Abdülkadir Karagöz / Mental İK & Danışmanlık Kurucu Ortağı

[email protected]

Bahar aylarında birçok üniversitede ve köklü liselerde kariyer festivalleri yapılıyor. Bu festivallerin birçoğunda ana tema ‘geleceğin meslekleri’... Geride bıraktığımız ay, işte böyle bir etkinlik kapsamında Boğaziçi Üniversiteli öğrenciler ile bir araya geldik. Onlarca Boğaziçili, geleceğin mesleklerini dinlemek üzere salonu doldurmuştu. Geleceği, bilinmezi konuşmak; hep bir gizem dolu olduğu için oldukça enerjik bir program oldu. Gençlik ve gelecek genellikle aynı cümle içerisinde kullandığımız albenisi olan ifadeler. Ama bir o kadar da sıradanlaştırılmış kavramlar. Geleceğin meslekleri de bu sıradanlaştırılmadan nasibini alan bir konu. Basit bir Google araması ile bile karşınıza çıkacak artık olağan bir gerçeklik: ‘Yapay zekâ, veri analisti, robotik, biyokimya, nanoteknoloji…”

BEŞER VE İNSANI BİRBİRİNDEN FARKLI KILAN 3 UNSUR

Fakat bu sıradanlıktan biraz sıyrılıp geleceğin inşasını konuşalım, gelecekte hayatımızı kolaylaştıracak makineleşmeyi değil; geleceği inşa edecek insanı merkeze alalım. Ali Şeriati; beşer ve insanı birbirinden farklı kılan 3 unsurdan bahseder: Birincisi insan; yaradılış gayesinin farkındadır. Ne için doğduğunun, ne için nefes aldığının, nereden gelip nereye gittiğinin, yaşama motivasyonunun idrakindedir. İkincisi; insan diğer yaradılanlardan farklı olarak, bu yaşam gayesi doğrultusunda tercihlerde bulunur. Üçüncü olarak ise bu yaptığı tercihler, onun toplum için bir ürün, bir değer üretmesine vesile olur.

GİRİŞİMCİLİK BİR YAŞAM BİÇİMİDİR

Bizi, biz yapan bu en temel olguyu, ontolojik farkındalığı dikkate aldığımızda; geleceğe ve geleceğin mesleklerine dair anlam yüklü bir kelime ile karşılaşıyoruz: ‘Girişimcilik’… Girişimcilik ya da müteşebbislik; toplumumuzda ‘kendi işinin patronu olmak’ olarak kabullenilmiş olsa da girişimcilik bir yaşam biçimidir. Özellikle son yıllarda sıkça duymaya başladığımız ‘sosyal girişimcilik’; toplum için dertlenmek, yardım faaliyetlerinde bulunmak, topluma katma değer katılabilecek aksiyonlarda bulunmak, öteki adına düşünmek anlamlarına da geliyor. Esasında, bireyin özne olduğu ama toplumun merkezde olduğu ideal bir dünyada; sosyal girişimcilik her ferdin üzerindeki yükümlülük… İşte geleceğin mesleklerini konuşurken de bu bakış açısı ile konuya yaklaşabilir ve geleceğin mesleklerini tek bir çatı altında toplayabiliriz: ‘Girişimcilik’…

REFORM, ATILIM VE MÜTEŞEBBİSLİK DÖNEMİ…

Her rasyonel kişiyi, dünyayı daha yaşanası bir yer yapmak ve toplum için değer üretmek için çırpınan bireyler olarak kabul ettiğimizde, geleceğe yön verecek olanın müteşebbisler ve sosyal girişimciler olduğunu görüyoruz. Geleceği inşa edecek olan bireyleri ikincil kabul edip onların elinden ‘geleceği inşa etme misyonunu’ aldığınızda, geriye yavan birkaç meslek önerisi kalıyor. Bizler gençliğimizi ve geleceğimizi prangalamak, onları kalıba sığdırmak, birkaç meslek ismine odaklamak yerine özgürleştirmeli ve bizzat kendi girişimcilik ruhları ile geleceği inşa etmelerini teşvik etmeliyiz. Bu değerin farkında varmış iş dünyamız da özellikle son yıllarda tercihlerini bu farkındalık üzerine yapıyor. İnsan kaynakları firmalarına gelen talepler; personel seçiminde aranan özellikler meslek ve uzmanlık ayırt etmeksizin hep girişimci kişilik üzerinde yoğunlaşıyor. Gelecekte rakiplerini izlemek, geleceği başka aktörlerden dinlemek yerine geleceği inşa etmeyi ve yarınlara yön vermeyi tercih eden firmalar tercihlerini girişimci yeteneklerden yana kullanıyor. Onlarca devlet kurma, organizasyon inşa etme, öz kaynakları ile yeniden dirilme konularında köklü bir geçmişe, kültüre ve deneyime sahip olan Anadolu gençleri için güzel bir dönem başlıyor. Reform, atılım ve müteşebbislik dönemi…