin Türkiye’nin istikrarlı büyüme trendine olumlu etki edeceğini kaydeden Baran, şunları söyledi:

“Dünya koronavirüs pandemisi ile mücadele ederken ve dünya genelindeki tüm pazarlarda daralma görülürken gerçekleşen bu büyüme, Türkiye ekonomisinin iyi bir performans sergilediğini gösteriyor. Pandemi için alınan önlemler, reel sektöre yönelik destekler ve üretim performansı sonuçlarını gösterdi. Normale dönmek zaman alacak ancak Merkez Bankası’nın toparlanmaya yönelik adımları, kısa çalışma ödeneği, borç öteleme, aktif rasyosu uygulaması ve peşinat oranlarının düşürülmesi gibi adımlar toparlanmaya katkı sağlayacaktır. Temennimiz bir an önce ülkemizi kesintisiz büyüme sürecine geçirecek kalıcı adımların atılmasıdır” 

-‘’Yatırımcının güveni büyümeyi tetikledi’’

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, TÜİK tarafından açıklanan 3. Çeyrek büyüme rakamlarını değerlendirdi. Haziran ayından bu yana normalleşme sinyalleri ile birlikte ekonomide toparlanma sürecini görmeye başladıklarını belirten başkan Aydın, 6.7’lik büyüme verisinde yatırımcının pandeminin etkisini geçici olarak görmesi ve ülke ekonomisine güven duyarak yatırımlarına ağırlık vermesinin etkili olduğunu belirtti. Başkan Aydın ayrıca, sürdürülebilir büyüme için üretim ve istihdam ortamlarının ayrıca desteklenmesi gerektiğini belirtti. 

Başkan Aydın konuya ilişkin; “Haziran ayından bu yana normalleşme adımlarının atılması ile birlikte ekonomide de bir canlanma yaşanacağını ön görüyorduk ve piyasaların da bu yönde hareketlendiğine de şahit oluyorduk. İç talepteki artış, yatırımcının pandemiyi geçici olarak görüp yatırımlarına ağırlık vermesi ve stokların da etkisiyle 6.7’lik bir büyüme oranını yakaladık. Bu süreçte dış talep toparlanma eğilimleri göstermekle birlikte özellikle turizm ve hizmet sektöründe bu toparlanmayı göremedik. Demek ki bu iki sektör üzerinde mikroekonomik çalışmalara öncelik verilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak şunu görmekteyiz, yatırımcı Türkiye’yi güvenli liman olarak görmeye devam ediyor bu çok güzel bir gelişme. Bunu sürdürülebilir kılmamız lazım. Bunun içinde sürdürülebilir bir büyüme için üretim ve istihdam ortamlarını destekleyici politikaları sağlayarak kalıcı büyümeyi oluşturmamız gerekiyor. Her zaman belirttiğimiz gibi ülkemizin potansiyeli çok yok, güven ortamı sağlandıkça yatırımcının da katkısı artarak devam edecektir” dedi.