ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın konuya ilişkin şunları söyledi;

Dünya’yı kasıp kavuran bir salgının tesiri altındayız. Canlarımızı kaybettiğimiz gibi her geçen gün ekonomik olarak devletler ve milletler de küçülmeye gidiyor. Fakat ilk etapta salgın başladığında ekonomik olarak küçülür gibi görünen Çin iki ay içerisinde tüm Dünya’yı bu yangına atarak kendisi bu alanın dışına çıktı ve kazanan taraf olmaya başladı.

Birinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan can kayıpları ve bozulan ekonomiler sonrası ABD’nin süper güç olarak ortaya çıktığını görmüştük. Savaş sırasında ülkeler bedellerini ödeyerek veya ABD'nin kredileri karşılığında savaş araçları siparişleri vermeleri Amerika’nın sanayiini güçlendirmiş, tarımsal mallar satın almaları da ABD tarımının gelişmesine ve güçlenmesine katkıda bulunmuştur. Bu dönemde Avrupa ödemeleri karşılığında altın stoklarını ABD'ye akıtmış, bu gelişmenin de etkisiyle Avrupa’nın büyük devletleri, altın ve altına dayalı para sistemini terketmek durumunda kalmıştır. Sonuçta birinci dünya savaşı sonrası ABD süper güç olarak Dünya’nın yeni lideri olarak ortaya çıkmıştır.

Çin Yeni Süper Güç Olma Yolunda

Trump’ın açık açık Çin ile küresel ekonomik savaş ilan etmesi ve beraberinde gelen yaptırımlar ile dünya ekonomisi üzerine farklı senaryolar konuşulurken Çin’i tesiri altına aldığını duyduğumuz Covid-19 virüsü yavaş yavaş gündemimize girmeye başladı. İlk etapta bu sorun sadece Çin’in sorunuymuş gibi algılandı. Bu algı da Çin’in tüm dünyaya kapılarını kapatarak bu sorunu içeride çözeceğim mesajı vermesi etkili oldu.

Çin Olayın Vahametini Dünyadan Sakladı

Oysa ki, Çin yaşadığı bu süreci tam anlamı ile dünya kamuoyu ile paylaşıp bu sorunun Çin’in bir parçası olmadığı ve tüm dünyayı etkileyebilecek yansımaları olacağını paylaşsaidi diğer devletler virüse karşı bu kadar hazırlıksız yakalanmazdı.

İbre Çin’den Yana Döndü

Evet şimdi gelinen noktada Dünya devletleri virüsün pençesine düşmüşken can kayıpları ve ekonomileri küçülürken Çin’e tamamıyla muhtaç hale gelmeye başladılar. Virüs nedeni ile üretim, iş gücü ve pazar kaybı yaşayan devletler rotayı sorunu çözdüğünü açıklayan Çin’e kırmış durumda. Bugün gelinen noktada Çin’de bütün kargolar yüzde yüzün üzerinde doluluk yaşamakta, sanayi üretimi kapasitesinin de üzerinde çalışmakta. Oysa başta ABD ve AB devletleri olmak üzere dünyanın gelişmiş devletleri her geçen gün kan kaybetmektedir.

Yeni Finansal Düzen Üzerine Tedbirlerimizi Almamız Gerekmektedir

Yaşanan bu süreç küresel anlamda yeni bir ekonomi düzeninin de habercisidir. Çin üretim üssü olmuş, diğer devletlerde tedarikçi konumuna düşmüştür. Tabi bu tekelciliğin uzun sürmeyeceği de bir gerçeklikti. Virüsün etkileri sonrası geleneksel finansal sistemlerinden farklı bir finansal yapı ile karşılaşacağımız aşikârdır. Bu nedenle Türkiye olarak bugünden bu yeni düzenin adımlarını atmamız gerekmekte ve yeni finansal ve ekonomik düzen üzerine tedbirlerimizi almamız gerekmektedir.