Aralık ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1,64 oranında arttığını ve yıllık enflasyonun 1,53 puan yükselerek yüzde 8,53 olduğunu hatırlatan TCMB; son zamlar ve TL'deki değer kaybının enflasyonun yükselmesinde belirleyici rolü oynadığını bildirdi. Yanı sıra gıda ve enerji fiyatları da yükselişe katkı yaptı. 

TCMB'den yapılan açıklamada şöyle denildi: Aralık ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiği üzere, gıda yıllık enflasyonu işlenmemiş gıda kaynaklı olarak yükselmiştir.

Enerji grubu yıllık enflasyonundaki artış döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki yükselişe bağlı olarak sürmüştür.
 

Bunun yanında, başta tütün ürünlerine yönelik olmak üzere son dönemde yapılan vergi ayarlamaları da enflasyon üzerinde belirgin bir yukarı yönlü etki yapmıştır.
 

Bu dönemde Türk lirasındaki değer kaybının etkisiyle çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi yükselmiştir."

"VERGİ ARTIŞI ETKİSİ OCAK AYINDA DA GÖZLENECEK"

Raporda, temel mal grubu yıllık enflasyonunun aralık ayında 0,84 puan artarak yüzde 6,77 olduğu, bu dönemde yıllık enflasyonun giyim grubunda azaldığı, diğer alt gruplarda arttığı ifade edildi.

Giyim grubunda yıllık enflasyonun yurt içi talepteki yavaşlamanın da etkisiyle azalış eğilimini sürdürdüğünü belirtilen raporda, "Diğer taraftan, dayanıklı mal grubu fiyatları Türk lirasında gözlenen değer kaybına bağlı olarak aylık bazda yüzde 1,39 oranında yükselmiştir. Dayanıklı mal grubunda başta beyaz eşya (yüzde 3,52) olmak üzere tüm alt gruplarda belirgin fiyat artışları gözlenmiştir." kaydedildi.

Raporda, otomobil fiyatlarındaki yükselişte döviz kuruna ek olarak ÖTV artışının etkilerinin izlendiği, giyim ve dayanıklı dışı temel mal grubunda da fiyatların aylık bazda belirgin bir oranda arttığı bildirildi.

Aralık ayının yurt içi talep koşullarının sınırlayıcı etkisine rağmen Türk lirasındaki değer kayıplarının temel mal fiyatlarında belirgin olarak hissedildiği bir dönem olduğu değerlendirilen raporda, şu ifadelere yer verildi:

"Enerji fiyatları Aralık ayında yüzde 2,15 artmıştır. Petrol fiyatlarındaki belirgin artış ve Türk lirasında gözlenen değer kaybı ile akaryakıt fiyatları bu dönemde yüzde 4,81 yükselmiş ve bu grupta son dört aydaki birikimli fiyat artışı yüzde 18,51’e ulaşmıştır. Benzer şekilde, tüp gaz ve katı yakıt fiyatlarında bir önceki aya kıyasla sırasıyla yüzde 2,17 ve yüzde 3,53 artışlar gerçekleşmiştir. Sonuç olarak, enerji grubu yıllık enflasyonu bu dönemde 2,52 puanlık yükselişle yüzde 8,67 olmuştur. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu aralık ayında 2,10 puan artarak yüzde 5,65'e yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları kayda değer bir oranda yükselerek bu gelişmede belirleyici olmuştur. Bu dönemde özellikle beyaz et, bakliyat, yumurta gibi alt gruplarda güçlü fiyat artış eğilimi devam etmiş ve bu gruplarda yıllık enflasyon sırasıyla yüzde 16,01, 20,31 ve 35,43'e ulaşmıştır. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışı (yüzde 0,75) hızlanırken grup yıllık enflasyonu yüzde 6,67 ile yataya yakın seyretmiştir."

Raporda, aralık ayında yapılan vergi artışları ile alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatların yüzde 7,33 yükseldiği, yıllık enflasyonun ise yüzde 31,59 olarak gerçekleştiği belirtildi.

Böylece alkol-tütün grubunun yıllık tüketici enflasyonuna katkısının 2016 yılında 1,57 puana ulaştığı aktarılan raporda, tütün ürünleri fiyatlarındaki artışın ay içine yayıldığından vergi artışının etkisinin, daha sınırlı olmakla birlikte, ocak ayında da gözleneceği vurgulandı.

"MALİYET BASKILARI GÜÇLENDİ"

Raporda, yurt içi üretici fiyatlarının aralık ayında yüzde 2,98 arttığı, yıllık enflasyonun 3,53 puan yükselerek yüzde 9,94 olduğu ifade edildi. Bu artışta, Türk lirasındaki değer kaybına ek olarak uluslararası petrol fiyatlarındaki yükselişin etkili olduğu belirtilen raporda, yıllık enflasyonun imalat sanayisinde yüzde 12,07'ye, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 8,46'ya yükseldiği kaydedildi.

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, aralık ayında fiyatların tüm alt gruplarda artış gösterdiği bildirilen raporda, "Ara malı fiyatlarındaki yükselişte (yüzde 4,05) ana metaller ile metal ürünleri, sermaye malı fiyatlarındaki yükselişte ise metal yapı ürünleri ile genel amaçlı makineler, kara taşıtları ve parçaları öne çıkmıştır. Bu dönemde dayanıksız tüketim malları fiyatlarında et ve et ürünleri belirleyici olurken dayanıklı tüketim malı fiyatları ılımlı bir seyir izlemiştir." değerlendirmesi yapıldı.

Raporda, aralık ayının özellikle Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskılarının güçlendiği bir dönem olduğu ifade edildi.(AA)