Enerji dünyasında böylesine köklü ve radikal bir dönüşüm hikayesine az rastlanır. Bir zamanlar Danimarka'nın fosil yakıt bağımlılığının sembolü olan DONG (Dansk Olie & Naturgas), bugün Ørsted adıyla dünyanın lider yeşil enerji devlerinden biri olarak parlıyor. Bu, sadece bir şirket isminin değil, tüm bir iş felsefesinin, çevresel sorumluluğun ve küresel bir vizyonun baştan yazılmasının destanı aynı zamanda. Hikayenin kökleri, bilimin ışığıyla, neredeyse 200 yıl önce, elektromanyetizmayı keşfeden Fizikçi Hans Christian Ørsted'e dayanıyor. Merakı, tutkusu ve doğaya olan ilgisiyle modern elektrik üretiminin temelini atan bu bilim insanı, bugün Ørsted'in 'tamamen yeşil enerjiyle çalışan bir dünya' vizyonuna ilham veriyor.
PETROL KRİZİNDEN RÜZGARIN GÜCÜNE: DONG'DAN DONG ENERGY'YE
Ørsted'in hikayesi, Danimarka'nın 1973 petrol kriziyle sarsıldığı günlerde başlıyor. Ortadoğu petrolüne olan bağımlılığı azaltmak ve Kuzey Denizi'nden petrol ve doğal gaz çıkarmak amacıyla, Danimarka Devleti Dansk Olie & Naturgas A/S (DONG) şirketini kuruyor. Bu, ülkenin enerji bağımsızlığını sağlama yolunda atılan stratejik bir adım olarak tarihe geçiyor. Ancak Danimarka'nın enerji geleceği sadece fosil yakıtlarda saklı değildi. Devletin ulusal rüzgar enerjisi endüstrisini geliştirme arzusu, 1991 yılında dünyanın ilk açık deniz rüzgar santrali olan Vindeby'nin faaliyete geçmesiyle somutlaştı. Sadece 11 türbine sahip Vindeby, 2 bin 200 hanenin yıllık enerji tüketimini karşılayabiliyordu; bu, küçük bir başlangıç olsa da geleceğe dair dev bir adımdı.
1998'de, Danimarka Devleti'nin beş yeni 150 MW'lık açık deniz rüzgar santrali planlarını açıklamasıyla rüzgar enerjisi gelişimi hız kazandı. Aynı zamanda, Danimarka elektrik ve gaz piyasasının serbestleştirilmesi çalışmaları sürüyordu. Bu süreç, 2006 yılında DONG'un, Elsam, Energi E2, Nesa, Københavns Energi ve Frederiksberg Forsyning gibi Danimarkalı enerji şirketleriyle birleşerek DONG Energy adını almasına yol açtı. Bu isim değişikliği, şirketin artık sadece bir petrol ve gaz şirketi olmaktan çıkıp, çok yönlü bir enerji şirketine dönüştüğünün bir ilanıydı.
RADİKAL DÖNÜŞÜM VE KÜRESEL LİDERLİK: DONG ENERGY'DEN ØRSTED'E
Gerçek dönüşüm rüzgarları 2008'de esti. Şirket, kendisini tamamen fosil yakıt tabanlı bir yapıdan yenilenebilir enerji şirketine dönüştürme hedefini açıkladı. Bu karar, Danimarka içinde ve dışında açık deniz rüzgar santrallerinin geliştirilmesi ve inşasına devasa yatırımların başlangıcı oldu. Aynı anda, kömür ve gazla çalışan elektrik santralleri sürdürülebilir biyokütleye dönüştürülmeye başlandı. Bu cesur hamle, şirketin küresel arenada hızla yükselişini sağladı ve 2016 yılında borsaya kote olarak daha da genişleme imkanı buldu.
Dönüm noktası ise 2017 yılıydı. Şirket, petrol ve gaz işini tamamen elden çıkararak yeşil enerjiye tam odaklanma kararı aldı. Bu stratejik adım, DONG Energy ismine de veda edilmesi anlamına geliyordu. Danimarka Petrol ve Doğal Gaz'dan türeyen bu isim, şirketin kimliğini ve gelecekteki hedeflerini artık yansıtmıyordu. Böylece, 30 Ekim 2017'de, şirket Ørsted adını alarak yeni bir çağa yelken açtı.
HANS CHRISTIAN ØRSTED'IN MİRASI VE GELECEĞİN ENERJİSİ
1777'de Danimarka'nın Rudkøbing şehrinde doğan Hans Christian Ørsted, 1820'de elektromanyetizmayı keşfettiğinde, sadece fiziğin temel yasalarını ortaya koymakla kalmadı, aynı zamanda elektrik üretimi gibi birçok büyük teknolojik ilerlemenin de önünü açtı. Bilgiye olan susuzluğu, doğa bilimlerinin hayatımız için ne kadar önemli olduğunu görmesi ve bilginin yaratabileceği farkı anlaması, onu birçok doğa bilimleri topluluğu kurmaya ve Danimarka Teknik Üniversitesi'nin (Den Polytekniske Læreanstalt) kurucu başkanı olmaya yöneltti. Bugün Ørsted'in 'tamamen yeşil enerjiyle çalışan bir dünya' vizyonu, Hans Christian Ørsted'in merakı, tutkusu ve doğaya olan ilgisiyle besleniyor. Şirket, açık ve karasal rüzgar çiftlikleri, güneş enerjisi çiftlikleri, enerji depolama tesisleri ve biyoenerji santralleri geliştiriyor, inşa ediyor ve işletiyor. İklim eylemindeki küresel liderliğiyle CDP İklim Değişikliği A Listesi'nde yer alan Ørsted, aynı zamanda bilim temelli net sıfır emisyon hedefini Bilim Temelli Hedefler girişimi (SBTi) tarafından onaylanan dünyadaki ilk enerji şirketi oldu. Yaklaşık 8 bin 300 çalışanıyla Danimarka merkezli şirket, Nasdaq Kopenhag'da (Orsted) işlem görüyor ve 2024 yılında 71 milyar DKK (9.5 milyar Euro) gelir elde etti.