USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%
Dr. Deniz  Gökçe

YAZARLAR

6.12.2016 16:01:00

Türkiye ekonomisi, üçüncü çeyrek sonunda nerede duruyor?

Temmuz, ağustos ve eylül ayları, 2016 yılı üçüncü çeyreğini oluşturuyor. Eksi büyüme yani küçülme söz konusu olmasa da tüm öncü göstergeler, 2016 yılının ikinci çeyreğinde görülen yavaş büyümenin, üçüncü çeyrekte de devam ettiğini gösteriyor. Çeyrekten çeyreğe büyüme, yüzde 0,1 ve yıllık büyüme ise yüzde 2,6 olarak tahmin ediliyor.

 

Özel tüketim açısından 2016’nın üçüncü çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden ayıklanmış öncü göstergeler arasında yüzde 4,5 artışla binek otomobil üretimi, artış gösteren tek kalem oldu. İkinci çeyrekte tüketim malı ithalatı ve de özel tüketim vergisi artış göstermişti. Ancak üçüncü çeyrekte tüketim malı ithalatı yüzde 2,6 ve de özel tüketim vergisi de yüzde 1 oranında azaldı. Kamu tüketimi mal ve hizmet harcamaları, personel giderleri ve de Sosyal Güvenlik Kurumu primlerinden oluşur. 2016 yılı ikinci çeyreğinde kamu tüketimi büyük bir artış göstermişti. Üçüncü çeyrekte kamu tüketimi de hız kesti. Kamu harcamaları, üçüncü çeyrekte çeyreklik bazda yüzde 1,3 azalma sergiledi. Ama bir yıl evveline göre kamu tüketim harcamaları üçüncü çeyrekte yüzde 5,5 oranında büyüdü.

 

ÖZEL YATIRIMLAR GERİLİYOR

 

Özel yatırımlar da geriliyor. 2016 yılının üçüncü çeyreğinde artış gösteren ara malı ithalatı ve yatırım malı ithalatı üçüncü çeyrekte yüzde 5,4 ve yüzde 3,4 oranında azaldı. Binek olmayan otomotiv ithalatı da yüzde 3 oranında azaldı. Ara malı ithalatı yıllık bazda 2,9 oranında artarken, yatırım malı ithalatı yıllık bazda da yüzde 0,3 azaldı.

 

KAMU YATIRIM HARCAMALARINDA AZALMA VAR

 

Kamu yatırımı harcamaları, 2016’nın ikinci çeyreğinde artmışken ve büyümeye katkı yaparken yüzde 9,2 artmıştı. Üçüncü çeyrekte ise yüzde 18,6 oranında azalmış bulunuyor. Kamu yatırım harcamalarında da bir evvelki yıla bakıldığında ciddi bir azalma var. Yani üçüncü çeyrekte hem özel hem de kamu yatırımları azalıyor.

 

NET DIŞ TİCARETİN BÜYÜMEYE KATKISI SINIRLI OLACAK

 

Dış ticarete bakılırsa, 2016 yılı ikinci çeyrekte artan mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış reel ihracat ve reel ithalat endekslerinin, üçüncü çeyrekte sırası ile 3,6 ve yüzde 4,3 oranında azaldığı görülüyor. Üçüncü çeyrekte altın dışı ihracat yüzde 2,4 ve altın dışı ithalat ise yüzde 2 azaldı. Özetle net dış ticaretin büyümeye katkısı sınırlı olacak.

 

2017’YE YÜZDE 3 BÜYÜME ORANININ BİRAZ ALTINDA BİR HIZLA BAŞLAYACAĞIZ

 

Sonuçta ağustos ve eylül ayları verileri temmuz ayındaki bazı negatif etkilerin bir kısmını telafi etse de ekonomik büyümenin üçüncü çeyrekte düşük kalmasının önüne geçemiyor. Kesinleşen öncü göstergeler ışığında, GSYİH 2016 üçüncü çeyrek büyümesinin çeyreklik bazda yüzde 0.1 ve yıllık bazda da yüzde 2.6 olacağı tahmin ediliyor. 2016 yılının büyümesinin tamamının artık eldeki verilerle yüzde 3 oranının üzerinde olamayacağı, yüzde 3 büyüme oranının biraz altında bir hızla 2017 yılına başlayacağımız tahmini, oldukça gerçekçi gözüküyor.

DİĞER YAZILARI