Nuray Şuman / [email protected]

Yeni bir yıla merhaba dediğimiz bugünlerde iş dünyasının ve bireylerin gündeminde hangi dijital teknoloji konularının olacağına topyekun bakmak istedik. Hemen göze çarpan bulut teknolojisi, nesnelerin interneti, siber güvenlik, giyilebilir teknolojiler vb. konularının yerini artık otonom çağ almış durumda. Yıl boyunca teknoloji rehberiniz olacağını umduğumuz bu başlıklara hep birlikte göz atalım...

Akıllı üretim ve endüstri 4.0

Endüstriyel üretim sensörler, IoT, büyük veri, bulut, yapay zeka ve robot teknolojiler sayesinde artık akıllı, dijital ve otonom hale geliyor. Endüstri 4.0 olarak adlandırılan bu devrim süreçlerin entegrasyonu, çalışanların ve ekipmanların dijitalleşmesi, tedarik zincirlerinin uçtan uca entegrasyonu sayesinde üretim hızı, kalite ve kontrol daha da artacak. 

5G

Bugün mobil teknolojide kullandığımız 4G’nin devamı niteliğinde olan 5G’nin teknik standartları henüz düzenlenmedi. Hayata geçtiğinde saniyede 10 gigabit veri aktarmayla 4G’den 100 kat daha hızlı olması bekleniyor. 5G’nin, araçlardan buzdolabına, trafik ışıklarına cihazların anlık olarak büyük miktarda veri gönderip almalarına izin vererek internetin devrim niteliğindeki yerini alması öngörülüyor. 2018’de standartların netleşmesi bekleniyor ve sonrasında da IoT ve ötesi için hazırlıkların ivme kazanması söz konusu. 

Yapay zeka

Geçtiğimiz yıl gündeme gelen makine öğrenimi ve yapay zeka; istatistik, olasılık kuramı, veri madenciliği gibi alanlarla iş birliği içinde çalışıyor. Makine öğreniminin geleceğin yaratıcı ve akıllı teknolojilerine de liderlik yapacağı öngörülüyor. Bu teknoloji ile birlikte iş modellerindeki dijital dönüşüm ve inovasyon da ivme kazanacak. Örneğin bankacılık alanında makine öğrenimi ve yapay zeka kullanılarak işlemler gerçek zamanlı ve otomatik olarak yapılırken, hileli işlemler de tahmin edilerek engellenebilecek. Öğrenebilen, uyarlanabilen ve otonom hareket edebilen sistemler 2020 yılına kadar pek çok hizmetin çekirdeğini oluşturacak.

Dijital ikizler

Dijital ikiz, gerçek olarak davranacak şekilde modellenmiş bir nesnenin sanal kopyası anlamına geliyor. IoT bağlamında dijital ikizler gerçek dünyadaki nesnelerle bağlantılı olacak ve benzerleriyle ilgili durum hakkında bilgi sunup değişikliklere cevap verecek, işlemleri geliştirip katma değer sağlayacaklar. Örneğin bu ikizler gerçek dünya ile bağlantılı olarak sanal dünyada mutfak alışverişini yapmaktan e-postaları okuyup yanıtlamaya kadar bizimle ilgili her şeyi yapabilirler.
Gartner, 3-5 yıl içinde fiziksel bir nesne ya da sistemin dinamik bir yazılımının milyarlarca dijital ikiz tarafından temsil edileceğini öngörüyor.

Kişisel akıllı asistanlar

Konuşma yoluyla iletişim kurulan sistemler olarak tanımladığımız bu nesneler basit işlerden karmaşık işlemlere kadar pek çok uygulama ve süreç için kullanılabilecek. Sesle komut verebileceğimiz bu asistanlara bilgi sorabileceğiz, birisini aramasını isteyebileceğiz, hatırlatma yapmasını ya da bir şeyleri arayıp bulmasını isteyebileceğiz.

Akıllı analiz ve analitik

Veri hepimiz için büyük bir değer taşıyor ve dijital dünyanın verisini analiz etme fikri de yeni değil. Önce büyük veri platformları kurduk, verileri buluta taşıdık, veri madenciliği ve veri analizi yaptık ancak bunların akıllı hale getirilmesi konusu bu yılın konusu olacak. Yapay zeka ile birlikte akıllı analiz de gelişecek. Gelişmiş analitik raporlar, süreç ve kullanıcı deneyimi iyileştirmeleri ile veriye katılacak değer, her şirketin vazgeçilmezi olacak. 
Gartner, 2018 yılında dünyanın en büyük 200 şirketinin müşteri deneyimini geliştirmek ve pazarlama çalışmalarını optimize etmek için büyük veri ve analitik araçlarını kullanarak akıllı uygulamalardan yararlanacağını öngörüyor.

Otonom nesneler/akıllı şeyler

Nesnelerin internetiyle birlikte her türlü nesnenin ağa bağlanarak etkileşim içinde bulunacağı bir geleceğe gidiyoruz. Ağa bağlı nesneler yani akıllı şeyler insanlarla ve çevreyle daha teknolojik bir şekilde etkileşim kurmak için yapay zeka ve makine öğrenimini kullanır. Akıllı şeyler bazen bir kamera iken bazen bir robottur. Bazen bir saat iken bazen bir arabadır. Bazen bir çamaşır makinesi iken bazen bir forklifttir.

Blok zinciri

Blok zinciri (Blockchain) dijital paralar için altyapı olmaktan öte işletmelerin dijital dönüşümleri için bir platforma dönüşüyor. Bu teknoloji mevcut merkezi kayıt ve işletim sistemlerine karşı bir alternatif olarak göze çarpıyor. Bitcoin’in finansal bir değer olarak yaygınlaşması ile hayatımıza giren Blockchain kavramı, şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir veri tabanı olarak tanımlanıyor. Müzik dağıtımı, sağlık, üretim, kimlik doğrulama ve isim sicili gibi alanlarda da kullanılan blockchain sistemi ile birlikte işletme modelleri dönüşüme uğruyor. Güvenilmeyen ortamlarda güvenli işlem yapılabilmesi amacıyla blockchain kullanılabiliyor.

Sanal ve artırılmış gerçeklik

Başta eğlence ve oyun sektörlerinde sivrilen sanal ve artırılmış gerçeklik, ortamın içindeymişsin ve oradaymışsın hissi vererek kişiye gerçeklik hissi veren sanal bir deneyim yaşatıyor. 2018 yılında bu sistemlerde insan etkileşimi artacak. Duyguların uyarılması, gerçekçi deneyim, gerçeklikler arası geçiş ve benzeri… Bu sistemler konuşma, hizmet, üretim platformlarıyla birleşince kullanıcılar açısından köklü bir değişim ortaya çıkacak.