Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED), bu yıl Uluslararası İstanbul Mobilya Fuarı'nın (IIFF) temasını 'sürdürülebilirlik' olarak belirleyerek Türk mobilya endüstrisinin küresel dönüşüm vizyonunu güçlü biçimde vurguladı. Bu kapsamda İktisadi Araştırmalar Vakfı (İAV) iş birliğiyle hazırlanan 'Mobilya Sektöründeki Firmalar Üzerine Yeşil Ekonomi Endeksi' tamamlanarak kamuoyuna sunuldu.
Bu noktada, bu çalışmayı 'sektörde bir ilk' olarak adlandıran MOSFED Başkanı Ahmet Güleç, "Sürdürülebilirlik vizyonumuzu globale göstermek için IIFF'nin temasını sürdürülebilirlik yaptık ve sektörün geleceğini bilimsel verilerle ortaya koyan bir rapor hazırladık" sözleriyle de bunun önemini ortaya koydu. Ayrıca Güleç, firmaların dönüşüme uyum sağlayabilmesi için ulusal mobilya dijital ürün pasaportu pilotunun başlatılması, karbon-su muhasebesi destek paketleri, mobilya geri kazanım merkezleri, yeşil kredi ve teşviklerin güçlendirilmesi gibi adımların kritik olduğunu vurguladı.
MOBİLYA SEKTÖRÜNÜN YEŞİL DÖNÜŞÜM KAPASİTESİNİ BEŞ BOYUTTA İNCELEYEN İLK ÇALIŞMA
Bir yıl süren araştırmada firmalardan enerji verimliliği, atık ve su yönetimi, karbon azaltım uygulamaları, sürdürülebilir hammadde kullanımı, geri dönüşüm politikaları, yeşil tedarik zinciri ve kurumsal sürdürülebilirlik stratejileri gibi alanlarda kapsamlı veriler toplandı.
Endeks, sektörün sürdürülebilirlik kapasitesini aşağıdaki beş temel boyutta analiz ediyor:
* Kurumsal Çevresel Yönetim ve Sürdürülebilirlik Kapasitesi
* Yeşil Ürünlerin Ekonomik Performansı
* Yeşil Üretim ve Tedarik Uyum Kapasitesi
* Uluslararası Standartlara Uyum
* Döngüsel Ekonomi ve Atık Yönetimi
Analizler ise mobilya sektörünün yeşil dönüşüm yolunda 'gelişmekte olan-erken aşama' bir olgunluk düzeyinde olduğunu gösteriyor.
"BU RAPOR AB YEŞİL MUTABAKATI SÜRECİNE UYUMDA KRİTİK BİR REHBER NİTELİĞİNDE"
Toplantıda "Mobilya sektörü ağaçla, ormanla, doğayla iç içe bir sektör. Üretimin çevreye duyarlı şekilde yönetilmesi bir tercihten öte zorunluluk" diyen Güleç, Türk mobilya endüstrisinin doğa ile iç içe bir üretim alanına sahip olduğuna dikkat çekerek sürdürülebilirliği hem ticari hem etik bir zorunluluk olarak tanımladı.
Buna ek olarak endeksin sektörün gelecek yıllardaki rekabet gücünü ve ihracat performansını da doğrudan etkileyeceğini belirten Güleç, çalışmanın aynı zamanda AB Yeşil Mutabakatı süreçlerinde firmalar için yol gösterici bir temel oluşturduğunu ifade etti.
SEKTÖRDE FARKINDALIK YÜKSEK; UYGULAMA İSE DESTEK VE FİNANSMAN İHTİYACI NEDENİYLE YAVAŞ İLERLİYOR
Endeks sonuçları, sürdürülebilirlik konusunda sektör genelinde hatırı sayılır bir farkındalık bulunduğunu ortaya koyuyor. Ancak Güleç, "Farkındalık yüksek ancak bilgi eksikliği, maliyet baskısı ve finansmana erişim zorlukları uygulamaları sınırlıyor. Büyük firmalar daha ileride, KOBİ'lerde ise destek ihtiyacı belirgin" diyerek özellikle KOBİ'lerde uygulama kapasitesi açığı bulunduğunu da dikkat çekti.
Döngüsel ekonomi ise sektörün en güçlü olduğu alanlardan biri. Geri dönüşüm, atık yönetimi ve yenileme uygulamaları güçlü bir potansiyel sunuyor.
ENDEKS SEKTÖR İÇİN BİR YOL HARİTASI NİTELİĞİNDE POLİTİKA ÖNERİLERİ İÇERİYOR
Rapor, politika yapıcılara, sektör temsilcilerine ve firmalara yönelik net bir dönüşüm planı sunuyor. Öne çıkan öneriler arasında:
* Ulusal mobilya dijital ürün pasaportu pilotu
* KOBİ'lere karbon-su muhasebesi destek paketleri
* Mobilya geri kazanım merkezleri kurulması
* Yeşil yatırımlar için kredi–teşvik mekanizmalarının geliştirilmesi
* Sektörel emisyon ticaret sistemi entegrasyonu
Firmalar için önerilen uygulamalar da oldukça somut: Yıllık karbon azaltım planları, düşük VOC kullanımının tedarik şartlarına eklenmesi, modülerlik ve onarılabilirlik odaklı eko-tasarım, dijital ürün pasaportu veri setleri ve yıllık sürdürülebilirlik karnesi yayınlama gibi adımlar dönüşümü hızlandıracak temel hamleler olarak öne çıkıyor.
ENDEKS, SEKTÖRÜN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YOLCULUĞUNDA GÜÇLÜ BİR BAŞLANGIÇ NOKTASINA İŞARET EDİYOR
Araştırma, firmaların büyük bölümünün geri dönüşüm ve atık yönetimi gibi alanlarda aktif adımlar attığını; ancak karbon ayak izi hesaplama, su yönetimi ve eko-etiketli ürünler gibi stratejik alanlarda ilerlemenin sınırlı kaldığını gösteriyor.
Yeşil tedarik zinciri yönetimi ve döngüsel ekonomi uygulamaları, sektörün önümüzdeki dönemde ivme kazanmak istediği başlıca alanlar arasında yer alıyor.