USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%
Acar  Baltaş

YAZARLAR

2.01.2021 13:46:00

Dijital dünyanın psikolojisi

Bir yandan teknolojik gelişmeler, diğer yönden Covid-19’un yarattığı zorunluluklar sonucu doğan yeni eğilim ve alışkanlıklar, önümüzdeki 20 yılın, geride kalan 20 yıl gibi olmayacağının açık kanıtlarıdır.

İnsanlar dünya üzerinde ilk görüldükleri günden bu yana topluluk halinde yaşamıştır. Bu nedenle insanlar arası etkileşim, insan doğasının ayrılmaz bir parçası olmuştur. İnsan geleceği planlayan ve öleceğini bilen tek canlıdır. Bu nedenle de iki temel soruya cevap aramıştır: “Ne için varım ve ne olacağım?” Bu sorular, onu ölümsüzlüğü aramaya ve kalıcı olmak için çare bulmaya yöneltmiştir. Bunu; doğaüstü güçlere taparak, onlara kurbanlar adayarak, kendine büyük mezarlar kazarak gerçekleştirmeye çalışmıştır. Günümüzde bu kalıcılık isteği dönüşüm geçirmiştir. İnsanın deneyimlerini paylaşmak için geliştirdiği araçlar, onu kendi deneyimlerine yabancılaştırıyor ve çocuğunun mezuniyet törenini izlemenin heyecanının yerini, vizörden doğru kaydetme kaygısı alıyor. 

ÖZEL BİR DÖNEMEÇ

Bu durumdan sosyal medya üzerinde para kazanan şirketler hariç kimse pek memnun gözükmüyor. Aklı başında herkes değişim bekliyor ancak kendi çıkarlarına hizmet etmeyecek toplumsal değişimlere öncülük etmenin şirketlerin işi olmadığı unutuluyor. İnsanlar zihinsel ve bedensel olmak üzere iki tür beceriye sahiptir. Geçmişte icat edilen araçlar ve makinelerle bedensel beceriler daha etkin kılındı. Çünkü her teknoloji insanın bir organının uzantısıdır. Gözlük gözün, tekerlek ayağın, bilgisayar ise beynin uzantısıdır. İnsan beyninin öğrenme, analiz, iletişim ve duyguları anlama gibi becerileri vardır. Bilgisayarların yapay zekaya dönüşmesi, 250 bin yıllık homo sapiens yolculuğunun özel bir dönemecidir. 

ZEKA VE BİLİNÇ

Zeka sorun çözme becerisidir; bilinç ise kızgınlığı, coşkuyu, acı ve aşkı hissetme yetisidir. Bu nedenle yapay zekanın, insan bilincinin yerine geçmesi şimdilik mümkün değil. Ancak yapay zekanın duyguları tanıma yetisi, insanlara özgür iradeleriyle olduğuna inandıkları seçimleri, onların yerine yaptırması çok muhtemeldir. Böylece yapay zeka, insana kendisinin seçtiğini düşündüğü sadece arabayı, giysiyi, deterjanı değil siyasetçiyi de pazarlamaktadır. Bundan 10 yıl önce ihtimal dahilinde olduğu düşünülen bu durum, Facebook ve Cambridge Analitica ortaklığının marifetlerinin ortaya çıkmasıyla Brexit ve 2016 ABD Başkanlık seçimlerinde somut olarak yaşanmıştır. 

İLİŞKİLER VE ÖNGÖRÜLER DEĞİŞECEK

Toplum hayatındaki değişiklikler konusunda en kolay öngörü, eğitim ve tıbbı hizmetlerin kalitesinin çok yükselecek ve bu hizmetlerin geniş kitlelere ücretsiz veya çok düşük ücretle ulaştırılacak olmasıdır. İnsanların duygusal tepkilerinin sensörler aracılığı ile çözülmesi ve her yerde izlenmelerinin mümkün olması, dijital diktatörlüklerin yaygınlaşmasını mümkün kılacak. Bazı önemli olaylar yaşandığı sırada yaratacağı uzun dönemler etkiler, olayların yaşandığı sırada anlaşılmayabilir. Örneğin, Bolşevik Devrimi’nin olduğu 17 Ekim 1917’de Moskova’da yaşayanların sadece yüzde beşi, olan bitenden haberdardı. Oysa bu devrim, bütün 20. Yüzyıl’a damga vurdu. Benzer şekilde üçüncü milenyumun ilk çeyreğinden ikinci çeyreğine geçmeye hazırlandığımız bu yıllarda yaşayanlar da insanlık tarihinin çok özel bir evresine tanıklık etmekteler. Bir yandan teknolojik gelişmeler, diğer yönden Covid-19’un yarattığı zorunluluklar sonucu doğan yeni eğilim ve alışkanlıklar, önümüzdeki 20 yılın, geride kalan 20 yıl gibi olmayacağının açık kanıtlarıdır.

 

DİĞER YAZILARI