İTÜ Arı Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Attila Dikbaş, girişimcilik ekosisteminin son durumunu Platin için şöyle değerlendirdi:

"Üniversitelerin, teknokentlerin ve kuluçka merkezlerinin artan desteğiyle Türkiye, bölgesel bir girişimcilik merkezi olma yolunda hızla ilerliyor. Ancak bu gelişimi sürdürülebilir kılmak ve global rekabette daha güçlü bir konuma ulaşmak için, bizim varoluş amacımızı da oluşturan 'birlikte ileriye' anlayışını benimsemeliyiz. Yıllar evvel Bilişim Vadisi raporunda anlattığım bir model vardı. Türkiye'de 100'den fazla TGB, 1000'in üzerinde Ar-Ge Merkezi ve 70'den fazla Kuluçka Merkezi bulunuyor. Her birinin amacı Türkiye'deki teknoloji ekosistemini geliştirmek. Fakat kimisi çok derin bir altyapıya sahipken; kimisi nereden başlayacağını bilmiyor veya her birinin güçlü olduğu noktalar farklı. Bu yapıların üstünde olan, her birinin yeteneklerini ortak paydada buluşturan, sinerji yaratan, değer üreten bir platforma ihtiyaç var.

EKOSİSTEMİ GÜÇLENDİREN YENİ MODEL: ANADOLU TEKNOLOJİ AĞI

Bilişim Vadisi raporumda bahsettiğim 'Anadolu Teknoloji Ağı' modeli tam olarak bunu vadediyor. Tüm TGB, Ar-Ge Merkezi ve Tasarım Merkezlerinin birbiriyle entegre olduğu, kontrollü şekilde bölgeler arası giriş-çıkışların yapılabildiği, ortak lab'ların kullanılabildiği; aslında tüm güçlü kasların birleşerek daha zayıf / gelişmekte olan bölgelerin açığını kapattığı bir sistem. Son yıllarda girişimcilik ekosistemimizde önemli dönüşümler yaşanıyor. 2024 yılı itibarıyla Türkiye'deki girişimlerin aldığı yatırımlar 1.41 milyar dolara ulaştı (Startup Centrum 2024 raporu). İTÜ Çekirdek girişimlerimizin 2024 yılında ulaştığı yatırım miktarı 89 milyon doları aşarak, Türkiye genelindeki toplam yatırımın yaklaşık yüzde 6,31'ini oluşturdu. İTÜ Çekirdek'in kurulduğu günden bu yana desteklediği girişimler toplamda 300 milyon dolar yatırım alırken, son beş yılda bu rakam 270 milyon doları aştı. Bu çıktı, toplam yatırımın yüzde 90'ının son 5 yılda toplandığını gösteriyor. Bir sonraki 5 yılda olacaklar için heyecanlıyız. Yatırımcıların büyük ölçekli girişimlere daha fazla yöneldiğini görmekle birlikte, 1 milyon dolar altı yatırımlarda da rekor seviyelere ulaşıldı.

YAPAY ZEKA, PAZARLAMA, LOJİSTİK VE SAĞLIK-ALANLARI YATIRIM ÇEKİYOR

Yapay zeka, pazarlama & satış, ulaşım & lojistik ve sağlık & biyoteknoloji alanları en fazla yatırım çeken alanlar arasında öne çıkıyor. Kadın kurucu ortak oranının yüzde 32,2'ye yükselmesi ise Türkiye'nin global girişimcilik ekosisteminde rekabet avantajı elde ettiğini gösteriyor. Özellikle Big Bang Startup Challenge etkinliğimiz kapsamında duyurulan 2.85 milyar TL'lik rekor ödül & yatırım, ekosistemimizin ulaştığı olgunluğu ortaya koydu. Türkiye'de unicorn statüsüne ulaşan girişimlerin sayısının artması da ekosistemimizin küresel ölçekte dikkat çekmesini sağlıyor. Getir ve Trendyol gibi başarı hikayeleri, yeni nesil girişimciler için cesaret verici örnekler oluşturuyor.

UNICORN'LAR BAŞARI HİKAYELERİ İLE TÜRKİYE'NİN YILDIZ GİRİŞİMLERİ

İTÜ ARI Teknokent olarak Türkiye'de girişimcilik ekosisteminin gelişmesine öncülük eden ve rol model bir konumdayız. 2002 yılından bu yana yenilikçi girişimlere ev sahipliği yaparak, sunduğumuz altyapı, her firma ve girişim odağında hayata geçirdiğimiz programlar ve destek mekanizmaları, uluslararası iş birlikleri ile girişimcilerimizin büyümesine katkı sağlıyoruz.

Kapımızdan giren bir girişimcinin her adımında yanında yer alıyoruz. Yola yeni başlayan girişimcileri dünyanın en iyi üniversite kuluçka merkezi seçilen İTÜ Çekirdek Kuluçka Merkezi'nde destekliyor, global pazarlardan gelen yabancı girişimlere ITU Seed'de bir hub sunuyoruz. Türkiye'nin en büyük girişimcilik etkinliği olan Big Bang Startup Challenge'da girişimcilere finansal kaynak sunuyor, büyüme aşamasındaki girişimleri İTÜ Magnet İleri Aşama Girişimcilik Merkezi'nde destekliyoruz.

Globalleşme aşamasına gelen yerli teknoloji firmalarına Global Hub |Innogate ile uluslararası pazarlara açılma imkanı sağlıyor, bünyemizde yer alan firma ve girişimlerin patent süreçlerini ARI TTO ile yürütüyoruz.

2025'in ilk yarısında hayata geçecek İTÜ ARI Teknokent Girişim Sermayesi Yatırım Fonu ile teknoloji girişimlerini daha fazla desteklemeyi hedefliyoruz. Halihazırda 28 girişimin yatırım turuna katılmış ve 70 portföy girişimine ortak olmuş bir yapı olarak bu fonla ekosisteme büyük bir ivme kazandıracağız.

GLOBAL TRENDLER VE GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN DESTEKLER

İTÜ ARI Teknokent olarak, yerli ve yabancı birçok teknopark ve kuluçka merkezi tarafından rol model olarak görülüyoruz. 2024 yılında 5 kıtadan 50'den fazla heyeti Teknokentimizde ağırladık. Yaptığımız uluslararası iş birlikleri, girişimlerimizin küresel pazarlara açılmasını hızlandırıyor. Bu yıl, 7-11 Ocak tarihleri arasında CES 2025'te 34 girişimimizle yer aldık. Girişimlerimiz, yapay zeka, dijital sağlık, otomotiv ve nesnelerin interneti gibi alanlarda geliştirdikleri inovatif ürünlerini tüm dünyayla buluşturdu.

DÜNYA SAHNESİNE AÇILAN KAPIDA GLOBAL HUB'IN VİZYONU

İTÜ ARI Teknokent olarak, yereldeki başarımızı globale taşıma vizyonumuz doğrultusunda Global Hub|Innogate Always On programımızı hayata geçirdik. Türkiye'den girişimlerin ihracat yapmalarını desteklemek için Fransa, İngiltere, Almanya, Hollanda ve Birleşik Arap Emirlikleri pazarlarına erişim sağlıyoruz.

İlk altı ayda 400'den fazla başvuru alan bu program kapsamında, değerlendirmeyi başarıyla geçen 170 firma 900'den fazla global görüşme gerçekleştirdi.

Eylül 2024'te Londra'da düzenlediğimiz Big Bang Londra Demo Day ile 15 girişimimizi 60'dan fazla global yatırımcının karşısına çıkardık.

2025 yılında da İngiltere ve Almanya'ya açılmak isteyen girişimler için özel programlar düzenlemeye devam edeceğiz.

*Mayıs ayında Almanya'da Pazar Keşif Haftası düzenleyeceğiz.

*Mayıs-Haziran aylarında Londra'da 6 haftalık Innogate Uluslararası Hızlandırma Programımızın 19'uncusunu gerçekleştireceğiz.

SÜRDÜRÜLEBİLİR BAŞARI İÇİN YOL HARİTASI

Türkiye'nin girişimcilik ekosistemi; yatırım artışı, Teknokentlerin büyümesi ve hızlandırma programları sayesinde önemli bir ivme kazandı. Ancak ekosistemin sürdürülebilir olması ve global rekabetin güçlendirilmesi için bazı adımların atılması gerekiyor.

Türkiye'nin girişimcilik ekosistemini daha da güçlendirmek için inovasyon odaklı büyüme stratejileri geliştirmeye devam etmeliyiz. Üniversite-sanayi iş birliklerini artırarak, girişimcilerin Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak ayırmalarını teşvik etmeliyiz.

Ayrıca uluslararası yatırımcıları Türkiye'ye çekmek ve girişimlerimizin global pazarlara açılmasını sağlamak için stratejik adımlar atmalıyız.